21/03/2019 - 12:02

Căng thẳng ngoại giao Úc - Thổ Nhĩ Kỳ 

Thủ tướng Úc Scott Morrison (ảnh) ngày 20-3 cho biết, Canberra đang cân nhắc “mọi lựa chọn” trong mối quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ sau bình luận bị cho là “xúc phạm” của Tổng thống nước này Recep Tayyip Erdogan liên quan vụ xả súng ở New Zealand cuối tuần rồi.

Ảnh: Telegraph

Ảnh: Telegraph

Trong cuộc vận động tranh cử hôm đầu tuần, ông Erdogan đã mô tả vụ xả súng tại hai nhà thờ Hồi giáo ở thành phố Christchurch của New Zealand là một phần của cuộc tấn công nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ và cộng đồng Hồi giáo. Do kẻ thủ ác là người gốc Úc, nên Tổng thống Erdogan nói rằng bất kỳ người Úc hoặc New Zealand nào mang tư tưởng chống Hồi giáo khi đến Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bị “đưa về nhà trong những cỗ quan tài” như tổ tiên của họ trong Trận Gallipoli hồi Chiến tranh Thế giới thứ nhất.

Thủ tướng Morrison ngay sau đó đã triệu tập đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ và mở họp báo để phản đối những bình luận mang tính “công kích và khinh suất” mà Tổng thống Erdogan đưa ra trong bối cảnh nhạy cảm hiện nay. “Tôi đang chờ cũng như đã yêu cầu lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ làm rõ và rút lại những bình luận đó” - ông Morrison cho biết. Đối với Canberra, Tổng thống Erdogan không chỉ vi phạm cam kết của người sáng lập nền cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ về thúc đẩy hòa bình giữa hai nước, mà còn xúc phạm ký ức người dân Úc về Ngày Anzac.

Đây là một trong những dịp lễ thường niên quan trọng nhất tại Úc và New Zealand, tổ chức vào ngày 25-4 để tưởng niệm các binh sĩ hai nước đã thiệt mạng khi quân Đồng minh đổ bộ lên bán đảo Gallipoli (Thổ Nhĩ Kỳ) trong chiến dịch cùng tên. Mỗi năm có hàng ngàn người Úc và New Zealand đổ về đây trong dịp này. Tuy giới điều hành du lịch không tin “khẩu chiến” giữa Thủ tướng Úc và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ ảnh hưởng đến lễ tưởng niệm, nhưng ông Morrison khuyến nghị công dân Úc cần hiểu rõ tình hình trong khi các cơ quan an ninh quốc gia đang theo dõi chặt chẽ vấn đề an toàn khi đến Gallipoli. Hiện có tin Thủ tướng Úc còn xem xét trục xuất đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ và phát cảnh báo an toàn du lịch. “Tôi sẽ chờ phản hồi từ Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ trước khi thực hiện các bước tiếp theo, nhưng tôi có thể nói tất cả lựa chọn đều đang được cân nhắc” - Thủ tướng Morrison nhấn mạnh, đồng thời nói rõ mọi động thái đều được tính toán để tránh leo thang căng thẳng và dựa trên tinh thần xây dựng.

Về phần New Zealand, Thủ tướng Jacinda Ardern cho biết bà không nghĩ sẽ có thay đổi trong quan hệ lâu dài với Thổ Nhĩ Kỳ. Trước đó, New Zealand cũng lên án việc Tổng thống Erdogan trước hàng ngàn người ủng hộ trong cuộc vận động tranh cử được trực tiếp trên sóng truyền hình đã cho phát đoạn clip mà tay súng quay vụ tấn công Christchurch, bất chấp nỗ lực của Wellington nhằm ngăn chặn lan truyền đoạn clip nói trên. Hiện đại sứ quán New Zealand ở Ankara và trên thế giới đã yêu cầu truyền thông không trình chiếu đoạn phim này. Theo Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng New Zealand Winston Peters, việc chính trị hóa vụ thảm sát sẽ gây nguy hiểm cho tương lai và an toàn của người dân New Zealand trong lẫn ngoài nước và điều đó là không công bằng.

Thêm một đối tượng bị cáo buộc chia sẻ video livestream vụ tấn công

Cảnh sát New Zealand ngày 19-3 đã bắt giữ một người đàn ông 44 tuổi mang tên Philip Arps, với cáo buộc chia sẻ video livestream (truyền trực tiếp) vụ xả súng đẫm máu tại Christchurch ngày 15-3 vừa qua, khiến 50 người thiệt mạng và hàng chục người bị thương.

Trước đó, sáng 18-3, một nam thanh niên 18 tuổi cũng đã bị đưa ra tòa án Christchurch với cáo buộc phát tán video livestream vụ xả súng đẫm máu trên.

 

MAI QUYÊN (Theo Guardian)

Chia sẻ bài viết