"Cứ tưởng con gái còn nhỏ, đang tuổi ăn tuổi học, chưa biết gì đến chuyện yêu đương. Vậy mà đùng một cái có người thấy nó đi chơi riêng thân mật với bạn trai. Thật tình tôi rất sốc"- Tâm sự trên của chị T. (huyện Thới Lai) và cũng là những nỗi lo lắng của nhiều phụ huynh trong việc giáo dục tình yêu, giới tính cho con.

Ở lứa tuổi vị thành niên, ngoài việc trang bị cho trẻ những kiến thức cần có về giới tính, các bậc cha mẹ cũng nên hướng con em mình vào những hoạt động vui chơi lành mạnh, bổ ích. Ảnh mang tính minh họa.

Chị M., ở xã Thạnh Phú, huyện Cờ Đỏ, kể rằng khi con gái đã lớn, chị mới dám tiết lộ chuyện mình đã nhiều lần thủ tiêu những bức thư tình của những "cây si" gửi cho con gái. Chị chia sẻ: "Có con gái lớn trong nhà tôi lo lắng lắm, nhất là càng lớn nó càng ra dáng phổng phao, xinh đẹp. Để ngăn chặn tình huống xấu, tôi không bao giờ cho con đi đâu khuya một mình, hạn chế tiếp xúc với bạn khác phái. Hằng ngày, dù bận bịu công việc đến mấy, hai vợ chồng cũng thay phiên nhau đưa rước cháu đi học. Tôi nghĩ tránh để con có cơ hội tiếp xúc, tìm hiểu chuyện tình cảm sớm thì mình càng yên tâm…".

Ở trường học, các học sinh được học môn sinh học, môn giáo dục sức khỏe có nhiều kiến thức liên quan đến việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, nhưng đa phần do không có chuyên môn sâu cũng như kỹ năng tuyên truyền nên các giáo viên thường ngại đề cập. Gần đây, ở một số trường học, tổ chức Đoàn Thanh niên có mời chuyên gia, tổ chức những buổi sinh hoạt ngoại khóa, lồng ghép tuyên truyền kiến thức về giới thông qua các trò chơi, bài tập xử lý tình huống đã phần nào giúp các em trang bị kiến thức và kỹ năng tự bảo vệ mình…

Tuy nhiên, bên cạnh những kiến thức tiếp thu được từ nhà trường, bạn bè đồng trang lứa, phương tiện truyền thông… thì cha mẹ là những người gần gũi, có trách nhiệm giáo dục, định hướng và đồng hành cùng con khi bước vào độ tuổi mới lớn và sẵn sàng tư vấn, giải đáp thắc mắc cho con các vấn đề về tâm sinh lý, sức khỏe sinh sản. Ở những nước phương Tây, cha mẹ đóng vai trò là người bạn để con có thể tham khảo ý kiến về tình yêu, tình bạn khác giới, những thay đổi về tâm lý, sinh lý ở tuổi dậy thì, các biện pháp tránh thai, quan hệ tình dục an toàn. Ở Việt Nam, cũng còn nhiều phụ huynh ít quan tâm, thậm chí không đề cập đến việc giáo dục giới tính cho con. Nhiều trường hợp vì thiếu hiểu biết đã dẫn đến hậu quả đáng tiếc.

Một phụ huynh không nêu tên chia sẻ câu chuyện đau lòng mà con gái mình gặp phải: "Hôm đó, con gái tôi (học lớp 9) trên đường đi học về bị một nhóm thanh niên chặn đường lạm dụng tình dục, sờ những bộ phận nhạy cảm nhưng do có người đi tới nên chúng chưa thực hiện hành vi đồi bại. Nhưng do thiếu kiến thức và sợ ba mẹ la mắng nên suốt mấy tuần, tinh thần con gái tôi bấn loạn, học hành sa sút. Khi biết chuyện cả nhà rất lo lắng bảo cháu kể chi tiết từng sự việc. Biết là chuyện quan hệ chưa diễn ra nhưng vẫn phải đưa cháu đi bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra và tư vấn cho yên tâm…".

Khác với quan điểm trên, một số phụ huynh cho rằng không nên hoặc hạn chế bàn luận với con về các vấn đề "tế nhị", chuyện tình yêu, giới tính. Vì làm thế sẽ kích thích sự tò mò của trẻ, từ đó trẻ bị phân tâm, xao nhãng việc học… Như vậy chẳng khác nào "vẽ đường cho hươu chạy". Nhưng có người cho rằng thà "vẽ đường" để hươu chạy đúng hướng còn hơn để "hươu chạy lung tung" thông qua việc tự khám phá, tìm hiểu bằng những con đường không lành mạnh. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng việc giáo dục giới tính cho con cháu phải đúng lúc, đúng nơi và phù hợp với từng độ tuổi. Cô Ngọc Mai (ở phường An Khánh, quận Ninh kiều) phát hoảng khi thấy thằng cháu mới lên 6 tuổi của mình thường hay sờ nắn bộ phận sinh dục. Khi cô la rầy thì được thằng bé vô tư trả lời: "Ở lớp con mấy bạn bảo làm thế để cho "mau lớn". Vậy là cô phải giải thích cặn kẽ cho cháu là làm thế rất mất vệ sinh, thậm chí có thể gây ra những bệnh viêm nhiễm sau này. Hay chị H.H. (ở quận Ô Môn) kể rằng, trước đây con gái chị (lúc đó học lớp 4) có lần thắc mắc hỏi mẹ: "Ngộ lắm mẹ, không biết sao mỗi lần con xin cô đi vệ sinh là có 2-3 bạn nam cũng xin đi một lượt…". Tuy nhiên do tuổi các cháu còn quá nhỏ nên khả năng tiếp thu các kiến thức về giới tính còn hạn chế. Vì vậy, các bậc phụ huynh cũng không có điều kiện giảng giải, phân tích sâu để con cháu mình hiểu biết cặn kẽ.

Giáo dục kiến thức về giới tính cho con là một việc làm đòi hỏi thường xuyên và kịp thời. Nó có liên quan trực tiếp tới sự phát triển tâm sinh lý của đứa trẻ sau này. Vì vậy các bậc phụ huynh không nên ngại ngần mà chủ động, thẳng thắn chia sẻ, giải đáp những gút mắc, tâm sự thầm kín cũng như khuyến khích con trẻ bày tỏ suy nghĩ để kịp thời chấn chỉnh, định hướng hầu tránh xảy ra những sai lầm đáng tiếc.

Bài, ảnh: TUỆ ANH