02/03/2019 - 17:55

Sự thay đổi của ngành xuất bản thời công nghệ 

Trong thời đại công nghệ phát triển, ngành xuất bản sách cũng đã linh hoạt áp dụng nhiều hình thức sản xuất hiện đại với nhiều phương thức hoạt động, tiếp thị mới. Sự cạnh tranh này cũng ngày càng khốc liệt.

Ngành xuất bản sách đối mặt với nhiều biến đổi

Thị phần sách điện tử (ebook) toàn cầu đang tăng trưởng khả quan. Năm 2013, ebook chỉ chiếm 12% doanh số toàn ngành sách; thì đến cuối năm 2018, con số này tăng hơn gấp đôi, đạt 25%. Trong đó, Mỹ là quốc gia có thị trường ebook phát triển mạnh nhất năm qua. Nguồn doanh thu từ ngành xuất bản sách trung bình mỗi năm mang về cho Mỹ khoảng 16 tỉ USD. Một trong những đơn vị đứng đầu ngành này tại Mỹ là Amazon, được biết đến như nhà bán lẻ sách lớn nhất thế giới. Amazon hiện còn đang vận hành 18 cửa hàng bán lẻ sách Amazon Books, sở hữu 15 nhà in trên khắp nước Mỹ dưới cái tên Amazon Publishing. Trung bình mỗi năm, đơn vị này xuất bản hơn 1.200 tựa sách ở Mỹ. Theo báo cáo từ hãng nghiên cứu ngành sách Codex Group LLC, hiện Amazon kiểm soát đến 72% doanh số trực tuyến với sách người lớn và 49% doanh số với các tựa sách mới.

Tiện ích từ các ứng dụng của Amazon là bước đột phá giúp ngành xuất bản sách thích ứng thị trường.

Tiện ích từ các ứng dụng của Amazon là bước đột phá giúp ngành xuất bản sách thích ứng thị trường.

Phân tích từ Codex Group LLC cũng chỉ ra rằng, trong thời công nghệ số, ngành xuất bản bị cạnh tranh rất khốc liệt trước nhiều loại hình giải trí mạng. Ngay trong ngành xuất bản cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro, rất nhiều đơn vị không thể thích ứng với tốc độ thay đổi của thị trường. Theo Hội các Nhà xuất bản Mỹ, doanh thu xuất bản tiểu thuyết người lớn đã giảm 16% trong thời gian từ năm 2013-2017, xuống còn 4,4 tỉ USD. Năm 2017, Harlequin, một bộ phận của hãng HarperCollins Publishers, đã phải đóng cửa 5 dòng sách lãng mạn. Bà Claudia Kaise, Phó Chủ tịch Hội sách quốc tế Frankfurt (Đức), hội sách lớn nhất thế giới, cho biết: “Thời công nghệ 4.0 buộc ngành xuất bản của toàn thế giới phải thay đổi mạnh mẽ”. Sách điện tử rõ ràng đã trở thành xu hướng được nhiều độc giả lựa chọn, khi tăng trưởng về lượng người sử dụng sách điện tử tại Mỹ mỗi năm đều trên 20%. Các đơn vị xuất bản chính thống không còn đóng vai trò chủ đạo mà vai trò này đã thuộc về các tập đoàn truyền thông xã hội: Facebook, Google, Amazon, Apple… Các đơn vị truyền thông xã hội có ưu thế về nguồn vốn, khả năng phát hành mạnh mẽ và đặc biệt nhanh nhạy khi đưa ra các dịch vụ về sách ngày càng hấp dẫn hơn. Ông Peter Hildick-Smith, Giám đốc điều hành Codex Group cho rằng, việc sụt giảm doanh thu của các nhà xuất bản truyền thống diễn ra đồng thời với việc gia tăng thị phần của cửa hàng ebook (tăng 43% trong thời gian từ năm 2013-2017).

Thay đổi phương thức tiếp thị

Thị phần ebook mặc dù phát triển mạnh và đang chiếm vị trí không nhỏ trong ngành xuất bản, nhưng cũng dang đối mặt với nhiều khó khăn. Đó là sự xuất hiện của những hình thức xuất bản khác, đặc biệt là hình thức tự xuất bản đang được nhiều tác giả ưa chuộng. Sự đổi ngôi này liên quan đến vấn đề tài chính, khi việc tự xuất bản mang lại thu nhập tốt hơn nhờ tỷ lệ bản quyền được hưởng lớn hơn, đồng thời điều đó cũng là bước đệm tốt để tác giả có cơ hội ký hợp đồng với các nhà xuất bản truyền thống với tỷ lệ bản quyền cao hơn. Cụ thể như trường hợp của tác giả Mark Sullivan. Mark Sullivan đã từng mang bản thảo “Beneath a Scarlet Sky” đi đến 8 nhà xuất bản tại New York, nhưng đều bị từ chối. Nhưng may mắn sau đó, Mark Sullivan đã có sự kết nối với Amazon và đưa “Beneath a Scarlet Sky” xuất bản với hình thức mới là đăng tải lên hệ thống trực tuyến. “Beneath a Scarlet Sky” rất nhanh có hơn 7 triệu lượt theo dõi mỗi tháng tại Mỹ, có đến hơn 300.000 lượt tải xuống, xếp hạng 56 trong danh sách 100 tựa sách bán chạy nhất tại Mỹ trong năm 2018. Đến nay, “Beneath a Scarlet Sky” đã bán 1,5 triệu bản in, bản ebook và bản sách nói.

Amazon đã thích nghi khá tốt khi nhanh nhạy thay đổi nhiều phương thức tiếp thị, đưa ra nhiều hình thức tiếp cận độc giả: Amazon First Reads và Kindle Unlimited, dịch vụ theo dõi ebook của Amazon. Kết hợp các dịch vụ này với nhau, tác giả có thể tiếp cận tới gần 10 triệu khách hàng, ngược lại độc giả có thể tiếp cận sách rất nhanh. Amazon cho phép các tác giả có thể tự xuất bản sách trên nền tảng hệ thống của họ, tiếp cận tới lượng lớn độc giả. Amazon hiện có hơn 100 triệu thành viên Amazon Prime trên toàn cầu. Sức mạnh của Amazon càng tăng thêm khi họ đưa ra dịch vụ thuê bao ebook 9,99 USD mỗi tháng với Kindle Unlimited. Dịch vụ này cho phép các thành viên lựa chọn đọc đến 10 ebook cùng lúc. Theo Codex Group LLC, tính đến tháng 6-2018, dịch vụ này có khoảng 4,6 triệu thành viên trả phí. Kindle Unlimited còn mở ra sự hợp tác với các nhà xuất bản sách khác để tạo sự đa dạng cho độc giả lẫn tác giả. Amazon thông tin rằng hàng ngàn tác giả tự xuất bản trên hệ thống của họ đã kiếm được hơn 50.000 USD, trong đó có hơn 1.000 người có tiền hoa hồng hơn 100.000 USD.

Đơn cử như Laurie Ann Starkey, người đã tìm thấy cơ hội với Amazon, đã từ bỏ công việc kế toán để trở thành nhà văn toàn thời gian. Laurie Ann Starkey cho biết đã kiếm được khoảng 1,15 triệu USD vào năm ngoái và phần lớn đến từ sách cô tự viết và tự xuất bản trên nền tảng hỗ trợ của Amazon. Nhà văn Inglath Cooper cho rằng Amazon đã thay đổi ngành xuất bản, cũng như Netflix đã thay đổi ngành phim ảnh và truyền hình, bằng cách đưa ra lượng sách khổng lồ tới ngay tức khắc cho các độc giả, cũng như tạo ra nhiều cơ hội cho người viết sách.

BẢO LAM (Tổng hợp từ WSJ, Hollywoodreporter, Nytimes)

Chia sẻ bài viết