Ông Romney (trái) tỏ ra "yếu thế" trước Tổng thống Obama tại buổi tranh luận trực tiếp cuối cùng tối 22-10. Ảnh: AP

Đòn tấn công chế nhạo của ông Obama

Cuộc tranh luận trực tiếp, vốn thu hút sự quan tâm của hàng chục triệu cử tri Mỹ, diễn ra tại hội trường Đại học Lynn tọa lạc ở thành phố Boca Raton, bang Florida thuộc vùng Đông Nam của nước Mỹ, dưới sự điều phối của nhà báo kỳ cựu Bob Schieffer của kênh truyền hình CBS News.

Với kinh nghiệm làm tổng thống của mình, ông Obama đã tấn công ngay từ đầu khi chỉ trích đối thủ không có ý tưởng mới hoặc đưa ra những kiến nghị hấp tấp, bất khả thi để giải quyết dứt điểm các cuộc khủng hoảng tại Trung Đông và Bắc Phi, đồng thời chế nhạo cựu thống đốc bang Massachusetts khi ông này kêu gọi tăng cường tàu chiến cho hải quân Mỹ hay muốn quay trở lại thời kỳ Chiến tranh lạnh với Nga.

Ông Romney đã cho rằng chính sách của Nhà Trắng đối với Trung Đông và Bắc Phi trong những năm qua đã thất bại khiến nước Mỹ không thể ngăn chặn sự trỗi dậy của mối đe dọa khủng bố từ al-Qaeda, không cản trở khả năng Iran phát triển vũ khí hạt nhân và hờ hửng đồng minh Israel. Ứng viên đảng Cộng hòa còn cho rằng tàu chiến của hải quân Mỹ nên được tăng cường, bởi theo ông, lực lượng hải quân Mỹ hiện thời là "yếu nhất từ năm 1917 đến nay". Ông cũng gọi Nga là "đối thủ địa chính trị của siêu cường Mỹ".

Đáp lại, ông Obama chỉ trích Romney là "một thủ lĩnh sai lầm và hấp tấp có thể đi lệch các mục tiêu trọng điểm". Ông Obama cho rằng tầm nhìn thế giới của Romney trong mọi vấn đề, từ Trung Đông, cho đến Afghanistan, Iraq và hiện nay là Iran, đều "lạc hậu".

"Thưa ngài thống đốc, ngày nay chúng ta ít cần ngựa và dao lê hơn rồi, mà chúng ta có những thứ gọi là tàu sân bay, rồi có tàu lặn dưới mặt nước, tàu ngầm hạt nhân"- ông Obama mỉa mai Romney. "Chiến tranh lạnh đã đi qua hơn 20 năm và dường như ông muốn nhai lại chính sách đối ngoại hồi những năm 1980"- Tổng thống Obama công kích lập trường của Romney về quan hệ với Nga.

Romney lép vế, co thủ

Sau đòn tấn công hiểm của Tổng thống Obama, ông Romney "nhắc nhở" đối thủ: "Tấn công tôi không phải là cách thức để chúng ta tìm kiếm sự đồng thuận về những thách thức ở Trung Đông và trong thế giới đầy nguy hiểm". Ứng cử viên đảng Cộng hòa đồng ý rằng tấn công quân sự ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân chỉ là biện pháp sau cùng, nhưng muốn tăng cường các biện pháp trừng phạt kinh tế hơn nữa chống Tehran. Ông cũng thống nhất quan điểm Mỹ không nên can thiệp quân sự hay cung cấp vũ khí cho phe đối lập tại Syrie, mà chỉ nỗ lực buộc Tổng thống Bashar al-Assad từ chức. Và trong bối cảnh nước Mỹ đang phải đối mặt hàng loạt thách thức an ninh và kinh tế, ông Romney tuyên bố: "Mỹ không muốn có một cuộc chiến tranh Iraq hay Afghanistan thứ hai trên thế giới nữa".

Hãng tin Mỹ AP nhận xét giọng điệu ôn hòa của ông Romney là một cố gắng để không làm nổi giận các cử tri phản đối chiến tranh nhưng chưa biết chọn lựa ai. "Đối thủ đã bị khuất phục, nhưng ông ta thành tâm và kiên định lập trường rằng mình không phải là kẻ hiếu chiến"- AP bình luận về đại diện đảng Cộng hòa.

Để gỡ gạc lại phần thua lớn trong vấn đề đối ngoại, ông Romney tái đề cập chuyện đối nội như thất nghiệp ở mức cao, thâm hụt ngân sách lớn, chính sách năng lượng, giáo dục, y tế tốn kém hòng hạ thấp uy tín của đương kim Tổng thống Mỹ. Ông nhắc lại kế hoạch 5 điểm tạo ra 12 triệu việc làm mới trong vòng 4 năm tới của mình nếu đắc cử. Ông nhấn mạnh nền an ninh quốc gia, vốn là ưu điểm của ông Obama, sẽ phụ thuộc vào sức mạnh của nền kinh tế. Tuy nhiên, ông Obama lại không chịu nhường nhịn khi tiếp tục phê phán kế hoạch cắt giảm thuế từng không phát huy tác dụng của đảng Cộng hòa.

Kết thúc buổi tranh luận, một cuộc thăm dò ngắn của CBS News cho biết có 53% cử tri tin rằng ông Obama chiến thắng, chỉ có 23% ủng hộ Romney và 24% vẫn chưa quyết định. Cuộc thăm dò của kênh truyền hình CNN thì cho biết nhà lãnh đạo đảng Dân chủ đã vươn lên dẫn trước đối thủ đảng Cộng hòa 8% số điểm.

ĐỨC TRUNG (Tổng hợp)