Nỗ lực trở thành tổng thống lần thứ 3 liên tiếp của ông Uribe đã bất thành. Ảnh: Reuters

Với tỷ lệ phiếu 7-2, hôm thứ sáu vừa qua, Tòa án Hiến pháp Colombia đã bác bỏ đề xuất tổ chức trưng cầu ý dân về việc sửa đổi Hiến pháp nhằm mở đường cho đương kim Tổng thống Alvaro Uribe tái tranh cử một lần nữa vào mùa hè năm nay. Phán quyết hôm 26-2 đã đặt dấu chấm hết lên mọi nỗ lực nhằm giúp ông Uribe có cơ sở pháp lý để điều hành đất nước nhiệm kỳ thứ 3 liên tiếp. Phát biểu với báo giới ở Thủ đô Bogota cùng ngày, nhà lãnh đạo 58 tuổi tuyên bố chấp nhận và tôn trọng quyết định của Tòa án Hiến pháp. Trong khi đó, Chánh án Mauricio Gonzalez cho biết đạo luật đề nghị tổ chức trưng cầu ý dân nhằm sửa đổi giới hạn nhiệm kỳ của tổng thống, được hai viện Quốc hội thông qua năm ngoái với số phiếu tán thành áp đảo, hàm chứa “các điều khoản vi phạm nghiêm trọng quy tắc dân chủ”.

Cần nhắc lại rằng ông Uribe từng tái đắc cử tổng thống Colombia hồi năm 2006 sau khi Quốc hội nước này sửa đổi Hiến pháp, tạo điều kiện cho ông ra tranh cử nhiệm kỳ hai. Tuy nhiên, bản sửa đổi Hiến pháp năm đó chỉ cho phép tổng thống đương nhiệm tái tranh cử thêm một nhiệm kỳ.

Là đồng minh thân cận của Mỹ ở khu vực Mỹ La-tinh, Tổng thống Uribe được đánh giá là đã thành công trong nỗ lực trấn áp các lực lượng nổi dậy cánh tả cũng như các tổ chức buôn lậu ma túy, cải thiện đáng kể tình hình an ninh trật tự trong nước sau hàng thập kỷ nội chiến, qua đó góp phần thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Trong gần 8 năm điều hành đất nước 40 triệu dân, ông nhận được sự ủng hộ của gần 70% dân chúng và trở thành một trong những tổng thống được yêu mến nhất ở Colombia. Ông được nhiều người dân khen ngợi là đã lèo lái đất nước Colombia đi đúng đường hướng. Các cuộc thăm dò dư luận thời gian qua cho thấy hơn 80% ý kiến được hỏi cho biết sẽ bỏ phiếu cho Tổng thống Uribe nếu ông có thể ra ứng cử một lần nữa.

Các nhà phân tích cho rằng phán quyết của Tòa án Hiến pháp đánh dấu sự mở màn của cuộc đua ngồi vào ghế của Tổng thống Uribe hứa hẹn sẽ rất gay cấn. Ngay sau khi phán quyết được công bố, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Manuel Santos xác nhận ông sẽ trở thành ứng cử viên trong cuộc bầu cử tổng thống dự kiến vào ngày 30-5 tới. Hiện nay, ông Santos đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận. Trong khi đó, thị trưởng Sergio Fajardo, hiện được đánh giá cao sau khi mang lại diện mạo mới cho thành phố Medellin (đô thị lớn thứ 2 ở Colombia), cũng đang rục rịch với kế hoạch tranh cử. Ngoài ra, một cựu Bộ trưởng Quốc phòng khác từng 3 lần ra tranh cử tổng thống, Noemi Sanin, cũng nhận được sự ủng hộ của dân chúng khi công bố ý định ứng cử.

Hiện tại, chưa thể xác định ứng cử viên nào có nhiều tiềm năng giành chiến thắng nhất trong cuộc bầu cử sắp tới. Theo nhận định của giới phân tích, bất kỳ ai kế nhiệm Tổng thống Uribe cũng sẽ khó lòng xa rời các chính sách an ninh mà ông đã dày công tạo dựng, trong đó nổi bật là Chính sách an ninh dân chủ - nền tảng giúp ông được dân chúng tín nhiệm. Bản thân cựu Bộ trưởng Quốc phòng Santos khi tuyên bố kế hoạch tranh cử cũng cam kết nếu thắng cử sẽ kế tục chính sách an ninh của người tiền nhiệm. Trước đây, ông từng là cánh tay đắc lực giúp chính phủ Tổng thống Uribe bài trừ Lực lượng Vũ trang Cách mạng Colombia (FARC). Song song với việc theo đuổi đường lối an ninh của Tổng thống Uribe, hầu hết các ứng cử viên đều tuyên bố sẽ chú trọng nhiều hơn vào các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Hiện nay, Colombia là nước xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, đứng thứ 4 ở Mỹ La-tinh về xuất khẩu dầu mỏ và cũng là nước xuất khẩu cocaine lớn nhất hành tinh.

VIỆT QUỐC (Theo BBC, Reuters, WSJ)