46 tuổi đời, hơn 30 năm theo nghiệp đờn ca tài tử, nghệ nhân ưu tú (NNƯT) Ái Hằng luôn trọn lòng với tiếng đờn, lời ca, tâm huyết trao truyền di sản. Như con tằm rút ruột nhả tơ, NNƯT Ái Hằng vẫn miệt mài góp phần bảo tồn và phát huy âm nhạc cổ truyền đất phương Nam.

NNƯT Ái Hằng trợ diễn vai Thái Hậu Từ Dũ trong trích đoạn “Tự Đức dâng roi”.

Tại Cuộc thi cải lương Mộc Quán - Nguyễn Trọng Quyền diễn ra vào cuối năm rồi tại TP Cần Thơ, sự xuất hiện của NNƯT Ái Hằng khiến nhiều người bất ngờ. Chị vào vai Thái Hậu Từ Dũ, trợ diễn cho phần thi vòng bán kết của thí sinh Trương Bùi Quang Vinh đến từ Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh An Giang, trong trích đoạn “Tự Đức dâng roi”. NNƯT Ái Hằng diễn xuất thần, kỹ thuật ca diễn vừa làm nổi bật tính cách nhân vật nhưng cũng vừa tạo điều kiện cho thí sinh Quang Vinh thể hiện hết khả năng trong phần thi của mình.

NNƯT Ái Hằng kể rằng, chị không quen chàng nghệ sĩ trẻ này từ trước và chỉ biết qua một người bạn. Nhưng vì nhìn thấy ở anh tình yêu cải lương, quyết tâm chinh phục cuộc thi nên chị sẵn sàng nhận lời trợ diễn. NNƯT Ái Hằng nói: “Người trẻ mà mê đờn ca tài tử, cải lương là tôi rất vui, sẵn sàng hỗ trợ bằng hết khả năng của mình”.

Cũng vậy, hồi giữa năm 2023, nhóm các sinh viên cao đẳng Diễn viên kịch hát của Trường Cao đẳng Văn hóa - Nghệ thuật Cần Thơ gồm: Nguyễn Hoàng Thắng, Nguyễn Thùy Trang và Lữ Hoàng Giang, tổ chức vở cải lương “Dòng nhớ” diễn báo cáo tốt nghiệp. NNƯT Ái Hằng lại là bệ đỡ để các nghệ sĩ trẻ thể hiện hết khả năng sân khấu của mình qua vai người mẹ. Hình ảnh một bà mẹ vì thương con, muốn con hạnh phúc mà không ngần ngại “rẽ thúy chia quyên” được chị thể hiện rất tròn đầy. Các sinh viên tốt nghiệp đều được đánh giá cao với vở diễn thành công, họ không quên nhắc đến sự hỗ trợ nhiệt tâm của NNƯT Ái Hằng.

Thuật lại hai câu chuyện này để thấy rằng, NNƯT Ái Hằng vừa đa tài, không chỉ giỏi đờn ca tài tử mà còn diễn cải lương, lại vừa hết lòng hỗ trợ, giúp đỡ các thế hệ tiếp nối. Chị không nề hà trợ diễn, vai chính hay phụ, độc hay mùi… mà cốt sao là thể hiện vai diễn một cách tốt nhất.

Nhiều năm qua, NNƯT Ái Hằng là giảng viên chính của lớp đờn ca tài tử dành cho thiếu nhi ở Nhà văn hóa thiếu nhi quận Ninh Kiều. Đều đặn lên lớp, chị tỉ mẫn dạy cho các em từ chỗ chưa biết gì đến khi nhuần nhuyễn bài bản, nhịp phách, mà quan trọng nữa là chị cho các bạn nhỏ thấy vẻ đẹp của đờn ca tài tử, truyền tình yêu di sản cho các em. Nhiều học viên nhí của lớp như Thảo My, Như Phúc, Hạnh Trang, Bảo Hân, Gia Hân… bây giờ đều là những tài năng tài tử triển vọng, từ đạt nhiều thành tích ở các liên hoan, cuộc thi cấp quốc gia, khu vực, thành phố. Mấy ngày qua, chị cũng đều đặn tập huấn đờn ca tài tử cho các cán bộ, sinh viên Trường Đại học Cần Thơ. Gạt bỏ mọi lo toan, bộn bề cuộc sống, NNƯT Ái Hằng sống trọn lòng trong không gian đờn ca tài tử, hăng say dạy mọi người canh nhịp, cách ca, diễn xuất… với nhiều năng lượng tích cực.

NNƯT Ái Hằng tên thật là Nguyễn Thị Ái Hằng, sinh năm 1978, quê ở Thuận An, Bình Dương. Chị theo gia đình về Cần Thơ sinh sống từ lúc 7 tuổi và gắn bó với mảnh đất này từ đó đến nay. Vốn yêu thích cải lương, đờn ca tài tử từ lúc nhỏ, lại có năng khiếu nên khi được quen biết với các nhóm đờn ca tài tử ở Cần Thơ cách đây hơn 30 năm, chị học hỏi và dần nắm vững loại hình nghệ thuật này. NNƯT Ái Hằng kể, lúc đó chị khoảng 15 tuổi, người thầy đờn đầu tiên cầm ghi-ta đờn cho chị ca là Thầy Tư Bánh Ướt, cùng với các chú như Thành Mỹ, Minh Phú… Sau, chị tham gia Câu lạc bộ Sân khấu thể nghiệm, được các nghệ sĩ như Trần Anh Thắng, Thạch Chanh… hướng dẫn, tạo điều kiện đi lưu diễn. Có thanh lẫn sắc, chị luôn được giao vai chính ở các vở, trích đoạn cải lương. Sau này, chị cố công trau dồi thêm đờn ca tài tử với các người thầy tài danh như Công Thành, Bạch Huệ, Ba Tu, Nhứt Dũng, Trúc Linh…

Với NNƯT Ái Hằng, Câu lạc bộ Đờn ca tài tử Tây Đô (Trung tâm Văn hóa TP Cần Thơ) là nơi chắp cánh cho tình yêu nghệ thuật của chị, cùng với nhiều nghệ nhân khác. Đến với câu lạc bộ từ khi còn là cô gái trẻ, chị được học hỏi, trau dồi và bây giờ, với cương vị là chủ nhiệm câu lạc bộ, NNƯT Ái Hằng lại tiếp tục hành trình truyền lửa đam mê với các thế hệ tiếp sau. NNƯT Ái Hằng chia sẻ: “Tôi đến với đờn ca tài tử và ở lại với nghệ thuật này bằng một tình yêu trong sáng, không có tiền bạc, vật chất nào sánh bằng. Tôi tâm huyết truyền nghề cho lớp trẻ, để không chỉ tìm nhân tố mới cho đờn ca tài tử mà quan trọng là qua đó, tôi được tiếp tục học, được nung nấu đam mê”.

Nghệ nhân Ái Hằng được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu NNƯT vào năm 2015 và hiện chị vẫn phấn đấu làm nghề, truyền nghề với ước vọng tiếng lòng người phương Nam sẽ mãi bay cao, vang xa.

Bài, ảnh: ĐĂNG HUỲNH