Không chỉ tấn công phổi, bệnh lao còn ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương (lao màng não), hệ tuần hoàn, xương, khớp...

Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm chết người có sức ảnh hưởng lớn đến cộng đồng, là “sát thủ” số hai sau HIV/AIDS. Bệnh lây lan qua không khí do tiếp xúc với bọt khí bệnh nhân tiết ra khi ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có trên 50% nguy cơ tử vong. Để đẩy lùi căn bệnh này, các nhà khoa học đã không ngừng tìm tòi, nghiên cứu cách phòng ngừa và điều trị, mà những phát hiện mới sau đây là ví dụ điển hình.

Các chuyên gia ở Viện Nghiên cứu Trudeau (Canada) gần đây phát hiện ra mối liên hệ giữa sự phát triển của mô bạch huyết mới trong phổi với cơ chế bảo vệ chống lại căn bệnh này.

Theo Tiến sĩ Andrea Cooper, sự thiếu vắng của một cytokine đặc trưng có thể dẫn đến sự phát triển kém của mô bạch huyết mới, một yếu tố trong phản ứng miễn dịch chống lại vi khuẩn. “Có một sự liên quan giữa tình trạng thiếu cytokine - phân tử giúp thu hút các tế bào bảo vệ từ máu, với khu vực bị nhiễm trùng trong phổi”, ông nói. Mặc dù mô bạch huyết này từng được tìm thấy trong các khu vực bị nhiễm lao trong phổi nhưng đây là lần đầu tiên nó được phát hiện có vai trò tích cực trong việc chống lại căn bệnh. Phát hiện mới đặc biệt hữu ích vì các tế bào trong mô bạch huyết chưa từng được xem là mục tiêu để nghiên cứu vắc-xin ngừa bệnh và nó có thể mở ra hướng đi mới để cải tiến các loại vắc-xin hiện hành.

Trong khi đó tại Mỹ, các nhà khoa học thuộc Đại học California cho biết vitamin D đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp cơ thể chống lại bệnh lao.

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí y học Science Translational Medicine, các nhà khoa học đã kiểm tra các cơ chế chi phối khả năng tiêu diệt và ức chế sự phát triển của các tác nhân gây bệnh lao của hệ miễn dịch. Nhóm nghiên cứu nhận thấy các tế bào T, loại tế bào bạch huyết đóng vai trò trung tâm trong cơ chế miễn dịch, sản xuất một loại prôtêin với tên gọi interferon-g kích hoạt sự giao tiếp giữa các tế bào và chỉ đạo các tế bào nhiễm bệnh phản công lại vi khuẩn lao đang xâm nhập. Tuy nhiên, hoạt động này thật sự có hiệu quả khi cơ thể có đủ hàm lượng vitamin D.

Các nhà nghiên cứu tiếp tục kiểm tra huyết thanh lấy từ những người khỏe mạnh, bao gồm những mẫu có đủ hoặc thiếu hàm lượng vitamin D. Họ phát hiện phản ứng miễn dịch không xảy ra ở mẫu huyết thanh có hàm lượng vitamin D thấp. Nhưng khi được bổ sung đủ vitamin D, phản ứng miễn dịch được kích hoạt một cách hiệu quả. Các chuyên gia nhận thấy rằng vi khuẩn lao trong tế bào đại thực bào ở người giảm 85% khi được điều trị bằng prôtêin interferon-g và vitamin D đầy đủ. Đây là nghiên cứu đầu tiên chứng minh prôtêin interferon-g kích hoạt các tế bào để diệt các vi khuẩn lao.

Tiến sĩ Mario Fabri kết luận việc gia tăng hàm lượng vitamin D có thể cải thiện phản ứng miễn dịch trước các bệnh lây nhiễm, như bệnh lao. Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng vitamin D có thể hỗ trợ cả miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch thích ứng, hai hệ thống miễn dịch này làm việc cùng nhau giúp chống lại các bệnh nhiễm trùng.

Nhiều nghiên cứu trước đây cũng cho thấy vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất ra cathelicidin, một phân tử giúp hệ miễn dịch bẩm sinh giết chết vi khuẩn lao. Các nhà khoa học cho biết sắp tới, họ sẽ tiến hành các thử nghiệm lâm sàng để tìm hiểu xem liệu việc bổ sung vitamin D có thể tăng cường sức đề kháng của cơ thể đối với bệnh lao và các bệnh nhiễm trùng khác không.

TRÍ VĂN (Theo Science Daily)