10/08/2025 - 15:49

Phát hiện “cặp đôi” dưỡng chất giúp trẻ hóa các tế bào não 

Theo nghiên cứu mới đăng trên Tạp chí GeroScience, EGCG - chất chống ôxy hóa chính trong trà xanh - khi kết hợp với một liều lượng đáng kể nicotinamide (một dạng vitamin B3 từ thiên nhiên) có thể giúp phục hồi các tế bào não đang lão hóa. 


Nhóm thực phẩm nhiều vitamin B3. Ảnh: Adobe

 

Khi bước vào giai đoạn lão hóa, các tế bào não thường mất khả năng sản xuất đủ mức guanosine triphosphate (GTP), một phân tử năng lượng thiết yếu giúp làm sạch chất thải. Và khi thiếu hụt GTP, các tế bào thần kinh sẽ khó loại bỏ các prôtêin và mảnh vụn bị hư hỏng, những thứ có thể tích tụ lại và làm gián đoạn chức năng não.

Trong nghiên cứu mới công bố, các chuyên gia ở Ðại học California, Irvine (Mỹ) đã sử dụng các tế bào não lấy từ những con chuột non (từ 2-6 tháng tuổi), chuột trung niên (8-11 tháng tuổi) và chuột già (17-28 tháng tuổi). Phân nửa số tế bào được thu thập từ chuột khỏe mạnh và số còn lại từ chuột được biến đổi gien để phát triển các triệu chứng giống bệnh Alzheimer (sa sút trí tuệ).

Nhóm nghiên cứu dùng một cảm biến sinh học huỳnh quang gọi là GEVAL để đo mức GTP thay đổi theo thời gian thực bên trong các tế bào thần kinh của chuột. Sau đó, họ xử lý các tế bào thần kinh già hơn lần lượt bằng nicotinamide, EGCG, hoặc bằng cả 2 chất này trong 16 giờ.

Kết quả thử nghiệm cho thấy rằng việc kết hợp nicotinamide với EGCG có thể nhanh chóng phục hồi nguồn năng lượng tế bào đã mất đi. Cụ thể, nicotinamide làm tăng nồng độ NAD+, một phân tử hỗ trợ quá trình trao đổi chất của tế bào và đóng vai trò là tiền chất trong sản xuất GTP. Còn EGCG kích hoạt Nrf2, một “công tắc” bảo vệ tế bào nhờ khả năng kích hoạt các gien chống ôxy hóa. Trong vòng 30 phút sau khi điều trị, Nrf2 bắt đầu di chuyển vào nhân tế bào thần kinh, kích hoạt các gien mục tiêu như NQO1. Phản ứng đó cho thấy liệu pháp kết hợp nicotinamide với EGCG vừa cung cấp khả năng bảo vệ và chống ôxy hóa tức thì, vừa tăng cường sự cân bằng năng lượng tế bào.

Còn sau 16 giờ điều trị kết hợp bằng nicotinamide và EGCG, các tế bào thần kinh của cả 2 nhóm chuột đều đã phục hồi mức GTP tương đương với mức GTP ở các tế bào trẻ. Sự phục hồi năng lượng này có tác dụng rõ rệt, thể hiện qua việc các tế bào thần kinh tiếp tục làm sạch chất thải tế bào, bao gồm các mảng bám prôtêin beta-amyloid thường thấy ở bộ não của bệnh nhân Alzheimer.

Phương pháp điều trị kết hợp cũng làm giảm sự tích tụ của các túi liên quan đến quá trình xử lý chất thải. Những túi này có xu hướng tích tụ trong các tế bào thần kinh lão hóa khi năng lượng xuống thấp. Sau khi điều trị, số lượng và kích thước của các túi này trở lại mức độ trẻ trung, cho thấy cách thức làm sạch tế bào đang hoạt động bình thường trở lại.

Tuy kết quả thử nghiệm đầy hứa hẹn, nhưng các chuyên gia cho rằng cần tiến hành thêm nghiên cứu về sự kết hợp của EGCG và nicotinamide. Bởi nghiên cứu này mới được thực hiện trên tế bào thần kinh trong môi trường thí nghiệm (không phải trên động vật sống) và chỉ mới đánh giá tác dụng ngắn hạn, nên cần tìm hiểu liệu những lợi ích của “cặp đôi” dưỡng chất này có duy trì theo thời gian hay trên toàn bộ cơ thể hay không.

Ðược biết, nicotinamide có nhiều trong gan bò, ức gà, nấm, các loại đậu và hạt ngũ cốc. Ngoài trà xanh, EGCG còn có nhiều trong trà trắng, trà ô long, vỏ táo đỏ, hạt phỉ và trái nam việt quất.

AN NHIÊN (Theo StudyFinds)

Chia sẻ bài viết