Trước các áp lực và cú sốc của đô thị do biến đổi khí hậu gây ra và những tác động của con người, TP Cần Thơ đang xây dựng Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu. Trên cơ sở đó, tranh thủ các nguồn vốn, triển khai thực hiện các dự án nâng cao năng lực chống chịu cho TP Cần Thơ trong tương lai.

Cú sốc và áp lực lớn…

TP Cần Thơ đã được Ban Điều hành Chương trình 100 Thành phố có khả năng chống chịu (Chương trình 100RC) chọn là một trong những thành phố thành viên; hỗ trợ xây dựng chiến lược tăng cường khả năng chống chịu của thành phố, tiếp cận các đối tác nền tảng của chương trình (doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế…) để thực hiện các dự án trong chiến lược chống chịu.

TP Cần Thơ đang hướng đến phát triển hạ tầng xanh để tăng khả năng chống chịu cho đô thị. Ảnh: ANH KHOA

TP Cần Thơ đã thành lập Văn phòng dự án “100 thành phố có khả năng chống chịu” TP Cần Thơ (Văn phòng CRO) và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 6-2017. Sau khi thành lập, Văn phòng CRO đã tham mưu cho UBND TP Cần Thơ kiện toàn Ban Chỉ đạo Ứng phó với biến đổi khí hậu và thành lập Ban Cố vấn dự án “100 thành phố có khả năng chống chịu” tại TP Cần Thơ, thành lập Tổ kỹ thuật giúp việc cho Ban Chỉ đạo và Ban Cố vấn dự án.

Văn phòng CRO đã xin phê duyệt dự án và lập kế hoạch giai đoạn 1 (xác định các vấn đề trọng tâm để xây dựng Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu cho TP Cần Thơ). Sau một thời gian ngắn đi vào hoạt động, đến nay Văn phòng CRO đã hoàn thành 2/3 kế hoạch giai đoạn 1. Triển khai xây dựng Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu cho TP Cần Thơ, Văn phòng CRO còn tổ chức thu thập thông tin từ các sở, ban ngành, doanh nghiệp, người dân, chuyên gia để xác định các vấn đề trọng tâm cần xây dựng chiến lược.

Văn phòng CRO và đơn vị tư vấn ISET đã thống nhất xác định sơ bộ một số vấn đề trọng tâm cần xây dựng Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu cho giai đoạn 2 của dự án, gồm: hạ tầng xanh, rác thải đô thị, sinh kế và nhà ở cho người nghèo, chuỗi giá trị về nông nghiệp, cơ chế điều phối liên ngành về quy hoạch tích hợp và tăng cường khả năng chống chịu… Theo Văn phòng CRO, qua tham vấn các cơ quan liên quan và cộng đồng, TP Cần Thơ đang có những cú sốc và áp lực lớn, có những cú sốc thuộc về tự nhiên, nhưng cũng có những cú sốc thuộc về kinh tế-xã hội. Theo đó, có một số cú sốc và áp lực chính như: ngập lụt, ô nhiễm môi trường và nhất là môi trường nước, dịch bệnh, thiếu nước, nhà ở cho người nghèo, thiếu không gian công cộng, ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu…

Đề xuất 4 lĩnh vực trọng tâm để xây dựng Chiến lược

Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Ứng phó với biến đổi khí hậu và Ban Cố vấn dự án “100 thành phố có khả năng chống chịu” tại TP Cần Thơ mới đây, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Hiếu Trung, Chánh Văn phòng CRO cho rằng: Khả năng chống chịu là khả năng của các cá nhân, cộng đồng, tổ chức, doanh nghiệp và hệ thống để tồn tại, thích ứng và phát triển trước tác động của những tác động của những áp lực cố hữu và cú sốc. Tập trung ở 4 lĩnh vực là: kinh tế-xã hội, hạ tầng-môi trường, an sinh-sức khỏe và lãnh đạo-chính sách. Văn phòng CRO và đơn vị tư vấn sẽ phối hợp thực hiện hoàn thành, phê duyệt Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu cho TP Cần Thơ vào cuối năm 2018.

Phó Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Hiếu Trung cũng đề xuất với Ban Chỉ đạo và Ban Cố vấn dự án về 4 lĩnh vực trọng tâm để xây dựng Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu cho TP Cần Thơ. Đó là: hạ tầng xanh, chuỗi giá trị về nông nghiệp, giảm nghèo thông qua hỗ trợ về sinh kế và cải thiện nhà ở, cơ chế điều phối liên ngành về quy hoạch tích hợp và tăng cường khả năng chống chịu.

Các thành viên Ban Chỉ đạo và Ban Cố vấn dự án, các chuyên gia cho rằng, những lĩnh vực trọng tâm đề xuất này rất quan trọng và tương đối đầy đủ, phù hợp với phát triển kinh tế-xã hội của thành phố. Nhất là lĩnh vực hạ tầng xanh đã được xác định trong quy hoạch xây dựng của thành phố. Dựa trên nguyên tắc hài hòa của con người và tự nhiên, hạ tầng hài hòa tự nhiên, công trình phải kết hợp công trình xanh. Chuỗi giá trị cũng góp phần quan trọng giảm nghèo bền vững...

Ông Lê Tiến Dũng, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP Cần Thơ, cũng cho rằng: Thành phố đối mặt với thách thức, cần xác định khả năng chống chịu, đưa ra những vấn đề cần giải quyết ngay và những vấn đề cần giải quyết mang tính lâu dài. TP Cần Thơ cũng đang chịu áp lực ngày càng tăng là ùn tắc giao thông và an toàn giao thông. Do đó, ở lĩnh vực hạ tầng xanh cần bổ sung phần việc nghiên cứu giảm ùn tắc và tai nạn giao thông cần giải quyết trong thời gian tới. Đồng thời, nghiên cứu dành quỹ đất cho phát triển đường giao thông để giảm ùn tắc giao thông trong tương lai. Hiện giao thông của thành phố mới chiếm khoảng 10% diện tích đất, theo quy định phải trên 20%.

“Dự án giúp thành phố xác nhận thách thức, vạch kịch bản ứng phó có tính toàn cầu và khu vực, đặt ra các mục tiêu trọng tâm… Về hạ tầng xanh, ĐBSCL chịu ngập úng và sụt lún đất ngày càng nhiều, cần giảm mật độ xây dựng (tăng tầng cao lên), tăng diện tích thông thoáng hơn (gồm cây xanh, mặt nước…)” - ông Trương Công Mỹ, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP Cần Thơ, nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Đào Anh Dũng nhấn mạnh: Qua hỗ trợ của dự án giúp cho TP Cần Thơ xây dựng được Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu, cố gắng đến cuối năm 2018 hoàn thành. Trên cơ sở đó, tranh thủ các nguồn vốn, triển khai thực hiện các dự án nâng cao năng lực chống chịu cho TP Cần Thơ. Văn phòng CRO cần tiếp thu các ý kiến đóng góp của các thành viên Ban Chỉ đạo Ứng phó với biến đổi khí hậu và Ban Cố vấn dự án “100 thành phố có khả năng chống chịu” tại TP Cần Thơ tại cuộc họp để xây dựng chiến Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu trong thời gian tới. 

Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Đào Anh Dũng cho rằng, 4 lĩnh vực ưu tiên để xây dựng Chiến lược tăng cường khả năng chống chịu cho TP Cần Thơ, nên chọn: hạ tầng xanh (Cần Thơ là đặc thù thành phố sông nước); xây dựng chuỗi giá trị; giảm nghèo thông qua hỗ trợ về sinh kế và môi trường sống; cơ chế điều phối liên ngành, nhưng cũng phải liên vùng, liên đô thị về quy hoạch tích hợp và tăng cường khả năng chống chịu.

     ANH KHOA