Thay cho ngưỡng mộ, nhiều người Hàn giờ đây coi Mỹ không phát triển hơn Hàn Quốc là bao; thậm chí là một quốc gia “thất bại, bị chia rẽ và không thể đương đầu với thách thức”.

Nước Mỹ trong tiếng Hàn mang ý nghĩa “đất nước xinh đẹp”, thể hiện sự ngưỡng mộ lâu đời của xứ kim chi đối với cường quốc số 1 thế giới. Có thể nói ngoài vai trò đồng minh quân sự và đối tác thương mại lớn, Washington đã thành công áp dụng “quyền lực mềm” để phổ biến “giấc mơ Mỹ” tới người dân Hàn Quốc dựa trên các nguồn lực khác nhau, từ sự hào nhoáng của kinh đô điện ảnh Hollywood cho tới mô hình giáo dục được họ ví như “tiêu chuẩn vàng”. Một cuộc thăm dò được Hãng tin BBC thực hiện năm 2013 cho thấy người Hàn Quốc có quan điểm tích cực nhất về Mỹ trong tất cả các quốc gia châu Á được khảo sát.

Dân Hàn phản đối tăng chia sẻ chi phí quân sự theo yêu cầu của chính quyền Trump.

Nhưng gần đây, hầu hết đài truyền hình Hàn Quốc khi đề cập tới Mỹ đều gắn với hình ảnh dòng người mệt mỏi chờ xét nghiệm COVID-19 hoặc biểu đồ về số ca tử vong do đại dịch tăng lên từng ngày. Sức mạnh nền dân chủ Mỹ cũng bị đặt nghi vấn khi nhiều báo đài, tạp chí uy tín Hàn liên tục đưa tin tức nhuốm màu chỉ trích về rối loạn nội bộ sau cuộc bầu cử tổng thống. Dưới tác động của truyền thông, nỗi “hoang mang” về “sự sụp đổ của nước Mỹ” dần len lỏi vào mọi ngóc ngách cuộc sống của người dân.

Theo các nhà phân tích, những thay đổi trên vốn manh nha từ thời điểm ông Donald Trump đắc cử tổng thống năm 2016 và trở nên tệ hơn lúc đại dịch COVID-19 bùng phát. Trong khi Hàn Quốc được quốc tế ca ngợi về khả năng kiểm soát dịch bệnh, Mỹ lại là nước có số ca nhiễm và tử vong cao nhất thế giới. Hình ảnh siêu cường tiếp tục bị bôi đen với màn tranh chấp kết quả bầu cử đang diễn ra giữa Tổng thống Trump và đối thủ đảng Dân chủ Joe Biden. “Không có nước Mỹ số 1” - phóng viên Kim Won-jang của Ðài KBS bày tỏ. Từng du học Mỹ từ năm 1993 và đưa cả gia đình đến đây năm 2012, ông Kim cho rằng nước Mỹ giờ đây “giống như Zimbabwe” khi tổng thống phủ nhận kết quả bầu cử còn lòng tin xã hội đang ở đáy vực.

Nhận xét về điều này, giới quan sát cho rằng tình trạng đảng phái, lòng tin vào chính phủ bị xói mòn và sự yếu kém của hệ thống chăm sóc sức khỏe là những vấn đề quen thuộc với người Mỹ. Nhưng nó lại như “cú sốc” đối với Hàn Quốc - quốc gia từng coi xứ cờ hoa như hình mẫu thành công và tiến bộ mà họ tự hào noi theo trong nhiều thập kỷ. Giáo sư Lee Hyun-song tại Ðại học Ngoại ngữ Hàn Quốc cho biết, sự ngưỡng mộ đối với Mỹ thực ra đã giảm dần khi quốc gia Ðông Á phấn đấu từ một trong những nước nghèo nhất thế giới phát triển thành nền kinh tế lớn thứ 10 toàn cầu. Nhưng tiến trình này bị đẩy nhanh hơn trong nhiệm kỳ của ông Trump. “Chúng tôi từng có niềm tin mạnh mẽ, đó là Hàn Quốc cần học hỏi rất nhiều thứ từ Mỹ. Nhưng niềm tin đó đã sụp đổ sau khi người dân nước họ bỏ phiếu cho ông Trump. Với thất bại trong ngăn chặn COVID-19 và làn sóng phản đối đeo khẩu trang, chúng tôi nhận ra Mỹ không còn là quốc gia phát triển hơn Hàn Quốc” - Giáo sư Lee bình luận.

Lịch sử Hàn Quốc từng chứng kiến sự bùng phát của chủ nghĩa “bài Mỹ”, nhưng phần lớn chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. So với hiện nay, làn sóng chỉ trích bao phủ rộng hơn; quan trọng nhất là người Hàn bắt đầu nghi ngờ vị thế siêu cường của Mỹ cũng như ý tưởng Washington là ngọn hải đăng của sự thịnh vượng và tiến bộ toàn cầu.

Với xu hướng này, nhiều người dự đoán Tổng thống đắc cử Biden dù kìm hãm hoặc đảo ngược danh tiếng đang giảm sút của đất nước thì người Hàn cũng khó có thể quên hình ảnh Mỹ thất bại trước dịch bệnh. Về quan hệ đồng minh, Seoul chắc chắn tiếp tục liên minh với Washington để giữ các mối đe dọa trong tầm kiểm soát, nhưng họ sẽ không dễ dàng ủng hộ vô điều kiện như
trước đây.

Ông Trump để ngỏ ý định tái tranh cử vào năm 2024

Ngày 2-12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công khai ý định có thể tham gia cuộc bầu cử tổng thống năm 2024. Theo phóng viên TTXVN tại Washington, trong một bữa tiệc Giáng sinh được tổ chức tại Nhà Trắng, ông Trump cho biết: “Bốn năm qua thật đáng kinh ngạc. Chúng tôi đang cố gắng có thêm 4 năm nữa. Nếu không, tôi sẽ gặp lại các bạn sau 4 năm”.

MAI QUYÊN