Sau ngày bầu cử “Siêu Thứ Ba”, cuộc cạnh tranh giành đề cử ứng viên tổng thống đảng Dân chủ có thể trở thành đường đua “song mã” giữa cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) và thượng nghị sĩ Bernie Sanders.

Ảnh: Getty Images

Kết quả bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ đến nay cho thấy ứng viên Biden giành chiến thắng ở 10 trong số 14 tiểu bang bỏ phiếu ngày 3-3, bao gồm chiến thắng quan trọng ở Texas (228 đại biểu) cùng 2 bang chủ chốt trong cuộc bầu cử vào tháng 11 là Virginia và Bắc Carolina. Ông Biden cũng gây bất ngờ khi giành được ủng hộ từ bang nhà Massachusetts của thượng nghị sĩ Elizabeth Warren. Trong khi đó, ông Sanders khai thác hiệu quả sự tín nhiệm của những người theo quan điểm tự do và cử tri trẻ khi giành “phần thưởng lớn nhất” là chiến thắng tại California (415 đại biểu) và 3 tiểu bang khác.

Phát biểu hôm 4-3, Tổng thống Donald Trump hoan nghênh “sự trở lại không thể tin được” của ông Biden và mô tả đây là “điều tuyệt vời” đối với chính trị gia 78 tuổi. Theo AFP, điểm nổi bật làm nên chiến thắng này là sự ủng hộ mạnh mẽ của cử tri nữ và người Mỹ gốc Phi - lực lượng nòng cốt đem về lá phiếu cho đảng Dân chủ. Ngoài ra, thắng lợi ở tiểu bang có dân số đa dạng như Texas cho thấy phó tướng dưới thời Tổng thống Barack Obama có khả năng xây dựng liên minh rộng lớn. BBC dẫn các dữ liệu thăm dò còn cho biết, ông Biden dường như đã thuyết phục được các cử tri ngoại ô bị cho quay lưng với Tổng thống Trump.

Sau “Siêu Thứ Ba”, các ứng viên đảng Dân chủ tiếp tục chuẩn bị cho kỳ bầu cử sơ bộ tiếp theo tại Idaho, Michigan, Mississippi, Missouri, North Dakota và Washington vào ngày 10-3. Năm 2016, ông Sander từng giành chiến thắng trước bà Hillary Clinton tại bang có 125 đại biểu là Michigan. Hiện ông đang thảo luận với ứng viên cấp tiến Warren khi bà này đang đánh giá lại chiến dịch sau kết quả kém cỏi vừa qua. Theo Washington Post, chiến dịch vận động của hai ứng viên thiên tả đang tính toán khả năng hợp tác nếu bà Warren rút khỏi chiến dịch trong tương lai gần.

►Đảng Cộng hòa hành động

Với sự trở lại đầy ngoạn mục, ông Biden sẽ tiếp tục “đấu” với thượng nghị sĩ Sanders trong cuộc chiến kéo dài tới đại hội quốc gia đảng Dân chủ vào tháng 7. Một trong những khó khăn hiện nay là đẩy mạnh chiến dịch vận động gây quỹ trong bối cảnh đảng Cộng hòa lần nữa bắt đầu dồn sức tấn công ông. Kể từ sau hai phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ năm 2010, các siêu ủy ban hành động chính trị (super-PAC) tài trợ bởi giới siêu giàu được xem là “vũ khí” quan trọng đối với các ứng viên chính trị tại Mỹ. Dữ liệu hiện nay cho thấy lực lượng ủng hộ Tổng thống Trump dẫn trước phe Dân chủ trong cuộc chiến vận động quyên góp chính trị. Song, tỉ phú Michael Bloomberg với khối tài sản 65 tỉ USD có thể giúp “san bằng khoảng cách” này sau tuyên bố rút khỏi đường đua và để ngỏ khả năng ủng hộ ông Biden đánh bại Tổng thống Trump. Theo Giáo sư Larry Sabato, tỉ phú Bloomberg hiện là  “hy vọng duy nhất” của đảng Dân chủ. Trong năm 2018, nhà từ thiện tỉ phú này đã chi hơn 110 triệu USD thông qua các super-PAC để giúp các nghị sĩ Dân chủ được bầu vào hạ viện.

Trong diễn biến liên quan, Chủ tịch Ủy ban An ninh nội địa Thượng viện Mỹ Ron Johnson dự kiến công bố báo cáo tạm thời về cuộc điều tra liên quan con trai cựu Phó Tổng thống Biden, Hunter Biden khi còn là thành viên hội đồng quả trị công ty khí đốt Ukraine Burisma. Công ty này và người sáng lập Mykola Zlochevsky từng bị điều tra tham nhũng nhưng phủ nhận mọi hành vi sai trái. Vụ luận tội Tổng thống Trump cũng liên quan khi có đơn tố cáo chủ nhân Nhà Trắng tìm cách gây áp lực với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky để điều tra nhà Biden. Trước động thái của đảng Cộng hòa, phe Dân chủ cảnh báo cuộc điều tra mà ông Johnson phát động có thể nhằm “giấu” thông tin về Nga. Theo các quan chức tình báo Mỹ, Mát-xcơ-va có vể đang tiến hành chiến dịch tuyên truyền nhằm hỗ trợ cả ông Trump và ứng viên Sanders.

MAI QUYÊN (Theo AFP, New York Post)