Mùa hè rộn rã tiếng ve trên tán cây còng đầu xóm. Buổi chiều, bầu trời đang ngột ngạt bỗng dưng đổi sắc, những đám mây đen ngùn ngụt kéo đến vây kín. Mưa bắt đầu rơi, hạt nhẹ rồi đến hạt nặng, xua tan nóng bức của những ngày hè.

Chính về đến nhà khi cơn mưa dần nặng hạt. Anh cuộn tấm áo mưa vắt lên cây sào tre trước hiên, vừa hối hả phủi mấy hạt nước trên người vừa gọi bà Tư:

- Má ơi, má đâu rồi?

Không nghe bà Tư trả lời, anh đi thẳng ra gian sau tìm bà. Vẫn không thấy. Chính tặc lưỡi: "Mưa gió kiểu này má còn đi đâu vậy cà". Chợt Chính thấy bà Tư khom lưng ngoài giồng khoai tím sau nhà, anh hốt hoảng:

- Mưa lớn vậy mà má làm cái gì ngoài này vậy nè?

 Giọng bà Tư ríu lại, cả cơ thể bà run lên, nhưng nụ cười vẫn hiền:

- Mưa lớn quá má sợ giồng khoai bị ngập, củ khoai úng hết. Coi nè - Bà Tư trỏ vào cái rổ bết đất bùn - Má nhổ được bao nhiêu đây thì con về.

 Chính nhìn bà Tư, dịu giọng:

- Má nhanh vô nhà đi. Để chiều con lấy cây leng đào hết giồng khoai này đem chất dưới giàn bếp.

Một tay Chính dìu bà Tư, một tay khệ nệ xóc rổ khoai ngang hông đi vào trong nhà. Chính pha nước ấm để bà Tư lau mình rửa trôi nước mưa đầu mùa. Người quê thường ác cảm với những cơn mưa đầu mùa, vì chất chứa bao gió bụi của cả mùa nắng nóng. Muốn trữ nước mưa vô khạp để uống cả năm, phải đợi hai ba cơn mưa đi qua, khí trời trong sạch mới tranh thủ sửa lại máng xối trên mái lá, rồi rộn rã hứng nước.

Ngày còn nhỏ, mỗi đợt mưa đầu mùa trút xuống, Chính hí hửng rủ bọn trẻ trong xóm cởi trần tắm mưa ngoài bờ sông. Bà Tư biết được, bắt về: "Mưa đầu mùa độc lắm, tắm cho cảm hả Chính?". Hồi đó Chính còn tinh nghịch, bị bà Tư la rầy thì dẩu môi lên rồi lững thững đi vào trong buồng vờ ngủ, thi thoảng trờ tay ra khỏi cửa sổ hứng mấy giọt nước mưa rồi thả trôi trên gò má của mình. Chiều hôm đó, Chính lén bà Tư ra gốc còng ngoài xóm tắm mưa. Bé Uyển từ nhà ngoại đi về ngang qua đầu xóm thấy Chính vô tư tạt nước, cô bé đội nón lá sang méc bà Tư. Lần đó Chính bị bà Tư cho ăn roi nhớ đời. Mấy nhát roi quất xuống cái mông độn một lớp mo cau có đau đớn gì đâu mà Chính buồn suốt một tuần không nói chuyện với má, cũng bỏ cả thói quen đứng đợi cô bé Uyển nhà bên đến trường mỗi sớm tinh mơ. Lần đó, Chính giận Uyển suốt một mùa mưa.

Chính hay giận, giận dai ngày xưa nay đã trở thành thanh niên chững chạc, chăm chỉ, giỏi giang nhất xóm. Bé Uyển năm nào giờ học y tá trên thành phố, có thời gian rảnh là bắt xe về thăm nhà, thăm xóm cho đỡ nhớ, thăm cả chàng trai năm nào vô tâm hờn dỗi mình chỉ vì chuyện tắm mưa. Trẻ con lớn lên, người lớn dần qua sườn dốc bên kia cuộc đời. Bà Tư năm nào tóc còn búi lọn sau gáy, chèo xuồng mấy quãng sông cân hàng bông về bán vẫn thấy "khỏe re", bây giờ mái đầu đã bạc, đôi mắt hằn in những vết chân chim.

Đôi lúc nằm bên bà Tư bóp tay, xoa vai, sờ đôi gò má người già hóp hép, Chính nghĩ mình mắc nợ bà Tư rất nhiều. Bao lần Chính đứng lớp dạy văn cho học trò, đọc đến câu: "Con với má không phải hòn máu cắt - Nhưng trọn đời con nhớ mãi ơn nuôi", giọng anh ngùi ngùi đặc sệt. Bà Tư nhặt được Chính bên đầu cầu tre trong một sớm mai đầy nắng. Bà không gửi Chính vào trại trẻ mồ côi trên tỉnh mà nuôi nấng Chính đến tận bây giờ, bón từng muỗng sữa, muỗng cơm, dạy Chính từng bài học làm người. Từ ấy đến nay, ngót nghét đã hơn 25 năm. Chính mạnh khỏe trưởng thành là lúc sức lực bà Tư hao mòn, lưng còng tóc bạc...

Bởi vậy, tốt nghiệp đại học, Chính từ bỏ những cánh cửa mở ra nơi phố phường. Anh về quê, đi dạy cho một trường cấp ba bên kia làng. Chính dạy văn, tính hiền, đồng nghiệp và học trò rất mực yêu thương. Một chiều cánh đồng trong vắt, bà Tư vừa lặt rau muống, vừa cằn nhằn:

- Năm nay con cũng lớn bộn rồi đó Chính. Coi đứa nào được thì nói má cau trầu dạm hỏi, má già rồi, lỡ có chuyện gì con còn có người bầu bạn…

 Chính cười tít mắt cho bà Tư vui:

- Hai má con hủ hỉ cũng vui mà má!

Rồi anh hạ giọng:

- Mà cưới người hiền lành, rộng lượng không nói gì, lỡ cưới ngay cô vợ đanh đá, chỏng lỏn, hổng hiếu để với má, thà con ở vậy còn hơn.

Bà Tư gõ đầu Chính:

- Đừng có kiếm cớ. Má biết con đợi ai rồi- Bà tủm tỉm- Đợi con Uyển thì nói đại đi. Hồi xưa ghét bao nhiêu lớn lên con thương nó bấy nhiêu. Má biết hết!

Chính nhìn má, thoáng cười:

- Mà có biết Uyển thương con không má ơi…

- Nói dại nó nghe nó buồn, tội nghiệp!- Bà Tư rầy- Mới hôm qua má con Uyển còn í ới gọi má ngoài bờ mương. Cuối tháng con Uyển về. Về luôn. Đi làm ở trạm y tế xã mình nè.

- Thiệt hả má?

Dù đã gắng kìm chế nhưng Chính vẫn không giấu được sự vui mừng tràn trong ánh mắt và giọng nói như reo.

 - Ừ, thiệt. Đợi nó về rồi má với má con Uyển ngồi lại tính chuyện trăm năm cho hai đứa bây. Má già rồi, có con Uyển về ấm nhà ấm cửa.

* * *

Đêm nay, mưa lại ào ào đổ trên mái nhà. Chiếc khạp trước nhà đã đầy nước, bà Tư thả vào trong khạp mấy con cá bảy màu diệt lăng quăng. Chính soạn bài trong nhà, nghe tiếng mưa rơi, chợt thấy như giọt thời gian xuôi chảy. Đó là thời gian đời người: thơ ấu, thanh xuân, trưởng thành, già nua bạc tóc. May mà Chính đã có những ngày hủ hỉ cùng má khi tuổi xế. Ngước nhìn làn mưa giăng phả hơi lạnh trong vắt giữa khu vườn má trồng đủ thứ cây trái hoa lá, nghĩ đến ánh mắt má lấp lánh vui khi bàn chuyện trăm năm giữa Chính và Uyển, anh như thấy quãng thời gian hạnh phúc còn rất dài phía trước…

HOÀNG KHÁNH DUY