Trợ giúp pháp lý (TGPL) cho người có khó khăn về tài chính là một trong những hoạt động nhân văn và ý nghĩa. Việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho người có khó khăn về tài chính góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật.
Trợ giúp viên pháp lý tuyên truyền pháp luật và các quy định về TGPL đến người dân.
Luật TGPL năm 2017 quy định đối tượng khó khăn về tài chính được TGPL gồm: cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ; người nhiễm chất độc da cam; người cao tuổi; người khuyết tật; người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự; nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình; nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người; người nhiễm HIV.
Chính phủ quy định chi tiết điều kiện khó khăn về tài chính của người được TGPL phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội. Ðể chứng minh là cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ có khó khăn về tài chính, cần có các giấy tờ sau: giấy chứng nhận hộ cận nghèo hoặc quyết định hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng hoặc quyết định tiếp nhận đối tượng vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại nhà xã hội, cơ sở bảo trợ xã hội; quyết định của cơ quan có thẩm quyền về trợ cấp ưu đãi, trợ cấp tiền tuất đối với cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ hoặc giấy chứng nhận gia đình liệt sĩ, Bằng Tổ quốc ghi công có tên liệt sĩ kèm theo giấy tờ chứng minh mối quan hệ thân nhân với liệt sĩ.
Ðối với người nhiễm chất độc da cam có khó khăn về tài chính, giấy tờ chứng minh là: quyết định về việc trợ cấp ưu đãi đối với con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học hoặc giấy chứng nhận bệnh tật, dị dạng, dị tật do nhiễm chất độc hóa học… Trong trường hợp người cao tuổi có khó khăn về tài chính, cần có quyết định hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng; quyết định tiếp nhận đối tượng vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại nhà xã hội, cơ sở bảo trợ xã hội; giấy chứng nhận hộ cận nghèo kèm theo giấy tờ hợp pháp do cơ quan có thẩm quyền cấp xác định người có tên trong giấy là người cao tuổi. Ðối với người khuyết tật có khó khăn về tài chính, cần giấy chứng nhận hộ cận nghèo kèm theo giấy chứng nhận khuyết tật do cơ quan có thẩm quyền cấp; quyết định hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng; quyết định tiếp nhận đối tượng vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại nhà xã hội, cơ sở bảo trợ xã hội.
Ðối tượng yêu cầu TGPL là nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người, có khó khăn về tài chính, cần có giấy chứng nhận hộ cận nghèo hoặc quyết định hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng hoặc quyết định tiếp nhận đối tượng vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại nhà xã hội, cơ sở bảo trợ xã hội; giấy tờ, tài liệu chứng nhận nạn nhân theo quy định Luật Phòng, chống mua bán người. Trường hợp là người nhiễm HIV có khó khăn về tài chính, cần có giấy chứng nhận hộ cận nghèo hoặc quyết định hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng hoặc quyết định tiếp nhận đối tượng vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại nhà xã hội, cơ sở bảo trợ xã hội; giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền cấp xác định là người nhiễm HIV. Ðối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự, có khó khăn về tài chính, cần có giấy chứng nhận hộ cận nghèo hoặc quyết định hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng hoặc quyết định tiếp nhận đối tượng vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại nhà xã hội, cơ sở bảo trợ xã hội; văn bản của cơ quan tiến hành tố tụng xác định người có yêu cầu TGPL là bị hại và từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi…
Luật TGPL còn quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động TGPL: nghiêm cấm tổ chức thực hiện TGPL và người thực hiện TGPL có hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm, quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL; phân biệt đối xử người được TGPL; nhận, đòi hỏi bất kỳ một khoản tiền, lợi ích vật chất hoặc lợi ích khác từ người được TGPL; sách nhiễu người được TGPL; tiết lộ thông tin về vụ việc TGPL, về người được TGPL, trừ trường hợp người được TGPL đồng ý bằng văn bản hoặc luật có quy định khác; từ chối hoặc không tiếp tục thực hiện TGPL, trừ trường hợp quy định tại Luật TGPL và quy định của pháp luật về tố tụng; lợi dụng hoạt động TGPL để trục lợi, xâm phạm quốc phòng, an ninh quốc gia, gây mất trật tự, an toàn xã hội, ảnh hưởng xấu đến đạo đức xã hội; xúi giục, kích động người được TGPL cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật, khiếu nại, tố cáo, khởi kiện trái pháp luật.
Khi người thuộc đối tượng TGPL có yêu cầu về TGPL hãy liên hệ: Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ, địa chỉ: số 1A, đường Trần Khánh Dư, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ; số điện thoại: 0292.3825926 – 0292.3810328.
Bài, ảnh: HOÀNG YẾN