Ngày 31-1 (giờ Mỹ), Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc (LHQ) đã chủ trì phiên họp tổng kết các hoạt động trên cương vị Chủ tịch Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ tháng 1-2020, mở đầu nhiệm kỳ thành viên không thường trực HĐBA 2020-2021 của Việt Nam. Phiên họp tổng kết thu hút hơn 100 đại diện quốc gia thành viên, quan sát viên LHQ tham dự, trong đó có 23 đại sứ, trưởng phái đoàn. 

Thúc đẩy tuân thủ Hiến chương LHQ

  Đảm nhận nhiệm vụ Chủ tịch HĐBA ngay tháng mở đầu năm kỷ niệm 75 năm thực hiện Hiến chương LHQ, Việt Nam đã lựa chọn chủ đề ưu tiên trong tháng là thúc đẩy tuân thủ Hiến chương LHQ để duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Sáng kiến được đưa ra nhằm góp phần thúc đẩy tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ và tái khẳng định tầm quan trọng của hợp tác đa phương trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. 

Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại LHQ, trả lời phỏng vấn TTXVN ngày 31-1. Ảnh: TTXVN

Sáng kiến thứ hai của Việt Nam trong tháng Chủ tịch HĐBA là tổ chức lần đầu tiên tại HĐBA cuộc họp về thúc đẩy hợp tác giữa LHQ và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Cuộc họp là cơ hội để nâng cao sự hiểu biết của HĐBA nói riêng và cộng đồng quốc tế nói chung về vai trò của ASEAN trong khu vực và thảo luận các nội dung có thể tăng cường hợp tác hơn nữa giữa LHQ và ASEAN. Việt Nam khẳng định, trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và thành viên không thường trực HĐBA, sẽ nỗ lực tiếp tục thúc đẩy hợp tác toàn diện, hiệu quả giữa hai tổ chức, tập trung các lĩnh vực ưu tiên như giải quyết hòa bình các tranh chấp, ngoại giao phòng ngừa, giải trừ quân bị, gìn giữ hòa bình, chống khủng bố, hợp tác biển và an ninh hàng hải. Nhân dịp này, Việt Nam đề xuất tổ chức đối thoại cấp cao ASEAN-LHQ về phát triển bền vững dịp Hội nghị Cấp cao ASEAN-LHQ sẽ diễn ra tại Việt Nam vào tháng 10-2020. 

Ngoài các đề xuất nêu trên, trong tháng Việt Nam làm Chủ tịch, HĐBA đã phản ứng rất kịp thời trước những vấn đề nảy sinh, đe dọa hòa bình và an ninh quốc tế, đáp ứng tất cả các sáng kiến và đề nghị của các nước, vận dụng sáng tạo các luật lệ, thông lệ của HĐBA, thúc đẩy việc xây dựng đồng thuận để HĐBA đề  ra được các quyết định kịp thời. 

Tổng kết tháng Việt Nam là Chủ tịch, HĐBA đã tổ chức 30 hoạt động chính thức, trong đó có 2 cuộc thảo luận mở, 8 cuộc họp nghe báo cáo và 4 cuộc họp thông qua nghị quyết được phát trực tiếp trên hệ thống thông tin của LHQ. Với tư cách Chủ tịch, Việt Nam cũng đã tổ chức buổi họp báo quốc tế và nhiều cuộc họp thông tin về hoạt động của HĐBA cho các nước thành viên, quan sát viên của LHQ, các tổ chức phi chính phủ và các đối tượng quan tâm khác. HĐBA đã thông qua 13 quyết định, bao gồm 4 nghị quyết và một quyết định về việc gia hạn các phái bộ, lực lượng và cơ chế LHQ, một tuyên bố của Chủ tịch, 5 tuyên bố báo chí và 2 thông tin báo chí. Đây là số lượng quyết định nhiều nhất trong một tháng làm việc của HĐBA trong nhiều năm gần đây.

Hoàn thành xuất sắc trọng trách

Phát biểu tại phiên họp tổng kết, đại diện các nước cho rằng việc đảm nhiệm vị trí Chủ tịch ngay trong tháng đầu tiên trở thành thành viên HĐBA là thách thức rất lớn, chúc mừng Việt Nam đã hoàn thành tốt nhiệm vụ này. Nhiều ý kiến cho rằng Việt Nam đã xây dựng chương trình nghị sự hợp lý, xử lý linh hoạt các vấn đề phức tạp nảy sinh, ghi nhận nỗ lực của Việt Nam trong việc cung cấp thường xuyên, trong chức trách của Chủ tịch, thông tin về công việc của HĐBA cho các nước không phải thành viên HĐBA, cho các tổ chức phi chính phủ và báo chí. Một số ý kiến thể hiện mong muốn HĐBA đoàn kết hơn trong giải quyết các thách thức lớn đối với hòa bình và an ninh quốc tế, đồng thời các vấn đề cấp thiết mang tính nhân đạo. Nhiều ý kiến cũng đề nghị HĐBA cải tiến phương thức làm việc hiệu quả hơn, đáp ứng kịp thời các vấn đề cấp bách phát sinh. 

Ông Marc Pecsteen de Buytswerve, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Thường trực Bỉ tại LHQ (Bỉ là nước ủy viên không thường trực HĐBA, đồng thời cũng sẽ là Chủ tịch HĐBA tháng 2-2020) đã chúc mừng Việt Nam đã hoàn thành tháng Chủ tịch HĐBA vừa qua. Ông cho biết: “Thật khó khi bắt đầu nhiệm kỳ mà phải đảm nhận vị trí Chủ tịch ngay như vậy, sẽ có rất nhiều thách thức, tuy nhiên Việt Nam đã làm rất tốt và đã thực sự tạo được dấu ấn với Phiên thảo luận mở về 75 năm Hiến chương LHQ, đặc biệt là trong bối cảnh cả LHQ cũng như thế giới có rất nhiều căng thẳng như hiện nay”. Đại sứ Bỉ tại LHQ nhấn mạnh trong tháng 1-2020 có rất nhiều phiên họp, nhiều sự kiện và Việt Nam với vai trò Chủ tịch của mình đã điều phối để tất cả diễn ra hết sức suôn sẻ và tốt đẹp. 

Ông Dian Triansyah Djani - Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Thường trực Indonesia tại LHQ, nhận định “việc đưa vấn đề hợp tác ASEAN - LHQ ra HĐBA thực sự là cơ hội vàng, có ý nghĩa hết sức quan trọng”, trong đó Tổng Thư ký ASEAN đã trình bày những sáng kiến của Hiệp hội nhằm hợp tác hiệu quả hơn với LHQ. Theo ông, ASEAN và LHQ có thể học hỏi lẫn nhau về những thành tựu đôi bên cùng đạt được trong các nỗ lực đảm bảo môi trường hòa bình tại khu vực Đông Nam Á. Đại sứ Indonesia tại LHQ khẳng định Việt Nam đã đảm trách xuất sắc vị trí Chủ tịch HĐBA, dù đó là công tác dễ dàng và điều này đã góp phần nâng tầm vị thế ASEAN một cách rõ rệt.

  Bà Anne Gueguen, Đại biện - Phó Trưởng Phái đoàn đại diện Pháp tại LHQ, đánh giá cao “sự khéo léo và hiệu quả” của Việt Nam trong vai trò Chủ tịch HĐBA LHQ. Bà nêu rõ: “Chúng tôi đã thông qua được một số nghị quyết quan trọng có tầm ảnh hưởng tới hàng triệu người trên thế giới, như Nghị quyết gia hạn cho phép tiếp tục vận chuyển hàng cứu trợ qua biên giới cho người dân Syria và chúng tôi cũng đã rất nỗ lực thảo luận các giải pháp làm giảm leo thang căng thẳng ở Trung Đông, đặc biệt là ở Libya. Tôi rất ấn tượng với những gì Đại sứ Đặng Đình Quý và nhóm cộng sự của ông đã làm được trong suốt một tháng qua tại HĐBA. Công việc đã rất suôn sẻ, dù rằng không hề dễ dàng chút nào. Tôi xin chúc mừng Việt Nam vì những gì các bạn đã làm được”.

Tối 30-1, Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại LHQ, đã tổ chức buổi chiêu đãi kết thúc tháng Chủ tịch, cảm ơn các nước thành viên HĐBA, Ban Thư ký LHQ, các quốc gia thành viên, quan sát viên LHQ và các bạn bè quốc tế đã hỗ trợ Việt Nam đảm nhiệm thành công tháng Chủ tịch. Buổi chiêu đãi thu hút hơn 200 đại biểu, trong đó có 37 đại sứ tới dự và chúc mừng Việt Nam.

Hải Vân- Vũ Hiếu (TTXVN)