Chủ tịch CHDCND Triều Tiên Kim Jong-il (giữa) xuất hiện trên trang tin Kyodonews của Nhật Bản ngày 3-5. Ảnh: AP

Theo các phương tiện truyền thông Hàn Quốc và Nhật Bản, Chủ tịch CHDCND Triều Tiên Kim Jong-il đã đến thành phố Đan Đông thuộc tỉnh biên giới Liêu Ninh, vùng Đông Bắc của Trung Quốc sáng 3-4 trên chiếc tàu hỏa bọc thép 17 toa. Họ cũng đưa ra hai giả thuyết, một là ông Kim Jong-il vì lý do sức khỏe sẽ ở lại đây để chờ các nhà lãnh đạo Trung Quốc đến hội đàm, hoặc đã đến Bắc Kinh để gặp các quan chức nước chủ nhà. Sở dĩ người ta phải “đoán mò” như vậy vì chắc chắn tất cả những thông tin liên quan đến chuyến thăm bí mật này sẽ không được các cơ quan chức năng hai nước công bố trước khi ông Kim Jong-il trở về Bình Nhưỡng an toàn. Về mặt ngoại giao, nếu thực sự ông Kim Jong-il đi Trung Quốc, đó có thể là theo lời mời của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, được đưa ra tháng 11-2009, trong khuôn khổ kế hoạch chuẩn bị lễ kỷ niệm 60 năm ngày hai nước thiết lập quan hệ liên minh chiến lược.

Chuyến thăm Trung Quốc lần đầu tiên trong vòng 4 năm qua và là lần thứ năm kể từ năm 2000 của ông Kim Jong-il chắc hẳn có nhiều mục đích quan trọng. Báo giới Nhật Bản và Hàn Quốc cho rằng đây có thể là dịp để ông Kim Jong-il thảo luận với các nhà lãnh đạo Trung Quốc về vụ tàu hải quân Hàn Quốc bị chìm trên biển Hoàng Hải hồi cuối tháng 3 khiến 46 thủy thủ thiệt mạng; những khó khăn kinh tế và tài chính mà nước này đang đối mặt sau lệnh cấm vận buôn bán vũ khí của Liên Hiệp Quốc và biện pháp quản lý tiền tệ gây tranh cãi hồi năm ngoái của Bình Nhưỡng; kế hoạch chuyển giao quyền lực ở Bình Nhưỡng... Tất cả những vấn đề này của Triều Tiên đều cần thiết phải có sự hậu thuẫn và hỗ trợ từ Trung Quốc. Xung quanh việc tàu hải quân Hàn Quốc bị chìm, Seoul nghi ngờ Bình Nhưỡng đứng sau vụ này nhưng chưa chính thức khẳng định. Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak hồi tuần rồi đã tới Trung Quốc tham vấn nước này trước khi quyết định có đưa vấn đề lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc hay không. Tuy khẳng định không dính líu tới vụ chìm tàu nhưng dĩ nhiên Bình Nhưỡng hy vọng Bắc Kinh không ủng hộ Seoul đưa vấn đề này ra thảo luận trước Hội đồng Bảo an.

Theo giới quan sát, dù kết quả chuyến thăm Trung Quốc như thế nào đi nữa thì nó cũng sẽ tác động tới quan hệ liên Triều, thường là tích cực nhiều hơn tiêu cực. Còn nhớ chuyến thăm Bắc Kinh đầu tiên của ông Kim Jong-il năm 2000 đã mở đường cho cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều và giúp khởi động các dự án hợp tác phát triển kinh tế giữa hai miền sau đó. Còn chuyến thăm của ông Kim Jong-il năm 2004 đã đưa Bình Nhưỡng tới bàn đàm phán hạt nhân. Và biết đâu, sau chuyến thăm này, tiến trình đàm phán giải trừ hạt nhân 6 bên sẽ được nối lại sau hơn 1 năm gián đoạn (vì vụ thử hạt nhân của Bình Nhưỡng dẫn đến lệnh cấm vận mới của Liên Hiệp Quốc).

KIẾN HÒA
(Theo Kyodonews và Global Times)