Thủ tướng Ôn Gia Bảo (giữa) thăm trạm kiểm soát vịnh Thâm Quyến, hôm 21-8. Ảnh: THX

Trước làn sóng bất bình của dư luận về những tiết lộ gần đây cho thấy lối sống xa xỉ của một nhóm các quan chức chủ chốt, chính quyền Trung Quốc vừa có dấu hiệu đẩy mạnh cuộc chiến chống tham nhũng. Theo quy định mới của chính quyền Bắc Kinh, những buổi tiệc lớn, đi hát karaoke hay những món quà quý dành cho các quan chức bị xem là phạm pháp. Trong khi đó, phát biểu nhân chuyến công tác tới Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông, hôm 22-8, Thủ tướng Ôn Gia Bảo kêu gọi tiến hành cải cách chính trị, nhằm đảm bảo tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Có thể nói, tham nhũng đã trở thành vấn đề chính trị lớn tại Trung Quốc khi thế hệ những người siêu giàu mới, vốn được lợi từ nền kinh tế bùng nổ của Trung Quốc, đang tạo ra khoảng cách ngày càng rộng giữa giàu và nghèo. Năm ngoái, thu nhập giữa thành thị và nông thôn có sự chênh lệch cao nhất kể từ năm 1978 và không có dấu hiệu thu hẹp. Theo nghiên cứu của hãng tín dụng Credit Suisse, 10% gia đình giàu nhất Trung Quốc có thu nhập hơn 20.400 USD/năm (cao gấp 3 lần thống kê chính thức), trong khi 10% hộ nghèo nhất chỉ kiếm được gần 786 USD/năm. 20% hộ giàu nhất chiếm tới 81,3% tổng thu nhập tích lũy, ước khoảng 1.400 tỉ USD ở Trung Quốc. Vấn đề là nghiên cứu phát hiện đa phần tiền tích lũy đến từ nguồn thu bất hợp pháp, chiếm khoảng 30% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc. Tài sản bất hợp pháp được tạo ra thông qua các nguồn như quà cáp tiệc cưới, lãi từ sang nhượng đất đai, lại quả từ các dự án xây dựng và lợi nhuận từ độc quyền nhà nước.

Theo báo Independent của Anh ngày 23-8, mục tiêu mới nhất trong chiến dịch chống tham nhũng của Trung Quốc là sân golf. Môn thể thao được ưa thích trong giới nhà giàu mới nổi ở Trung Quốc đã trở thành trọng tâm trong hàng loạt điều tra chống tham nhũng gần đây. Trong tháng này, 20 quan chức ở thành phố Ôn Châu, tỉnh Chiết Giang, vừa bị khiển trách vì có vai trò công khai trong câu lạc bộ golf cao cấp ở đây. CLB này thu phí người tham gia lên tới hơn 58.500 USD, mức này cao gấp 40 lần thu nhập bình quân hàng năm của nông dân Chiết Giang. Wang Chaojun, Phó bí thư thành ủy Ôn Châu và là chủ tịch CLB golf trên vừa bị kỷ luật. Một số quan chức dính tới vụ này cũng bị khai trừ đảng.

Dư luận cho rằng động cơ chủ yếu để xây dựng các sân golf mới ở Trung Quốc là nguồn lợi béo bở từ các biệt thự hạng sang, vốn được xây theo các sân này. Chính quyền trung ương đã cấm xây sân golf mới vì việc chiếm dụng đất của các công ty bất động sản, thường thông đồng với các quan tham địa phương. Ước tính khoảng 10% chi tiêu chính phủ trong các hợp đồng và chuyển nhượng, được dùng để lại quả, hối lộ hoặc đơn giản là bị lấy cắp.

Trước vấn nạn trên, Thủ tướng Ôn Gia Bảo cảnh báo rằng Trung Quốc có nguy cơ mất thành tựu phát triển kinh tế 30 năm qua, nếu trì hoãn việc cải tổ chính trị. Ông Ôn Gia Bảo nhấn mạnh sự cần thiết cải cách hiến pháp, nhất là ngành tư pháp, để đảm bảo tốt hơn quyền dân chủ và giám sát của nhân dân.

N. MINH
(Theo Independent, THX, Global Times)