Ban cố vấn chống tham nhũng của Liên minh châu Phi (AUABC) mới đây cho biết châu lục này mất tới 120 tỉ USD mỗi năm vì tham nhũng, một cuộc khủng hoảng tiếp tục làm suy yếu nền độc lập kinh tế và tham vọng phát triển của châu lục này.

Nhiều nước châu Phi rơi vào cảnh nghèo đói, một phần là do tham nhũng.

Phóng viên TTXVN tại châu Phi dẫn tuyên bố của AUABC nêu rõ những tổn thất này đặc biệt nghiêm trọng vì phần lớn số tiền thất thoát do tham nhũng là tiền vay từ các tổ chức cho vay quốc tế để hỗ trợ phát triển và ổn định nền kinh tế mong manh của châu lục.

Phát biểu tại Phiên họp thường kỳ lần thứ 49 của AUABC tại Arusha, Phó chủ tịch AUABC Yvonne Mutepuka cho biết: “Thật trớ trêu, vì chúng ta vay rất nhiều để tài trợ cho phát triển, nhưng lại để số tiền đó thất thoát do tham nhũng. Vòng luẩn quẩn này khiến các quốc gia châu Phi phụ thuộc và kém phát triển”. Bất chấp các chiến dịch chống tham nhũng đang diễn ra ở các nước châu Phi, thách thức vẫn còn tồn tại, đòi hỏi phải có cam kết mới, các thể chế mạnh mẽ hơn và ý chí chính trị.

Đánh giá này một lần nữa nhắc lại những phát hiện của Văn phòng Liên Hiệp Quốc về chống Ma túy và Tội phạm (UNODC), cho thấy tham nhũng là trở ngại hàng đầu đối với sự phát triển kinh tế và xã hội của châu Phi, tiêu tốn gần 25% GDP của lục địa này hằng năm.

Tổng Giám đốc điều hành Liên đoàn Luật sư châu Phi Donald Deya nhấn mạnh: “nếu không có tham nhũng, các nước châu Phi sẽ không cần phải vay mượn bất cứ thứ gì, nhưng chúng ta lại mất quá nhiều tiền vào tham nhũng đến mức buộc phải đi vay nợ, điều này chỉ làm gia tăng sự phụ thuộc”. Báo cáo năm 2014 của Ngân hàng Phát triển châu Phi (AfDB) cho thấy nợ nước ngoài của châu lục này đã tăng từ 1.120 tỉ USD vào năm 2022 lên 1.152 tỉ USD vào cuối năm 2023.

Theo báo cáo của ONE Campaign, một tổ chức phi chính phủ quốc tế vận động chấm dứt tình trạng nghèo đói cùng cực, chỉ tính riêng năm 2024, châu lục này đã chi 102,59 tỉ USD để trả nợ. Báo cáo cảnh báo rằng gánh nặng nợ nần ngày càng tăng này đe dọa nghiêm trọng đến khả năng đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) của châu Phi, đặc biệt là trong các lĩnh vực như y tế, giáo dục và cơ sở hạ tầng.

Trong số 54 quốc gia thành viên của Liên minh châu Phi (AU), 50 quốc gia đã ký và 49 quốc gia đã phê chuẩn Công ước của Liên minh châu Phi về Phòng ngừa và Chống tham nhũng (AUCPCC). Tuy nhiên, chỉ có 12 quốc gia đã trải qua các đợt đánh giá chống tham nhũng quốc gia.

HOÀNG MINH