Không lực Anh sắp triển khai chiến đấu cơ “Bão táp” tới Libye. Ảnh: AP

Ngày 18-3, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ra tối hậu thư, kêu gọi nhà lãnh đạo Libye Muammar Gadhafi thực hiện lệnh đình chiến ngay lập tức, rút quân khỏi các thành phố do lực lượng nổi dậy kiểm soát và dừng ngay mọi hành động tấn công dân thường, hoặc sẽ đối mặt với hành động quân sự của Mỹ và các nước đồng minh. Tuy nhiên, báo giới nước ngoài đưa nhiều thông tin trái chiều về tình hình ở Libye. Có tin cho rằng chính quyền Libye đã cam kết ngừng bắn và sẽ đàm phán với quân nổi dậy, nhưng cũng có thông tin cho là lực lượng trung thành với ông Gadhafi vẫn tiếp tục tấn công vào các thành phố còn lại.

Những điều kiện mà Tổng thống Obama đưa ra cụ thể hơn so với nghị quyết do Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc thông qua vào hôm 17-3, khi cho rằng Mỹ và các đồng minh không tán thành việc trì hoãn thực hiện lệnh ngừng bắn của chính quyền Libye. Cùng với việc ngưng tấn công vào Benghazi, căn cứ còn lại của quân nổi dậy ở phía Đông Libye, các lực lượng trung thành với Gadhafi phải rút khỏi các thành phố Ajdabiya, Misrata và Zawiya. Ông Obama cũng yêu cầu Libye nối lại nguồn cung cấp nước, điện và khí đốt tới tất cả khu vực. Tuy nhiên, theo một số nguồn tin nước ngoài, thành phố Misrata do lực lượng nổi dậy chiếm giữ vẫn đang hứng chịu các loạt pháo hạng nặng và giao tranh tiếp tục diễn ra tại thành phố Ajdabiya, vùng cực Đông Libye, vào đêm 18-3.

Trong một tuyên bố mới nhất, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cho rằng Washington sẽ “không phản ứng hoặc gây sức ép bằng lời”. Còn Tổng thống Obama xác nhận việc Anh, Pháp và các nước A-rập sẽ đảm nhận vai trò dẫn đầu các hoạt động quân sự ở Libye và bộ binh Mỹ sẽ không vào Libye. Cả Nhà Trắng và Lầu Năm Góc đều không nêu cụ thể vai trò của quân đội Mỹ trong bất kỳ cuộc tấn công nào ở Libye, nhưng một quan chức giấu tên cho biết Mỹ có thể đi đầu trong nỗ lực hủy hoại hệ thống phòng không của Libye ngay khi chiến dịch bắt đầu. Quan chức này cho rằng mục đích là để hạn chế sự can thiệp quân sự của Mỹ trong giai đoạn đầu của cuộc tấn công, mà Washington dự đoán các đồng minh có thể kiểm soát không phận của Libye một khi tiềm lực phòng không của ông Gadhafi bị tiêu diệt.

Trong khi đó, Pháp và Anh tiếp tục tỏ rõ quan điểm hiếu chiến, với mong muốn giữ vai trò dẫn đầu thực hiện vùng cấm bay ở Libye. Hai nước này bảo trợ mạnh mẽ nhất nghị quyết của HĐBA về Libye. Hôm 10-3, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy đã gặp các nhà lãnh đạo đối lập ở Libye và thông báo Paris công nhận nhóm đối lập là chính quyền hợp pháp. Thủ tướng Anh David Cameron cũng không giấu giếm quan điểm chống ông Gadhafi bằng sức mạnh, bất chấp Anh đang cắt giảm mạnh chi tiêu quân sự. Theo hãng tin Anh Reuters, máy bay của Anh, Pháp và Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất (UAE) đã bắt đầu di chuyển chiến đấu cơ vào vị trí xuất phát và sẽ cất cánh từ căn cứ của Pháp ở đảo Corsica nếu các lực lượng của ông Gadhafi tiếp tục nổ súng vào quân nổi dậy.

N. MINH
(Theo Washingtonpost, NYT, Reuters)

Hôm qua, tại thành phố Benghazi ở miền Đông Libye, một máy bay tiêm kích đã bị bắn hạ. Người ta nghe thấy tiếng máy bay trên bầu trời Benghazi trong vài phút, sau đó nhìn thấy chiếc máy bay này xuất hiện với khói bốc lên ở phần đuôi bên phải. Chiếc máy bay xoay vòng và đâm xuống một khu dân cư ở phía Nam thành phố Benghazi rồi nổ tung. Hiện cả Chính phủ Libye và lực lượng nổi dậy đều cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn mà Tripoli đã tuyên bố. Theo kênh truyền hình Al Jazeera, trung tâm thành phố Benghazi đã bị pháo kích và lực lượng của ông Gadhafi đã tìm cách đột kích thành phố này từ bờ biển và từ phía Nam thành phố. Tuy nhiên, một phát ngôn viên Chính phủ Libye khẳng định quân đội chính phủ không tham gia bất cứ hành động quân sự nào cũng như xung quanh Benghazi. Tuyên bố của Chính phủ Libye cáo buộc “lực lượng nổi dậy sử dụng máy bay trực thăng và một máy bay tiêm kích dội bom lực lượng trung thành với nhà lãnh đạo Gadhafi trong một động thái rõ ràng là vi phạm vùng cấm bay do Hội đồng Bảo an LHQ áp đặt”. Chính phủ Libye còn cho biết các nhóm Al-Qaeda cùng ngày đã tấn công quân chính phủ ở phía Tây Benghazi và họ đã buộc phải đáp trả để tự vệ. (TTXVN)