* Hải cẩu voi hỗ trợ thám hiểm đáy Nam Cực

Hình ảnh 3D giúp các nhà khoa học biết được hành vi của cá voi (trái) và hình thái di chuyển của chúng dưới biển. Ảnh: UNH

Theo các nhà khoa học Mỹ, dân số cá voi trên toàn cầu đang ngày càng sụt giảm, chủ yếu do nạn săn bắt quá mức, va chạm với tàu thuyền hoặc tiếng ồn của các tàu chở hàng, môi trường sống bị ô nhiễm…Để bảo vệ loài vật này, các nhà khoa học khẳng định họ cần hiểu rõ cách thức và thời điểm cá voi kiếm ăn cũng như những nơi mà chúng bơi đến. Nhưng theo dõi loài vật to lớn và có phạm vi di chuyển rất rộng này từng là một trở ngại lớn đối với giới khoa học trong 25 năm qua, nên gần đây họ đã sử dụng nhiều thiết bị công nghệ cao để theo dõi.

Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) dùng thiết bị có tên là D-tag gắn trên lưng cá voi để lần theo dấu vết của chúng. Sau khi phân tích dữ liệu do thiết bị thu được, các chuyên gia sử dụng một phần mềm do Đại học New Hampshire (UNH) phát triển để mô phỏng hành trình của cá voi. Trong khi đó, các nhà khoa học Úc thì đang sử dụng công nghệ quân sự dùng theo dõi tàu ngầm để giám sát cá voi xanh quý hiếm – loài vật lớn nhất hành tinh (dài tới 32 mét và nặng đến 200 tấn).

Theo chuyên gia Daniel Palacios ở Viện Khoa học Hải dương thuộc Đại học California, nhờ những công nghệ trên mà giới khoa học có thể vạch ra những hải trình giúp hạn chế nguy cơ va chạm với cá voi nhằm phổ biến đến các ngư dân và thủy thủ. Chẳng hạn, cá voi xanh thường kiếm ăn nhiều tháng liền ở ngoài khơi bờ biển Santa Barbara, bang California, ở giữa các đường tàu dẫn tới bến cảng sầm uất của thành phố Los Angeles, còn cá voi xám thì kiếm ăn ngoài khơi bờ biển Baja California rồi bơi về biển Bering nằm giữa châu Á và Bắc Mỹ.

* Các nhà khoa học Úc mới đây cho biết, họ có thể khám phá những bí ẩn chưa từng biết đến về đáy Nam Cực thông qua các thiết bị cảm biến gắn trên đầu của 20 chú hải cẩu voi.

Các nhà nghiên cứu nói rằng, sự tồn tại của một lớp nước lạnh và đặc gần đáy Nam Cực, vốn có "tác động rất lớn" đến sự chuyển động của các đại dương trên thế giới, từ lâu đã được biết đến. Tuy nhiên, đó lại là những khu vực mà tàu thám hiểm và con người không thể tiếp cận được nên các chuyên gia sử dụng hải cẩu voi – loài vật có thể bơi đến những vùng biển lạnh giá và lặn sâu tới 1.800 mét. Theo các chuyên gia, mỗi bộ cảm biến có trọng lượng từ 100-200g và được trang bị một thiết bị giúp truyền dữ liệu đến vệ tinh hằng ngày qua mỗi lần hải cẩu voi nổi lên mặt nước, kéo dài khoảng 5-10 phút.

Guy Williams, chuyên gia ở Trung tâm Nghiên cứu Hợp tác về Khí hậu & Hệ sinh thái Nam Cực (CRC) thuộc Đại học Tasmania, lạc quan cho biết bằng cách gắn thiết bị cảm biến trên đầu hải cẩu voi, chúng ta có thể thu thập những dữ liệu hiếm có nhằm giúp giới khoa học đánh giá tốt hơn những thay đổi dưới đáy Nam Cực cũng như bằng chứng về hình mẫu biến đổi khí hậu.

VI VI-H.NHÂN (Theo Daily mail)