30/11/2013 - 21:08

Bệnh nhân HIV/AIDS thế giới vẫn có hy vọng

Mặc dù chưa có thuốc trị HIV/AIDS hoặc vắc-xin phòng bệnh, nhưng các nhà khoa học, các chuyên gia đầu ngành tin tưởng chúng ta có thể khống chế sự lây lan của căn bệnh thế kỷ bằng nhiều cách. Trong khi đó, nỗ lực nghiên cứu điều chế thuốc vẫn đang tiếp diễn với nhiều triển vọng.

Tiếp tục theo dõi sự biến đổi của loại virus chết người

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 35,3 triệu người trên thế giới hiện sống chung với HIV, virus phá hủy hệ miễn dịch và đã khiến hơn 25 triệu người mất mạng kể từ khi nó được phát hiện lần đầu năm 1981. Vì vậy, bên cạnh nỗ lực tìm cách phòng ngừa và chữa trị căn bệnh, các khoa học gia trên thế giới còn theo dõi sự biến dị của virus để khống chế sự phát triển của chúng.

Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học Lund (Thụy Điển) cho biết họ đã phát hiện một chủng virus HIV mới và mạnh hơn có khả năng đẩy nhanh đáng kể tiến độ phát triển thành Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS). Nó là sự kết hợp của hai chủng virus phổ biến nhất ở Guinea-Bissau, gọi tắt là A3/02 và bắt nguồn từ một bệnh nhân nhiễm cả hai loại virus. "Những người bị nhiễm chủng virus mới phát triển bệnh AIDS trong vòng 5 năm, tức nhanh hơn từ 2-2,5 năm so với người bị nhiễm virus thông thường", nhà nghiên cứu Angelica Palm giải thích. Họ cảnh báo mặc dù virus A3/02 mới chỉ xuất hiện ở Tây Phi nhưng nó có thể lây lan nhanh, đặc biệt ở những vùng có tỷ lệ nhập cư cao như châu Âu hoặc Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng trấn an rằng các loại thuốc (ARV) hiện hành có thể kiểm soát sự phát triển của virus A3/02.

Tìm cách ngăn HIV lây lan và phát triển thành AIDS

Theo ông Phill Wilson, nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Viện nghiên cứu Black AIDS của Mỹ, lý do con người chưa thể loại trừ HIV là vì chúng ta chưa có thuốc hoặc vắc-xin đặc trị virus này. Nhưng ông khẳng định chúng ta có thể đẩy lùi bệnh AIDS mà không cần triệt tiêu virus, bằng cách vận dụng có hiệu quả nhiều biện pháp cùng lúc.

Tại Mỹ, khi một bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm HIV, họ sẽ được đưa vào liệu trình điều trị tích cực để duy trì cuộc sống khỏe mạnh. Các bác sĩ cho biết việc tuân thủ đầy đủ chế độ chữa trị sẽ có thể giúp bản thân bệnh nhân kéo dài tuổi thọ tương đương những người không có HIV. Việc quan tâm chữa trị cho những người có HIV cũng góp phần quan trọng ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng, mà theo ông Wilson là giảm tới 96% tỷ lệ lây nhiễm HIV. Cách này gọi là điều trị như ngăn ngừa (TasP). Bên cạnh đó, những người có triệu chứng giống bị nhiễm HIV nhưng xét nghiệm âm tính có thể giảm đến 92% nguy cơ nhiễm virus nếu dùng thuốc ARV, gọi là phòng bệnh trước khi phơi nhiễm (PrEP). Người đứng đầu Black AIDS cho rằng việc kết hợp hiệu quả TasP và PrEP có thể giúp chúng ta tiến tới chấm dứt dịch AIDS.

Cũng trong nỗ lực khống chế HIV phát triển thành AIDS, nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ đăng trên tạp chí của Hiệp hội Y khoa Mỹ (JAMA) mới đây cho biết sử dụng các viên đa vi chất (multivitamin) và selenium có thể trì hoãn virus HIV phát triển thành AIDS.

Nghiên cứu kéo dài 2 năm, do các chuyên gia ở Cao đẳng Y tế và Lao động xã hội Robert Stempel, Đại học Quốc tế Florida (Mỹ) thực hiện, tập trung vào khoảng 900 người có HIV ở Botswana không dùng bất kỳ loại thuốc nào để khống chế virus. Bệnh nhân được chia thành nhiều nhóm: nhóm dùng một viên đa vi chất chứa các vitamin B, C và E; nhóm được uống thuốc bổ selenium; nhóm dùng cả hai loại vừa nêu và nhóm đối chứng dùng giả dược. Kết quả, các nhóm dùng viên đa vi chất, selenium và giả dược có tốc độ tiến triển bệnh như nhau, trong khi nhóm dùng kết hợp viên đa vi chất và selenium có tỷ lệ phát triển bệnh thấp hơn tới 50%. Các chuyên gia chưa biết hai loại thuốc bổ này sẽ tác động thế nào đến những người đang dùng ARV, vốn ngăn chặn HIV phát triển thành AIDS, nhưng họ tin rằng biện pháp này có thể giúp ích cho bệnh nhân trong việc cắt giảm chi phí điều trị bằng thuốc.

Canada mạnh tay đầu tư nghiên cứu thuốc chữa HIV/AIDS

Những người sống chung với HIV và AIDS có thêm lý do để hy vọng thuốc trị HIV/AIDS sẽ được phát minh, khi chính phủ liên bang Canada vừa tài trợ 10,7 triệu USD cho Viện Nghiên cứu Bệnh viện Ottawa tiến hành thử nghiệm và điều chế thuốc.

"Bằng chứng khoa học cho thấy thời điểm để tăng cường nỗ lực nghiên cứu thuốc điều trị là lúc này đây" - Bộ trưởng Y tế liên bang Rona Ambrose, người công bố quỹ nghiên cứu tại Ottawa hôm 28-11, khẳng định. Về phần mình, mặc dù cho rằng "mục tiêu điều chế thuốc trị bệnh giống một cuộc đua đường dài hơn là chạy nước rút", nhưng trưởng nhóm nghiên cứu của Bệnh viện Ottawa, Tiến sĩ Jonathan Angel, tin tưởng mục tiêu đó nằm trong tầm với. Lý do là thế giới gần đây đã chứng kiến nhiều trường hợp người có HIV đã âm tính với virus sau khi bệnh nhân tiếp nhận ghép tủy xương tiếp theo liệu trình hóa trị. Tiến sĩ Angel cho biết những trường hợp này đã được báo cáo tại Hội nghị của Hiệp hội AIDS Quốc tế diễn ra tại Malaysia hồi đầu tháng 8.

Được biết, các dự án nghiên cứu tại Ottawa sẽ bao gồm các cuộc thử nghiệm lâm sàng trên người một loại vắc-xin ngừa HIV và một prôtêin thúc đẩy miễn dịch. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn tìm hiểu thêm về cách thức HIV ẩn nấp trong tế bào cũng như tìm cách lợi dụng các virus tấn công tế bào ung thư để tiêu diệt các tế bào nhiễm HIV. "Các nhà nghiên cứu Canada chỉ là một phần trong nỗ lực toàn cầu hướng tới nghiên cứu thuốc điều trị, nhưng sẽ góp phần quan trọng vào nguồn kiến thức của nhân loại" - Tiến sĩ Angel cho biết.

HẠNH NHÂN (Tổng hợp)

 

Chia sẻ bài viết