Bài, ảnh: DUY KHÔI

Trong Khu Di tích Lịch sử Căn cứ Trung ương Cục Miền Nam (tỉnh Tây Ninh), di tích “Nhà đồng chí Võ Văn Kiệt” nằm dưới tán rừng già mát mẻ, bình yên. Nơi đây vẫn còn lưu giữ nhiều kỷ vật gắn liền với cuộc đời hoạt động cách mạng của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt.

Di tích “Nhà đồng chí Võ Văn Kiệt” ở R.  

Khu Di tích Lịch sử Căn cứ Trung ương Cục Miền Nam ở phía Bắc của tỉnh Tây Ninh, cách TP Tây Ninh khoảng 60km. Khu di tích được biết đến với những tên gọi khác như: R (mật danh của Trung ương Cục Miền Nam), Căn cứ Chàng Riệc (gọi theo tên khu rừng đặt Căn cứ), Căn cứ Phạm Hùng (đồng chí Phạm Hùng từng giữ chức vụ Bí thư Trung ương Cục trong một thời gian dài), Căn cứ địa Bắc Tây Ninh... Căn cứ tập trung các cơ quan đầu não của cách mạng miền Nam trong thời gian dài và trực tiếp chỉ đạo, lãnh đạo cách mạng miền Nam cho đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước.

Khu Di tích gồm ba phân khu: Căn cứ Trung ương Cục miền Nam, Căn cứ Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và Căn cứ Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.

Trong đó, Căn cứ Trung ương Cục Miền Nam được xây dựng tại rừng Chàng Riệc, Rùm Ðuôn giữa rừng nguyên sinh với nhiều tầng cây che phủ. Hệ thống nhà ở và phòng làm việc trong căn cứ nổi trên mặt đất, toàn bộ cột, kèo, đòn tay đều làm bằng gỗ, mái được lợp bằng lá trung quân. Các hầm trú ẩn thường làm kế cận nhà ở và làm việc, chìm vào lòng đất. Hiện nay, di tích này được quy hoạch thành hai khu vực chính gồm: Khu di tích - nơi phục hồi nhà thường trực, hội trường lớn, hội trường nhỏ, nhà bảo vệ, văn phòng, bếp Hoàng Cầm, nhà ở và làm việc của các đồng chí Nguyễn Văn Linh, Nguyễn Chí Thanh, Võ Văn Kiệt, Phạm Hùng... cùng với hệ thống giao thông hào, ụ chiến đấu và hầm hàm ếch, phân bố đều trên toàn tuyến; và Khu tưởng niệm.

Di tích “Nhà đồng chí Võ Văn Kiệt” gắn liền với khoảng thời gian đồng chí hoạt động tại đây, giai đoạn 1973-1975, trên cương vị là Ủy viên Thường vụ Trung ương Cục Miền Nam, được phục hồi như nguyên bản. Ngôi nhà năm xưa được bộ phận phục vụ Thường vụ Trung ương Cục Miền Nam cất nên, dù dưới tán rừng nhưng vẫn đảm bảo có ánh sáng tốt, thông thoáng. Ngôi nhà bằng gỗ có thiết kế đơn sơn, mái lợp lá trung quân, có cổng trước, cổng sau và sàn gỗ phía trước. Khuôn viên nhà có trồng nhiều cây kiểng đẹp. Hiện nay, chính diện ngôi nhà có bàn thờ thờ cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt rất trang nghiêm.

Một kỷ vật được trưng bày tại đây là chiếc xe đạp màu xanh, trước đây đồng chí Võ Văn Kiệt thường sử dụng khi di chuyển giữa các cơ quan ở Trung ương Cục Miền Nam trong khoảng thời gian 1974-1975. Sau năm 1975, chiếc xe đạp tiếp tục được đồng chí Võ Văn Kiệt sử dụng để tập thể dục hằng ngày. Sau này, đồng chí Võ Văn Kiệt đã trao tặng chiếc xe đạp để phục vụ công tác trưng bày, giới thiệu tại di tích Trung ương Cục Miền Nam.