Để ngành hàng sen phát triển bền vững, giới chuyên môn cho rằng cần nâng tầm sản phẩm và phát triển phân khúc khách hàng mới, chú trọng cải thiện bao bì, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, mở các tour trải nghiệm sen...

Đồng Tháp vừa xuất khẩu 15 tấn củ sen đầu tiên sang Nhật Bản.

UBND tỉnh Đồng Tháp vừa tổ chức Hội thảo Nâng cao chuỗi giá trị ngành hàng sen gắn với tuần hoàn, tăng trưởng xanh. Từ đó, tìm ra những giải pháp, mô hình hay thúc đẩy ngành hàng sen của Đồng Tháp phát triển xứng tầm. Đồng Tháp được đánh giá là địa phương có nhiều đặc sản độc đáo và có tiềm năng phát triển, trong đó đáng chú ý là cây sen. Sen đã tạo thành điểm nhấn, biểu tượng của vùng đất Đồng Tháp. Sen là loại cây trồng có nhiều giá trị, không chỉ giá trị văn hóa, tâm linh mà còn ứng dụng hiệu quả trong trang trí, hàm lượng dinh dưỡng cao, nhất là các thành phần hóa học trong các bộ phận của cây sen là tiềm năng để khai thác dược liệu.

Đại diện Hội ngành hàng Sen Đồng Tháp cho biết, nhiều sản phẩm từ sen đang được các doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu theo tín hiệu thị trường như than hoạt tính từ gương sen, nhựa sinh học từ sợi thân sen hay tinh dầu sen, cao sen. Đây là những sản phẩm được dự báo sẽ tiếp cận xu hướng nông nghiệp tuần hoàn, góp phần khẳng định sen không chỉ là một món ăn mà là một nguồn tài nguyên quý giá với giá trị văn hóa, kinh tế. Qua Sơ đồ sản phẩm từ Sen Đồng Tháp của Hội ngành hàng Sen, cho thấy cây sen được khai thác nhiều trong ngành thực phẩm và đồ uống, tiếp đến là thủ công mỹ nghệ, các ngành khác như dược phẩm, mỹ phẩm, thời trang, quà lưu niệm. Trong 3 bộ phận của cây sen được chế biến thành các sản phẩm nhiều nhất: lá sen (27%), hạt sen (23%), hoa sen (22%). Các ngành khác như: dược phẩm, mỹ phẩm, thời trang, quà lưu niệm về sen... chưa đa dạng và còn nhiều dư địa.

Ông Nguyễn Phước Thiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, cho biết, ngành hàng Sen Đồng Tháp đang phát triển và được nhiều người biết đến qua các sản phẩm chế biến, sản phẩm giá trị gia tăng. Tuy nhiên, việc phát triển của ngành hàng sen hiện nay chưa như kỳ vọng. Chính vì vậy, cần phải đánh giá toàn diện, đưa ra những giải pháp để nâng cao chuỗi giá trị cho ngành hàng sen phát triển bền vững trong thời gian tới.

GS.TS Phan Thị Thu Hiền, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia  TP Hồ Chí Minh) cho biết, sen rất có tiềm năng xây dựng và phát triển du lịch. Tuy nhiên, du lịch sen Đồng Tháp còn ở dạng thô sơ chỉ với những điểm ngắm hoa, sản phẩm và dịch vụ cũng còn đơn giản. “Trên cơ sở kinh nghiệm du lịch nông nghiệp ở các nước thành công trên thế giới, có thể suy ngẫm chiến lược nâng cao chuỗi giá trị để phát triển du lịch sen. Nâng cao chuỗi giá trị bao gồm nâng cấp sản phẩm, nâng cấp quy trình, nâng cấp chức năng và nâng cấp liên lĩnh vực giúp phát triển bền vững du lịch sen”, GS Hiền nhấn mạnh. Theo GS Hiền, Đồng Tháp nên duy trì Lễ hội sen thường niên. Bên cạnh Lễ hội sen như hiện nay cần thêm Lễ hội sen mùa nước nổi nhằm thể hiện nét đặc trưng riêng của văn hóa nông nghiệp sen vùng ĐBSCL.

Ở góc độ khác, TS Phạm Minh Nhựt, Trường Đại học Công nghệ TP Hồ Chí Minh cho biết, xu thế hiện nay nhiều người dân chuyển sang chế độ ăn chay vì tốt cho sức khỏe và tác động tích cực đến môi trường. Sen là một lựa chọn thân thiện với môi trường. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp nghiên cứu và phát triển các công thức mới, cải tiến, đa dạng hóa thêm nhiều sản phẩm thuần chay trên thị trường.

Còn dưới góc nhìn doanh nghiệp, ông Ngô Đình Dũng, Giám đốc Công ty tư vấn ISM cho rằng, cơ hội nâng cao chuỗi giá trị ngành hàng sen có ở mọi nhu cầu trong cuộc sống. Điển hình như cung cấp dịch vụ cung ứng và chăm sóc hoa sen; sử dụng vỏ hạt sen, thân, lá để làm phân hữu cơ; bột lá sen làm vải. Bên cạnh sản phẩm từ sen hiện có, cần nâng tầm sản phẩm và phát triển phân khúc khách hàng mới, trong đó chú trọng cải thiện bao bì, đóng gói, mở rộng bán đa kênh, kết nối từ hội chợ, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, mở các tour trải nghiệm sen…

Ngoài ra, để ngành hàng sen phát triển bền vững, các đại biểu cho rằng cần nâng tầm sản phẩm và phát triển phân khúc khách hàng mới, trong đó chú trọng cải thiện bao bì, đóng gói, mở rộng bán đa kênh, kết nối từ hội chợ, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, mở các tour trải nghiệm sen.

Bài, ảnh: ĐÌNH PHONG