Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã dành phần lớn thời gian trong cuộc họp báo thường niên hôm 18-1 để chỉ trích chính sách của phương Tây đối với Syrie và Iran. Ông cho rằng sự kích động của ngoại bang đối với các cuộc nổi dậy chống chính phủ ở Trung Đông và Bắc Phi có thể dẫn đến “đại chiến”.

Sẽ phủ quyết việc can thiệp quân sự vào Syrie

Tàu chiến Nga ghé cảng Tartus (Syrie)- một trong những căn cứ quân sự ở hải ngoại hiếm hoi của Nga- hồi thượng tuần tháng này.

Ngoại trưởng Lavrov cho biết Nga sẽ cùng Trung Quốc, hai thành viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ), phủ quyết bất kỳ quyết định nào nhằm cho phép tấn công quân sự chống lại chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad. “Nếu ai đó có ý định dùng vũ lực bằng mọi giá- và tôi đã nghe những lời kêu gọi đưa binh sĩ A-rập vào Syrie- chúng tôi không thể ngăn cản điều đó. Nhưng họ sẽ không nhận được sự ủy quyền của HĐBA”-ông khẳng định. Đến nay, Mát-xcơ-va vẫn là tiếng nói ủng hộ mạnh mẽ nhất đối với ông al-Assad sau 10 tháng xảy ra các cuộc nổi dậy làm hơn 5.000 thường dân thiệt mạng. Hồi tháng 11 năm ngoái, Nga và Trung Quốc đã phủ quyết một nghị quyết do phương Tây soạn thảo nhằm trừng phạt Syrie. Thay vào đó, Nga cũng đã hai lần trình dự thảo nghị quyết về Syrie nhưng đều bị các thành viên còn lại của HĐBA là Mỹ, Anh và Pháp cho rằng quá thiên vị ông al-Assad.

Tại buổi họp báo, ông Lavrov cũng tuyên bố Nga không cần giải thích thắc mắc của bà Susan Rice, đại sứ Mỹ tại LHQ, xung quanh việc Nga cung cấp vũ khí cho Damas. “Chúng tôi chỉ buôn bán hàng hóa với Syrie và điều này không bị cấm bởi luật pháp quốc tế”- ông nói. Mặc dù phương Tây ra sức vận động, nhưng do sự phản đối của Nga nên đến nay LHQ vẫn chưa thể áp đặt lệnh cấm vận vũ khí đối với chính quyền ông al-Assad. Syrie hiện là khách hàng lớn, chiếm 7% trong doanh thu 10 tỉ USD từ xuất khẩu vũ khí của Nga năm 2010. Chưa hết, ông Lavrov còn tố cáo ngược rằng một số chính phủ nước ngoài đang trang bị vũ khí cho “các phiến quân và phần tử cực đoan” ở Syrie.

Tấn công Iran sẽ gây thảm họa

Đó là cảnh báo của Ngoại trưởng Lavrov trước những động thái gần đây của Mỹ và Israel. Phát biểu của ông Lavrov được đưa ra vài ngày sau khi Phó Thủ tướng Dmitry Rogozin, nguyên đại sứ Nga tại Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), nói rằng việc phương Tây tấn công Iran sẽ tạo ra “mối đe dọa trực tiếp đối với an ninh quốc gia (của Nga)”. Chính vì vậy, theo lời Gennady Gatilov, cấp phó của ông Lavrov, Điện Kremlin sẽ sử dụng tất cả sức mạnh ngoại giao của mình để ngăn cản chiến tranh, đồng thời ra lệnh cho quân đội chuẩn bị khả năng cuộc xung đột giữa Iran và Mỹ sẽ lan sang khu vực Kavkaz hết sức nhạy cảm đối với Mát-xcơ-va. “Nga xem việc sử dụng vũ lực đối với Iran là không thể chấp nhận. Điều này sẽ làm tình hình tồi tệ hơn. Không may là nhiều nhà lãnh đạo (phương Tây) lại không tự kiềm chế và đang tuyên bố một cách công khai về việc tấn công Iran”- Thứ trưởng Gatilov phê phán. Nga cũng khẳng định sẽ dùng quyền phủ quyết của mình tại HĐBA đối với các biện pháp cấm vận bổ sung chống Tehran.

Theo tờ Nezavisimaya Gazeta của Nga, cuộc tập trận thường niên ở miền Nam nước này mang tên Kavkaz 2012 sẽ có qui mô lớn hơn nhiều so với mọi năm, và giả định tình huống chiến tranh từ Iran lan sang các nước láng giềng Armenia, Azerbaijan và kéo Nga vào sự rối loạn của khu vực. Cuộc tập trận sắp tới có thể không gói gọn trong lãnh thổ của Nga như thường lệ mà mở rộng tới Nam Ossetia và Abkhazia (hai vùng lãnh thổ đơn phương tách ra khỏi Gruzia sau cuộc chiến chớp nhoáng giữa Nga và Gruzia hồi năm 2008) và thậm chí cả Armenia- một đồng minh của Mát-xcơ-va.

Nga-Mỹ căng thẳng

Những tuyên bố mạnh mẽ của Ngoại trưởng Lavrov được đưa ra chỉ ít tiếng đồng hồ sau khi truyền hình nhà nước Nga cáo buộc tân đại sứ Mỹ Michael McFaul đang tìm cách kích động một cuộc cách mạng ở xứ sở bạch dương. Ông McFaul là một trong những cố vấn hàng đầu về Nga của Tổng thống Mỹ Barack Obama và là kiến trúc sư chủ chốt của chiến dịch “khởi động lại” quan hệ giữa hai cường quốc này cách đây 3 năm.

Khuya 17-1, Channel 1 đã phát một đoạn phim mang tên “Nhận chỉ thị từ Đại sứ quán Mỹ”, cho thấy một số nhà lãnh đạo phe đối lập ở Nga đã tới tòa đại sứ để gặp ông McFaul. Họ cũng nhắc lại việc đại sứ McFaul từng viết quyển sách “Cuộc cách mạng chưa hoàn thành của Nga”, và hồi những năm 1990 từng hợp tác với Viện Dân chủ Quốc gia, một tổ chức được bình luận viên của đài cho rằng “có quan hệ gần gũi với các cơ quan tình báo Mỹ và công việc của nó là chuẩn bị các nhà lãnh đạo chính trị cho thế giới thứ ba”.

LÊ DÂN (Theo Reuters, CSMonitor, NYTimes)