Tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất trong xây dựng nông thôn mới (NTM) là một trong những tiêu chí quan trọng. Các tổ chức kinh tế hợp tác, cụ thể là hợp tác xã (HTX) nông nghiệp không chỉ góp phần thực hiện tiêu chí cần đạt được, mà còn là điều kiện phát huy nội lực hiệu quả trong xây dựng NTM. Ở TP Cần Thơ, những năm qua, rất chú trọng nâng chất lượng, hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể…

Thành viên các HTX trên địa bàn thành phố tìm hiểu chế phẩm nông nghiệp mới ứng dụng vào sản xuất.

Đã hoàn thành Tiêu chí số 13

Ngay sau khi có phong trào xây dựng NTM, chính quyền và các cấp, các ngành chức năng của thành phố đã cùng vào cuộc nhằm củng cố phát huy tốt vai trò HTX trong sản xuất nông nghiệp. Các địa phương luôn chú trọng tìm mọi giải pháp để nhằm đạt chuẩn theo bộ tiêu chí mới về xây dựng NTM. Trong đó chú trọng đến việc bao tiêu sản phẩm, thay đổi cách nghĩ, cách làm của người dân phù hợp với thực tế yêu cầu tái cơ cấu ngành nông nghiệp tại địa phương. Theo Liên minh HTX TP Cần Thơ, đến năm 2018, toàn bộ 36 xã xây dựng NTM trên địa bàn thành phố đều có HTX. Thời gian qua, các HTX nói chung và HTX nông nghiệp nói riêng đã góp phần quan trọng khi vừa hỗ trợ các thành viên tham gia thực hiện chương trình xây dựng NTM, vừa thực hiện mục tiêu cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Các HTX, tổ hợp tác không ngừng đầu tư ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, khai thác tiềm năng thế mạnh góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, thúc đẩy quá trình xây dựng NTM ở địa phương.

Phát huy thế mạnh vườn cây ăn trái cũng như đáp ứng nhu cầu về số lượng và chất lượng của các doanh nghiệp thu mua, những nông dân làm vườn riêng lẻ ở ấp Trường Trung A, xã Tân Thới, huyện Phong Điền đã thành lập HTX Trường Trung A vào năm 2015 với diện tích 10ha trồng ổi ruột hồng. Đến năm 2018, diện tích tăng lên 28ha với 54 thành viên ký hợp đồng bao tiêu ổn định với Công ty Cổ phần Vườn trái Cửu Long; doanh thu của thành viên năm 2018 khoảng 8 tỉ đồng. Ông Lý Văn Tịnh, Giám đốc HTX Trường Trung A cho biết: Bên cạnh sản phẩm chính là ổi ruột hồng, HTX tổ chức cho thành viên nuôi 350kg cá giống sinh sản với diện tích 5.000m2 cho hiệu quả tốt. Đồng thời, vận động thành viên trồng chuyên canh sầu riêng theo quy trình VietGAP với số lượng lớn để ký hợp đồng bao tiêu, giúp thành viên có điều kiện nâng cao thu nhập.

 Thành lập từ năm 2017, đến nay, HTX Dịch vụ nông nghiệp Nhân Lợi, xã Thạnh Lộc, huyện Vĩnh Thạnh có 55 thành viên (tăng 41 thành viên), tổng vốn điều lệ là 2,2 tỉ đồng. Hoạt động trong lĩnh vực hợp tác, cung ứng các dịch vụ nông nghiệp, HTX giải quyết việc làm cho hơn 30 lao động; trong đó, có 7 lao động thu nhập ổn định 60 triệu đồng/năm. Tổ hợp tác Chăn nuôi Ấp 4, xã Thạnh Phú, huyện Cờ Đỏ thành lập từ tháng 8-2016, tập hợp các hội viên phụ nữ và nông dân có nhu cầu hợp tác để nâng cao thu nhập. Đến nay, tổ hợp tác đã phát triển thêm 10 thành viên, nâng lên 35 thành viên với hơn 2.000 con heo các loại, trừ chi phí mỗi năm các thành viên thu lãi từ 50 triệu đồng trở lên. Theo bà Nguyễn Thị Nga, Tổ trưởng Tổ hợp tác Chăn nuôi Ấp 4, qua thời gian hoạt động tổ đã giúp 6 thành viên có hoàn cảnh khó khăn vươn lên thoát nghèo. Bên cạnh các nguồn vốn từ ngân hàng chính sách xã hội, các thành viên còn thực hiện “Tổ phụ nữ tiết kiệm”, huy động hơn 300 triệu đồng hỗ trợ 8 thành viên vay vốn mở rộng chăn nuôi, phát triển kinh tế gia đình…

Duy trì và phát triển

Những năm qua các ngành, các cấp đã quan tâm phát triển kinh tế hợp tác, dù bước đầu đã có được kết quả khả quan, tuy nhiên thực tế cho thấy vẫn còn không ít khó khăn. Nhiều ý kiến cho rằng, thành lập HTX, tổ hợp tác là đơn giản nhưng để hoạt động hiệu quả và bền vững là vấn đề nan giải. Hiện nay, số HTX có quy mô lớn chưa nhiều, việc liên kết gặp nhiều khó khăn; các HTX, tổ hợp tác thiếu vốn; trình độ năng lực quản lý còn hạn chế dẫn đến lúng túng trong hoạt động…

Để gỡ khó cho các HTX, ông Nguyễn Cao Khải, Giám đốc HTX nông nghiệp Hiếu Bình, xã Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, cho rằng: Nhà nước nên có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện cho các hộ thành viên tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi để tiếp tục tái đầu tư mở rộng. Bên cạnh đó, có chính sách hỗ trợ đặc thù cho các HTX mở rộng sản xuất, đầu tư thiết bị công nghệ, nhất là HTX nông nghiệp quy mô còn nhỏ và yếu.

Cùng với đó, nhiều ý kiến đề xuất chính quyền địa phương và Liên minh HTX thành phố tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nhằm nâng cao năng lực quản lý, điều hành và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm. Ông Trần Công Danh, Tổ trưởng Tổ hợp tác sản xuất 2 lúa 1 màu, xã Tân Thạnh, huyện Thới Lai kiến nghị: Cần mở các lớp tập huấn hướng dẫn chuyên môn tài chính cho cán bộ tổ hợp tác nhất là công tác tín dụng nội bộ để thực hiện theo đúng quy định…

Ông Đỗ Sĩ Nhường, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh, cho biết: Phát huy vai trò kinh tế tập thể đối với kinh tế - xã hội địa phương cũng như xây dựng NTM, Vĩnh Thạnh tiếp tục củng cố, nâng chất hoạt động và phát triển thêm các cánh đồng lớn, tổ hợp tác, HTX trên địa bàn. Đồng thời, xây dựng thêm nhiều mô hình làm ăn có hiệu quả, có sơ kết đánh giá hiệu quả tham gia các loại hình kinh tế hợp tác. Qua đó khắc phục hạn chế trong việc không thu hút doanh nghiệp tham gia bao tiêu hàng hóa của nông dân cũng như phát huy vai trò kinh tế tập thể nâng cao thu nhập cho người dân.

Bài, ảnh: T. TRINH