Washington đang đối mặt vấn đề nan giải xung quanh kế hoạch rút quân khỏi Syria, sau khi tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng nhận trách nhiệm vụ tấn công bằng bom ở miền Bắc Syria khiến 4 công dân Mỹ thiệt mạng.

Binh sĩ Mỹ tại hiện trường vụ tấn công ở Manbij. Ảnh: AFP

IS tuyên bố một thành viên của tổ chức đã kích nổ áo khoác chứa bom tấn công toán tuần tra của quân đội Mỹ tại thị trấn Manbij thuộc tỉnh Aleppo. Khu vực này hiện nằm dưới quyền kiểm soát của lực lượng dân quân người Kurd được Washington hậu thuẫn. Cơ quan y tế Manbij cho biết vụ tấn công hôm 16-1 khiến 18 người thiệt mạng và 18 người khác bị thương. Bộ chỉ huy quân sự Mỹ ở Trung Á và Trung Đông xác nhận trong số những người bị giết có 4 công dân Mỹ gồm 2 quân nhân, một nhân viên dân sự của Lầu Năm Góc và một nhà thầu quốc phòng. Ngoài ra còn có 3 binh sĩ Mỹ bị thương.

Đây là cuộc tấn công gây thương vong nhiều nhất đối với lực lượng Mỹ ở Syria kể từ khi được triển khai vào năm 2015. Vụ việc diễn ra vài ngày sau khi Lầu Năm Góc cho biết bắt đầu rút khí tài quân sự theo lệnh của Tổng thống Donald Trump. Ông chủ Nhà Trắng hôm 19-12 tuyên bố IS tại Syria đã bị đánh bại và Washington sẽ rút toàn bộ lực lượng gồm 2.000 binh sĩ khỏi đây.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói rằng mục đích vụ đánh bom Manbij là nhằm tác động đến quyết định của chính quyền Trump. Ông Erdogan cảnh báo bất kỳ sự trì hoãn nào cũng sẽ là “chiến thắng” dành cho phiến quân. Tổng thống Trump chưa lên tiếng bình luận nhưng Phó Tổng thống Mike Pence vài giờ sau vụ nổ tái khẳng định IS đã bị đánh bại và kế hoạch rút quân vẫn tiếp tục.

Trong khi đó, thành viên Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ Jack Reed chỉ trích kế hoạch rút quân khỏi Syria là sai lầm chiến lược đối với khu vực. Loạt nghị sĩ Dân chủ khác thì lên án những tuyên bố “bóp méo” sự tồn tại của IS từ chính quyền Trump là “hành vi nguy hiểm”, và Nhà Trắng cần một chiến lược rõ ràng bảo đảm lợi ích Mỹ đã đạt được trong cuộc chiến chống khủng bố. Nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham thậm chí coi việc rút quân là động thái “cổ động” IS. Theo chuyên gia cấp cao Charles Lister tại Viện Trung Đông, quyết định rút quân Mỹ khỏi Syria của Tổng thống Trump là thiếu thận trọng và được thúc đẩy bởi những lo ngại chính trị trong nước hơn là tình hình thực tế trên thực địa.

 Hiện không rõ cuộc tấn công khiến dân thường và quân nhân Mỹ thương vong ở Manbij sẽ buộc Tổng thống Trump kéo dài thời gian triển khai hay đẩy nhanh tiến độ rút quân, hoặc cũng có thể không làm gì cả. Kế hoạch rút quân gây tranh cãi đã sớm khiến Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis từ chức và giờ thì viễn cảnh về khoảng trống quyền lực tiếp tục được phản ánh tại Manbij.

Tuy IS bị thu hẹp lãnh thổ ở Syria nhưng tổ chức này vẫn đang kiểm soát các khu vực trọng yếu ở miền Đông. Trên thực tế, giới phân tích cho rằng IS có thể sẽ không bao giờ bị đánh bại hoàn toàn bởi các chân rết rải rác khắp Syria và Iraq vẫn được những phần tử cực đoan địa phương hỗ trợ. Theo báo cáo gần đây của Mỹ, 14.000 tay súng IS ở Syria và thậm chí nhiều hơn ở Iraq đang có xu hướng chuyển sang chiến thuật du kích nhằm xây dựng lại mạng lưới khủng bố.

MAI QUYÊN (Tổng hợp)