MAI QUYÊN (Theo MSN News)

Truyền thông Trung Quốc cáo buộc Mỹ bày “thế đe dọa”, sau khi lần thứ 3 liên tiếp cuộc tập trận hải quân đa quốc gia quy mô lớn nhất thế giới bắt đầu mà không có Bắc Kinh.

Các hệ thống phòng thủ tiên tiến nhất thế giới được triển khai trong khuôn khổ RIMPAC 2022. Ảnh: Getty Images

Cuộc tập trận Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) 2022 do Mỹ dẫn đầu diễn ra từ ngày 29-6 đến 4-8 tại Thái Bình Dương. Theo Hải quân Mỹ, RIMPAC lần thứ 28 có sự tham dự của đại diện 25 quốc gia khác, bao gồm một số nước láng giềng và đối tác thương mại của Trung Quốc trong khu vực. Quy mô lần này hơn hẳn RIMPAC 2020 vốn bị ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, quy tụ 25.000 quân nhân và hệ thống khí tài gồm 38 tàu mặt nước, 4 tàu ngầm, 9 lực lượng bộ binh, hơn 30 hệ thống không người lái, khoảng 170 máy bay.

Trước thềm RIMPAC 2022, một số chiến hạm đã tham gia các buổi ra khơi chung và huấn luyện cơ động trên biển, bắn pháo, tiếp liệu và liên lạc. Trong một tháng tới, các đồng minh châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ là Hàn Quốc, Nhật Bản, Philippines, Úc và New Zealand sẽ tiếp tục các đợt diễn tập chống tàu ngầm, phòng không cùng những hoạt động tác chiến phức tạp khác ngoài khơi quần đảo Hawaii và Nam California; thực hành các nội dung cứu trợ thảm họa và hỗ trợ nhân đạo, kiểm soát biển cũng như an ninh hàng hải. Hải quân các nước châu Âu, bao gồm Anh, Pháp và Ðức, cũng góp mặt bên cạnh một số quốc gia ven biển có tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Ðông như Brunei, Indonesia và Malaysia. RIMPAC 2022 còn tổ chức các chương trình huấn luyện như rà phá bom mìn, đổ bộ, bắn súng, săn ngầm; lặn và trục vớt, xử lý vật liệu nổ.

Báo Trung Quốc chỉ trích Mỹ

Hải quân Trung Quốc tham gia RIMPAC lần đầu vào năm 2014 trong bối cảnh quan hệ giữa Bắc Kinh với phương Tây căng thẳng do hành động cứng rắn hơn của cường quốc châu Á nhằm xác lập yêu sách chủ quyền phi lý ở Biển Ðông và Biển Hoa Ðông. Chính phủ Mỹ khi đó tuyên bố mời Trung Quốc tham gia RIMPAC nhằm xoa dịu mâu thuẫn và thúc đẩy hợp tác hải quân giữa hai nước để giảm rủi ro tính toán sai lầm.

Tuy nhiên, quan hệ song phương tiếp tục tuột dốc sau khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump phát động cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh, dẫn tới việc Trung Quốc “bị loại” khỏi đợt diễn tập năm 2018. Bộ Ngoại giao Trung Quốc lúc đó đã trách cứ Washington và gọi động thái này là “hấp tấp và không mang tính xây dựng”. Năm 2020, Trung Quốc lần nữa vắng mặt dẫn đến nhiều chỉ trích của truyền thông trong nước cho rằng Mỹ lợi dụng diễn tập để phô diễn năng lực quân sự. Trong lần thứ 3 liên tiếp không được mời, tờ báo tiếng Anh của Trung Quốc China Daily tiếp tục lên bài tố Mỹ và cho rằng RIMPAC 2022 phơi bày mức độ mà Washington tìm cách áp đặt ý chí của mình lên khu vực. Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng Ukraine đang diễn ra, tờ này chắc chắn chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden muốn thông qua việc tổ chức cuộc tập trận quy mô lớn như vậy để thế giới thấy rằng xung đột ở Ðông Âu không khiến Mỹ tiêu tốn quá nhiều nguồn lực; cũng như không làm suy giảm tầm ảnh hưởng, vị trí chiến lược hay gây xáo trộn chương trình nghị sự của Washington đối với Ấn Ðộ Dương - Thái Bình Dương.

Bất mãn của Trung Quốc với cuộc tập trận hải quân do Mỹ dẫn đầu không chỉ vì liên tục không được mời, mà còn vì sự tham dự của những nước liên minh với Washington trong nhóm Bộ tứ (Mỹ, Nhật Bản, Ấn Ðộ và Úc) và AUKUS (Úc, Anh và Mỹ). Trước nay, Bắc Kinh luôn coi những thể chế trên là “công cụ bá quyền” của Mỹ, được thành lập với mục đích kiềm chế sự trỗi dậy của Bắc Kinh. Trong bài xã luận, tờ China Daily cho rằng Mỹ và đồng minh đã quen với việc Trung Quốc “bị nhốt” trong cái gọi là “chuỗi đảo thứ nhất” và họ không thể chấp nhận Trung Quốc phát triển năng lực trên phạm vi rộng hơn của khu vực châu Á - Thái Bình Dương cũng như toàn cầu. “Mỹ nên loại bỏ tư tưởng Chiến tranh Lạnh và cách tiếp cận chia để trị, đồng thời hợp tác với phần còn lại của châu Á - Thái Bình Dương để thúc đẩy sự phát triển chung” - China Daily kết luận.