Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) TP Cần Thơ, thời gian qua, thành phố đã hình thành và duy trì hoạt động hàng trăm hợp tác xã (HTX), góp phần giải quyết lao động tại vùng nông thôn. Các hoạt động chủ yếu của HTX, như: bơm rút nước, làm đất, phơi sấy, hợp đồng tiêu thụ lúa hàng hóa, sản xuất lúa giống chất lượng cao… Trên cơ sở hợp tác, liên kết sản xuất đạt hiệu quả cao, các HTX đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp...

Hướng đến sản xuất kinh doanh hiệu quả

Ông Nguyễn Ngọc Hè, Giám đốc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, cho biết: "Thành phố đã hướng dẫn các HTX xây dựng phương án sản xuất kinh doanh có hiệu quả, trong đó đẩy mạnh chuyển đổi phương thức hoạt động từ dịch vụ đầu vào sang sản xuất hàng hóa, đưa giống mới có năng suất, chất lượng tốt vào sản xuất, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật để sản xuất đạt tiêu chuẩn an toàn và kết nối sản xuất gắn với tiêu thụ ổn định. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp thành phố cũng hướng dẫn các HTX tổ chức một số hoạt động dịch vụ phục vụ sản xuất để tăng thêm việc làm, thu nhập cho các thành viên; tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao trình độ quản trị, sản xuất cho cán bộ quản lý HTX; kết nối với các doanh nghiệp thực hiện liên kết, đầu tư vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm... Nhờ đó, nhiều HTX hoạt động có hiệu quả ngày càng tăng cao".

Thực hiện Quyết định số 461/QĐ-TTg ngày 4-4-2018 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án phát triển 15.000 HTX, liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả đến năm 2020, UBND TP Cần Thơ đã ban hành Kế hoạch số 20/KH-UBND ngày 22-1-2019 về phát triển 180 HTX, liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả đến năm 2020 trên địa bàn. Đồng thời, thành phố cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành có liên quan và UBND các quận, huyện triển khai thực hiện kế hoạch trên nhằm đạt mục tiêu đề ra. Từ đầu năm 2019 đến nay, thành phố đã phát triển mới 20 HTX, nâng tổng số 130 HTX nông nghiệp hoạt động trên địa bàn thành phố, đạt 72,2% so với kế hoạch. Trong đó, có 78 HTX hoạt động hiệu quả, chiếm tỷ lệ trên 60%; 43 HTX hoạt động trung bình, khá và 9 HTX hoạt động yếu, kém…

Xác định kinh tế hợp tác có vai trò quan trọng trong quá trình thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp, tăng cường hỗ trợ HTX phát triển thành viên. Hiện nay, trong 130 HTX nông nghiệp có tổng số 2.729 thành viên; diện tích đất sản xuất là 3.547,98 ha; vốn điều lệ trên 135,330 tỉ đồng. Các HTX góp phần giải quyết việc làm cho 12.276 lao động ở nông thôn, với thu nhập trung bình 4 triệu đồng/người/tháng. "Hiện toàn thành phố có 20/130 HTX ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, chiếm 15,38% tổng số HTX nông nghiệp. Các lĩnh vực sản xuất chủ yếu, như: sản xuất rau, trái cây an toàn; sản xuất giống cây trồng; sản xuất hoa, làm nấm; chăn nuôi gà, heo, bò sữa và nuôi trồng thủy sản; chế biến và bảo quản các sản phẩm nông nghiệp. Ngoài ra, thành phố có trên 47 HTX liên kết với doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ nông sản, qua đó đã ổn định đầu ra sản phẩm và tăng thu nhập cho thành viên, người lao động tại HTX"- Ông Nguyễn Ngọc Hè cho biết.

Tăng cường hỗ trợ

Mặc dù có nhiều HTX hoạt động khá hiệu quả, nhưng cũng gặp khó khăn, nhất là việc tiếp cận các nguồn vốn vay hỗ trợ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh; Ban quản trị HTX đa phần xuất thân từ nông dân nên còn lúng túng trong khâu quản lý, tổ chức các hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng như chưa khai thác hết lợi thế hợp tác để phát triển dịch vụ sinh lợi cho thành viên, còn hạn chế trong thiết lập mối liên kết với các doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ hàng hóa... Từ đó ảnh hưởng đến việc thu hút vốn điều lệ, tăng lợi nhuận cho thành viên. Thời gian tới, cần có chính sách hỗ trợ vay vốn tín chấp nhằm tăng vốn, mở rộng quy mô hoạt động cho HTX; khuyến khích doanh nghiệp liên kết với HTX trong tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; tổ chức lớp tập huấn nghiệp vụ về quản lý, kế toán và hỗ trợ lập thủ tục giải thể những HTX không còn hoạt động.

HTX hoa kiểng Phó Thọ (quận Bình Thủy) là một trong những HTX hoạt động có hiệu quả cao ở TP Cần Thơ. Trong ảnh: Thành viên HTX hoa kiểng Phó Thọ đang chăm sóc hoa.

Sở NN&PTNT đang tham mưu UBND thành phố dự thảo Nghị quyết Ban hành chính sách hỗ trợ liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp giai đoạn 2020-2025 trên địa bàn thành phố, gồm các nội dung: hỗ trợ 100% chi phí tư vấn xây dựng liên kết (không quá 300 triệu đồng); hỗ trợ 30% vốn đầu tư hạ tầng phục vụ liên kết (tổng mức hỗ trợ không quá 10 tỉ đồng); hỗ trợ khuyến nông, đào tạo, tập huấn và giống, vật tư, bao bì, nhãn mác sản phẩm với tối đa 40% chi phí. Hiện thành phố cũng dự thảo ban hành các chính sách thu hút đầu tư trong lĩnh vực NN&PTNT theo Nghị định số 57/2018/NĐ-CP của Chính phủ, như: hỗ trợ tiền sử dụng đất; tiền thuê đất, mặt nước; hỗ trợ tín dụng; hỗ trợ tập trung đất đai; hỗ trợ doanh nghiệp nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao; đào tạo nguồn nhân lực, phát triển thị trường; đầu tư cơ sở hạ tầng; hỗ trợ doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công và đầu tư kết cấu hạ tầng nông nghiệp nông thôn…

Ông Nguyễn Thanh Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, nhấn mạnh: "Các dự thảo trên đã được gửi cho các sở, ngành có liên quan góp ý. Dự kiến thành phố sẽ trình HĐND xem xét và thông qua vào kỳ họp 6 tháng đầu năm 2020. Thời gian tới, thành phố tăng cường kiểm tra tình hình hoạt động của các HTX để kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn; tập huấn chuyên môn, hỗ trợ tiếp cận, khai thác có hiệu quả các nguồn vốn để các HTX nâng cao hiệu quả hoạt động, phát triển bền vững...".

Tại buổi làm việc  với UBND TP Cần Thơ về tình hình phát triển kinh tế HTX, liên kết với doanh nghiệp và xây dựng nông thôn mới, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, cho biết: "HTX nông nghiệp là mô hình liên kết sản xuất, kinh doanh, hoạt động vì lợi ích của các thành viên và của cộng đồng ở vùng nông thôn. Do đó, việc hỗ trợ phát triển, mở rộng quy mô theo hướng đa dịch vụ, sản xuất ứng dụng công nghệ cao, liên danh sản xuất, hợp tác sơ chế sản phẩm do mình làm ra là rất cần thiết. TP Cần Thơ hiện có trên 60% HTX hoạt động có hiệu quả cao là tín hiệu đáng mừng. Tuy nhiên, thời gian tới Cần Thơ cần hỗ trợ HTX nâng cao nhân lực quản lý, điều hành và khai thác nguồn vốn sẵn có, vốn hỗ trợ từ các dự án để đầu tư sản xuất, sơ chế sản phẩm, tăng cường liên kết doanh nghiệp trong bao tiêu sản phẩm…".

Bài, ảnh: HÀ VĂN