14/06/2013 - 13:29

Mỹ - Nhật thảo luận vấn đề an ninh

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe (trái) và Tổng Thống Mỹ Barack Obama trong cuộc gặp hồi tháng 2. Ảnh: AFP

Nguồn tin từ Nhà Trắng và chính phủ Nhật hôm qua cho biết, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng Shinzo Abe ngày 12-6 đã có buổi điện đàm xoay quanh chương trình hạt nhân của CHDCND Triều Tiên và vấn đề tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc sau khi hội nghị thượng đỉnh không chính thức Mỹ - Trung tại bang California kết thúc cuối tuần rồi.

Trong cuộc điện đàm, cả hai nguyên thủ một lần nữa tái khẳng định quan hệ hợp tác trong việc xử lý vấn đề hạt nhân của Bình Nhưỡng, qua đó cam kết tiếp tục phối hợp “chặt chẽ hơn nữa để loại bỏ các chương trình tên lửa hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Triều Tiên”. Trên lĩnh vực kinh tế, ông Obama bày tỏ hy vọng Nhật Bản có thể tham gia Đàm phán Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) “càng sớm càng tốt”.

Bên cạnh đó, Nhà Trắng cho biết hai nhà lãnh đạo còn thảo luận chi tiết về cuộc họp gần đây giữa Tổng thống Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mà theo Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga, đây là một cử chỉ biểu thị sự “coi trọng” của Mỹ đối với mối quan hệ đồng minh lâu dài. Được biết, cả ông Obama và ông Abe sau đó đã nhất trí tầm quan trọng về một cuộc đối thoại Nhật – Trung liên quan khu vực quần đảo tranh chấp Senkaku hiện do Tokyo kiểm soát mà phía Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư trên biển Hoa Đông để đảm bảo sự ổn định trong khu vực.

Theo hãng thông tấn Kyodo News, cuộc điện đàm diễn ra sau khi Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Thomas Donilon tiết lộ với giới truyền thông về việc Tổng thống Obama đã nói với Chủ tịch Trung Quốc rằng “các bên nên tìm cách hạ nhiệt nhằm tránh leo thang căng thẳng” trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ cũng như “tổ chức đối thoại thông qua các kênh ngoại giao và tránh có hành động vượt khỏi giới hạn trên biển Hoa Đông”. Đáp lại, ông Tập Cận Bình cho biết Bắc Kinh sẽ “kiên quyết bảo vệ sự toàn vẹn chủ quyền và lãnh thổ của mình”.

Do đó, cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ - Nhật bị một số phương tiện truyền thông Trung Quốc “chụp mũ”, cho rằng Nhật Bản lo ngại Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập Cận Bình “đã đạt được một thỏa thuận bí mật” cũng như Mỹ đã thay đổi lập trường về vấn đề tranh chấp trên biển Hoa Đông.

Mối quan hệ giữa Nhật Bản và Trung Quốc trở nên căng thẳng sau khi Tokyo tiến hành quốc hữu hóa 3 trong số 5 hòn đảo quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư hồi tháng 9 năm ngoái. Đặc biệt thời gian gần đây, giới chức trách Nhật Bản đã lên tiếng báo động trước tình trạng tàu Trung Quốc nhiều lần xâm nhập vào vùng lãnh hải đang tranh chấp.

Trong động thái mới nhất, quan chức Nhật cho biết Bộ Quốc phòng nước này có kế hoạch thiết lập một đơn vị tấn công đặc biệt với nhiệm vụ tái chiếm các hòn đảo nằm trong những khu vực dễ bị thế lực bên ngoài xâm lấn. Đề nghị trên sẽ được đệ trình trước khi chính phủ biên soạn đề cương chương trình quốc phòng vào cuối năm nay. Ngoài ra, Bộ Quốc phòng Nhật cũng đang đề xuất sử dụng tàu thương mại và máy bay để tăng tốc độ triển khai của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) trong những trường hợp khẩn cấp.

Theo Thủ tướng Abe, “cần phải nghiên cứu khả năng ủy quyền cho các đơn vị quân đội Nhật tấn công những căn cứ tiềm năng của đối phương bởi đây là một vấn đề quan trọng”. Mặc dù vậy, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera cũng lên tiếng bày tỏ sự thận trọng về vấn đề này. Ông cho rằng, ngoài việc loại bỏ trở ngại liên quan pháp lý nếu Nhật Bản có khả năng tấn công đối phương thì tổ chức các cuộc thảo luận cũng hết sức quan trọng để đạt được sự hỗ trợ từ các nước láng giềng.

VI VI (Tổng hợp)

 

Chia sẻ bài viết