Tờ The Times của Anh số ra ngày 14-12 cho biết họ đang có trong tay các tài liệu mật nói rằng Iran đang hướng tới việc thử nghiệm thiết bị kích nổ neutron, phần quan trọng cuối cùng của một quả bom hạt nhân. Theo báo này, nguồn tài liệu mật có bản gốc bằng tiếng Farsi (ngôn ngữ của một số nước vùng Vịnh) và được dịch sang tiếng Anh này đã được nhiều cơ quan tình báo phương Tây xem qua và sau đó chuyển cho Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Từ thông tin ban đầu của The Times, hãng tin Reuters (cũng của Anh) dẫn lời một quan chức cao cấp IAEA khẳng định cơ quan này thường xuyên nhận được các nguồn tin tình báo cập nhật về Iran của nhiều nước, trong đó chủ yếu là Mỹ, Anh, Pháp, Đức và Israel. Và quan chức này tuy từ chối bình luận thông tin mới nhất mà IAEA đã nhận được có giống với nội dung của báo The Times hay không, nhưng đánh giá các thông tin tình báo (chưa kiểm chứng) vừa được cập nhật là “phù hợp” và “thuyết phục”.
Trở lại phần thiết bị kích nổ của bom hạt nhân, theo The Times, các chuyên gia độc lập đánh giá rằng neutron được Iran sử dụng là loại uranium deuteride, đồng thời cho biết dạng nguyên liệu này không thể dùng vào mục đích hạt nhân dân sự mà chỉ có thể để chế tạo vũ khí.
Cần nhắc lại là báo cáo của Tình báo Quốc gia Mỹ năm 2007 khẳng định Tehran đã ngừng kế hoạch chế tạo vũ khí hạt nhân từ năm 2003, nhưng Anh, Pháp, Đức và Israel vẫn tin rằng Iran chưa từ bỏ nghiên cứu bom hạt nhân vào thời điểm đó, hoặc nước này đã tái khởi động chương trình vũ khí hạt nhân sau một thời gian tạm dừng. Thế nên, trong bối cảnh Tehran thời gian qua tuyên bố sẽ xây dựng thêm 10-20 nhà máy làm giàu uranium, các nhà ngoại giao Mỹ cho biết tình báo của họ sẽ sớm có báo cáo mới về vấn đề hạt nhân của Iran.
Phản ứng mạnh mẽ hơn, Trung tướng Patrick OReilly, giám đốc Cơ quan Phòng thủ tên lửa của Mỹ, thông báo rằng nước sẽ tiến hành thử nghiệm hệ thống phòng thủ tên lửa vào tháng 1-2011 nhằm ngăn ngặn một cuộc tấn công tên lửa được mô phỏng từ Iran, thay vì từ CHDCND Triều Tiên. Trong khi đó, có nguồn tin nói rằng Thủ tướng Israel Benyamin Netanyahu đang đứng trước thời khắc phải đưa ra “quyết định khó khăn nhất trong sự nghiệp chính trị” là có nên phát động cuộc tấn công quân sự chống phá các cơ sở hạt nhân của Iran hay không.
Về phần mình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Ramin Mehmanparast nói rằng “tài liệu mật” mà The Times vừa công bố là “không có cơ sở và không đáng để quan tâm. Nó chỉ nhằm gây áp lực chính trị và tâm lý nhằm vào Iran”. Iran cũng tuyên bố sẽ cùng Syrie dùng tên lửa đạn đạo tấn công các cơ sở hạt nhân của Israel nếu Tel Aviv động thủ trước.
Việc Iran có đang chế tạo bom hạt nhân hay không là điều chưa ai có thể khẳng định, ngay cả khi đó là thông tin từ các cơ quan tình báo nổi tiếng. Người ta hẳn còn nhớ tình báo phương Tây từng báo cáo như vậy về Iraq để có cớ hạ bệ Tổng thống Saddam Hussein. Ai dám loại trừ khả năng “bổn cũ soạn lại”, mà đối tượng lần này là Iran?
KIẾN HÒA
(Theo Reuters, The Times)
