Tổng thống Mỹ Barack Obama tiếp người đồng cấp Nga Vladimir Putin hồi tháng 6-2013. Ảnh: AP

Trong bối cảnh lòng tin dành cho đối phương không còn, Nga và Mỹ đang bắt đầu một năm mới đầy thách thức. Và 2014 được xem là thời điểm để xem liệu hai "gã khổng lồ" có thể cứu vãn mối quan hệ của họ hay không.

Vào thời điểm này cách đây 5 năm, chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama đã cam kết "khởi động lại" mối quan hệ "cơm không lành, canh không ngọt" giữa Washington và Mát-xcơ-va. Mỹ đã tạo dựng mối quan hệ khá tốt đẹp với ông Dmitry Medvedev, người lúc đó là Tổng thống Nga (còn hiện là thủ tướng). Chính quyền mới của Mỹ ra sức tìm kiếm các lĩnh vực mà hai nước có thể hợp tác ngay cả khi họ đang tranh chấp về các vấn đề khác. Mọi việc có vẻ tiến triển rất tốt đẹp. Hai ông Obama và Medvedev đã ký kết Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược (START) mới, và nó được xem là dấu hiệu thay đổi trong mối quan hệ song phương.

Tuy nhiên, kế hoạch "khởi động lại" dường như đã bị phá sản khi ông Vladimir Putin trở lại Điện Kremlin năm 2012. Điều gì đã xảy ra giữa Nga và Mỹ? Mát-xcơ-va cho rằng Washington không tôn trọng ý kiến của mình và tìm cách can thiệp vào chính trường Nga. Dĩ nhiên Washington phủ nhận, đồng thời lên án những hành động và tuyên bố chống Mỹ của Tổng thống Putin.

Một số rắc rối giữa Nga và Mỹ bắt đầu từ phong trào "Mùa xuân A-rập". Ông Putin đã tỏ ra bị sốc trước sự "phản bội" của Mỹ đối với Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak, sau đó là đối với Libye. Ông cho rằng mỗi động thái của Mỹ tại Trung Đông đều làm cho tình hình tồi tệ hơn. Trong vấn đề Iran và Syrie, dù Mỹ và Nga cùng hợp tác để tìm ra giải pháp nhưng lập trường hai bên khác xa, thậm chí ủng hộ những lực lượng đối lập nhau. Hồi năm ngoái, việc Nga cho phép "người thổi còi" Edward Snowden tị nạn sau khi tiết lộ bê bối nghe lén của tình báo Mỹ khiến quan hệ hai nước thêm căng thẳng và ông Obama đã hủy cuộc gặp thượng đỉnh với ông Putin. Cuộc khủng hoảng tại Ukraina hiện nay cũng đặt hai nước Nga-Mỹ ở hai bên chiến tuyến.

TRÍ VĂN (Theo Washington Post)