Hai ông Trương Chí Quân (trái) và Vương Úc Kỳ trong cuộc họp ngày 25-6. Ảnh: Reuters

Hôm qua 25-6, Chủ nhiệm văn phòng phụ trách các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc Trương Chí Quân đã bắt đầu chuyến thăm mang tính bước ngoặt kéo dài 4 ngày tới vùng lãnh thổ này nhằm cải thiện quan hệ giữa hai bên sau khi hàng trăm nghìn người dân nơi đây phản đối mạnh mẽ thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh.

Trong chuyến thăm cấp cao nhất của một quan chức Chính phủ Trung Quốc tại Đài Loan kể từ năm 1949, ông Trương đã có cuộc hội đàm với Chủ nhiệm Ủy ban phụ trách các vấn đề đại lục của Đài Loan Vương Úc Kỳ chiều 25-6. Ông Trương dự kiến cũng sẽ gặp các quan chức cấp cao của thành phố Đài Bắc, Cao Hùng và Đài Trung. Tuy nhiên, ông này có thể sẽ không gặp nhà lãnh đạo Mã Anh Cửu, người chưa bao giờ thảo luận với các quan chức cấp cao Trung Quốc từ khi lên nắm quyền. Truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết ông Trương Chí Quân cũng sẽ có buổi nói chuyện với lãnh đạo các ngành công nghiệp vừa và nhỏ của Đài Loan vốn bị ảnh hưởng nặng nề từ làn sóng hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc. Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng, ông Trương sẽ dành phần lớn thời gian của mình để gặp gỡ người dân địa phương, nhất là tầng lớp trung lưu, người nghèo và sinh viên.

Giới phân tích cho rằng chuyến thăm lần này của Chủ nhiệm Trương là một bước quan trọng để nhấn mạnh chính sách quốc gia của Trung Quốc đối với Đài Loan. "Bắc Kinh muốn biết chính xác những gì đang xảy ra và tại sao xảy ra làn sóng phản đối mạnh mẽ chống lại thỏa thuận thương mại được cho có lợi cho Đài Loan" – George Tsai, giáo sư khoa học chính trị thuộc Đại học Văn hóa Trung Hoa tại Đài Bắc, cho biết. Theo Zheng Zhenqing, phó giáo sư tại Viện Nghiên cứu Đài Loan thuộc Đại học Thanh Hoa, đây là cơ hội cho phe đối lập Đài Loan và những người không thích Trung Quốc đại lục hiểu thêm về ông Trương, lắng nghe những gì ông nói và hiểu rằng Bắc Kinh luôn muốn giúp đỡ chứ không phải đe dọa nền kinh tế Đài Loan.

Mối quan hệ Trung - Đài đã được cải thiện đáng kể kể từ khi ông Mã Anh Cửu lên nắm quyền hồi năm 2008. Vài năm gần đây, hai bên không ngừng tăng cường xây dựng quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư. Tuy nhiên, vào tháng 3 vừa qua, hàng trăm nghìn người Đài Loan đã tuần hành đòi rút lại thỏa thuận thương mại song phương được cho có thể khiến nhiều người mất việc làm, đe dọa nền công nghiệp và thậm chí có thể ảnh hưởng nền chính trị của vùng lãnh thổ này. Hãng tin Reuters vì thế mô tả chuyến thăm lịch sử và nhạy cảm lần này của ông Trương là nhằm "ve vãn" Đài Loan.

HOÀNG NAM (Theo Reuters, AP, SCMP)