Hệ thống nhà vệ sinh tái chế nước thải của Viện Công nghệ California.

Than nhiệt phân tạo ra từ mẫu nhà vệ sinh năng lượng Mặt trời của Đại học Colorado.

Hội chợ Cải tiến nhà vệ sinh năm 2014 đang diễn ra tại Ấn Độ chứng kiến sự ra mắt của rất nhiều mẫu toilet mới hướng tới mục tiêu tăng cường sức khỏe cộng đồng, thông qua cải thiện vệ sinh môi trường và tình trạng khan hiếm nước sạch. Sự kiện càng có ý nghĩa quan trọng khi khai mạc vào Ngày nước thế giới 22-3 với chủ đề "Nước và Năng lượng", trong đó đề cao việc sử dụng hiệu quả hai nguồn tài nguyên có nguy cơ cạn kiệt.

Góp mặt tại hội chợ năm nay là 45 gian trưng bày sản phẩm của các nhà khoa học và nhà sáng chế đến từ 15 quốc gia. Không chỉ trình làng những thiết kế nhà vệ sinh hiện đại, hội chợ còn quy tụ hàng loạt các ý tưởng về giải pháp vệ sinh thông minh, tiết kiệm nước và biến chất thải con người thành sản phẩm có lợi như điện, nhiên liệu và phân bón. Đa số các thiết kế được trưng bày là sản phẩm được tài trợ phát triển bởi Tổ chức Bill and Melinda Gates, trong dự án "Reinvent the Toilet Challenge" (tạm dịch: Thách thức đổi mới nhà vệ sinh).

Gây nhiều chú ý tại hội chợ là hệ thống nhà vệ sinh không dùng nước và sử dụng năng lượng Mặt trời để phân hủy chất thải ở nhiệt độ 300oC, do Đại học Colorado (Mỹ) phát triển. Ngoài tiêu diệt các mầm bệnh, quá trình này có thể tạo ra than nhiệt phân hay còn gọi là than sinh học (biochar), dùng làm nhiên liệu nấu nướng hoặc phân bón. Đây là loại phân sinh học giúp cải tạo đất rất tốt nhờ nó có tác dụng giữ lại dưỡng chất và nước ở trong đất.

Công ty Công nghệ Sunnybreeze Bắc Kinh (Trung Quốc) cũng giới thiệu hệ thống nhà vệ sinh biến chất thải thành than sinh học bằng năng lượng Mặt trời, nhưng phức tạp hơn một chút. Theo đó, các tấm pin quang điện sẽ nung nóng không khí để phân hủy các chất thải trong bồn cầu thành dạng viên khô và tiếp tục nung nóng trong môi trường ôxy thấp để tạo ra than sinh học. Jing Ning, Giám đốc Sunny Breeze, cho biết sản phẩm này hướng đến sử dụng các công nghệ có sẵn, vừa ít tốn kém vừa dễ sửa chữa. Nếu ở khu vực có ít ánh nắng, toilet sẽ trưng thu điện từ gió và các nguồn khác để dùng cho quá trình xử lý chất thải. Hệ thống này đơn giản và phù hợp để lắp đặt tại các làng quê.

Trong khi đó, Viện công nghệ California (Mỹ) cũng gây chú ý với hệ thống xử lý điện hóa, lọc nước từ quá trình xử lý chất thải. Hệ thống còn có thiết bị lọc để tái chế và tái sử dụng nước. Trong khi đó, công ty Giải pháp khoa học Eram (Ấn Độ) tập trung vào giải pháp làm sạch nhà vệ sinh. Công ty này giới thiệu loại toilet điện tử eToilet. Khi người sử dụng bỏ tiền đồng vào máy, nó sẽ kết nối với hệ thống điện để thực hiện chế độ làm sạch tự động. Hiện nay, có đến 450 nhà vệ sinh kiểu này vừa được lắp đặt ở Ấn Độ.

Với mục tiêu tận dụng chất thải con người làm nguyên liệu sản xuất điện, Công ty Janicki Industries (Mỹ) đã thiết kế một nhà máy điện có khả năng tạo ra 150 kW điện từ chất thải sinh hoạt của một thành phố nhỏ, đủ cung cấp cho hàng ngàn gia đình. Trong khi đó, Phòng thí nghiệm Robotics Bristol (Anh) trình làng hệ thống tạo ra điện từ nước tiểu, dùng để sạc pin điện thoại di động.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết hiện có khoảng 2,5 tỉ người trên thế giới đang sống trong điều kiện vệ sinh yếu kém hoặc không có nhà vệ sinh, một yếu tố nguy cơ quan trọng dẫn đến nhiều loại bệnh tật.

THUẬN HẢI
(Theo AP, Xinhua, Techcrunch)