07/01/2010 - 09:51

Iran thắt chặt quan hệ với các nước láng giềng

Tổng thống Iran Ahmadinejad (trái) và Tổng thống Turkmenistan  Berdymukhammedov trong cuộc gặp ngày 5-1. Ảnh: Tehrantimes 

Sau khi rời Tajikistan trong khuôn khổ chuyến công du một loạt các quốc gia Trung Á láng giềng, Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad ngày 5-1 đã tới Turkmenistan nhằm thúc đẩy quan hệ chính trị, phát triển thương mại song phương.

Trong cuộc hội đàm tại Thủ đô Ashgabat ngày 5-1, Tổng thống Ahmadinejad và người đồng cấp Gurbanguly Berdymukhammedov của nước chủ nhà Turkmenistan đã nhất trí tăng cường hơn nữa mối quan hệ song phương. Tổng thống Iran Ahmadinejad tuyên bố dù mức độ quan hệ thương mại giữa hai nước đã đạt tới 3 tỉ USD năm 2009, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng của hai nước. Ông Ahmadinejad cho rằng quan hệ thương mại Iran-Turkmenistan có thể đạt 10 tỉ USD trong 5 năm tới. Về phần mình, Tổng thống Berdymukhammedov khẳng định Turkmenistan và Iran có cùng quan điểm trong các vấn đề khu vực và thế giới, và vì vậy hai bên cần ủng hộ các chính sách của nhau trên các diễn đàn quốc tế.

Sau cuộc hội đàm, lãnh đạo cấp cao hai nước Iran và Turkmenistan đã chứng kiến lễ ký kết các văn bản ghi nhớ hợp tác văn hóa, quốc phòng và thương mại giữa các bộ ngành liên quan. Điểm nhấn quan trọng nhất trong chuyến công du Turkmenistan của ông Ahmadinejad lần này là tham dự lễ khánh thành đường ống dẫn khí đốt liên quốc gia thứ hai từ Turkmenistan sang Iran có chiều dài lên tới 35 km.

Hiện nay, Turkmenistan cung cấp cho Iran mỗi năm khoảng 8 tỉ mét khối khí đốt thiên nhiên theo hợp đồng kéo dài 25 năm được ký kết năm 2007. Toàn bộ lượng khí đốt này được vận chuyển qua đường ống đi từ mỏ khí đốt Korpeje (miền Tây Turkmenistan) đến thành phố Kordkuy thuộc tỉnh Đông Bắc của Iran dài 200 km. Đường ống khí đốt thứ hai vừa mới được khánh thành sẽ giúp Turkmenistan tăng sản lượng xuất khẩu khí đốt sang Iran lên 14 tỉ mét khối/năm.

Cần biết rằng tuy Iran là nước có trữ lượng khí đốt lớn thứ hai thế giới nhưng đang phụ thuộc từ bên ngoài 50% nhu cầu khí đốt nội địa, nên phải chủ động tìm kiếm nguồn cung ổn định từ Turkmenistan, quốc gia có trữ lượng khí đốt lớn thứ tư thế giới. Trước khi hai bên đạt được thỏa thuận sản lượng khí đốt cung cấp mới hồi tháng 7-2009, Turkmenistan từng có động thái cắt nguồn cung cho Iran đầu năm 2008 vì những tranh cãi về giá cả. Tuy nhiên, chính quyền Ashgabat xác định Iran là thị trường mới giúp Turkmenistan giảm sự phụ thuộc vào Nga. Cũng nhằm đa dạng hóa thị trường, Turkmenistan đã khai trương đường ống khí đốt có khả năng cung cấp 40 tỉ mét khối/năm qua Trung Quốc.

Ngoài đường ống khí đốt, Tổng thống Ahmadinejad cũng chứng kiến lễ khởi công xây dựng tuyến đường sắt dài 325 km đi từ tỉnh biên giới Atrak của Turkmenistan qua Kazakhstan đến thành phố Gorgan, miền Bắc Iran. Đường xe lửa trị giá 650 triệu USD do Iran đầu tư này sau khi hoàn thành trong 2 năm tới sẽ thúc đẩy thương mại, du lịch giữa hai nước, đồng thời sẽ kết nối tuyến đường sắt dài 900 km giữa Iran với các nước láng giềng Trung Á khác.

KIẾN HÒA (Theo AP, RFE/RL, PressTv, Tehrantimes, Fars)

Chia sẻ bài viết