Tạp chí Time (Mỹ) vừa công bố danh sách bình chọn 10 sự kiện khoa học đáng chú ý nhất trong năm 2008 .

1. Máy gia tốc hạt lớn nhất thế giới. Sau gần 20 năm chế tạo với kinh phí gần 5 tỉ USD, tháng 9-2008, chiếc máy gia tốc hạt lớn và cao nhất thế giới Large Hadron Collider đã được lắp đặt ở biên giới Pháp - Thụy Sĩ. Máy được tạo ra để tìm lời giải cho một số câu hỏi hóc búa xung quanh các hạt vật chất cơ bản, như làm thế nào các hạt phân tử thu được khối lượng cũng như cách chúng được sinh ra cách đây 13,7 triệu năm.

2. Khám phá cực Bắc của Sao Hỏa. Tháng 5-2008, tàu thám hiểm Phoenix của Cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia Mỹ (NASA) hạ cánh xuống vùng cực Bắc của hành tinh đỏ, nơi chưa từng được khoa học nghiên cứu. Phoenix không phát hiện điều gì có thể làm thay đổi hình ảnh “thế giới chết” của sao Hỏa. Tuy nhiên, nó củng cố giả thuyết cho rằng hành tinh này từng là nơi ẩm ướt có thể có nhiều sinh vật sinh sống.

3. Tạo ra sự sống. Nhà di truyền học J.Craig Venter, một trong 2 nhà khoa học giải mã bản đồ gien người, nỗ lực sáng chế một loại vi khuẩn mới. Venter hợp nhất 582.000 cặp liên kết đôi cần để tạo thông tin di truyền cho nguyên con vi khuẩn mới. Bước hai là khởi động hệ lập trình ADN trong vi khuẩn sống để xem liệu nó có thể đảm nhận hoạt động của sinh vật này.

4. Trung Quốc đẩy mạnh thám hiểm không gian. Quốc gia đông dân nhất thế giới phóng tàu vũ trụ có người lái đầu tiên vào năm 2003, chiếc thứ hai năm 2005 và chiếc thứ ba hồi tháng 10 năm nay. Đầu tiên là tàu có sức chứa 1 người, kế đến 2 người và vừa qua là 3 người. Trong sứ mệnh vừa qua, các phi hành gia nước này đã thực hiện thành công chuyến đi bộ ra ngoài khoảng không vũ trụ.

5. Dân số khỉ đột trong tự nhiên tăng. Theo khảo sát vào mùa hè qua của Hiệp hội bảo tồn động vật hoang dã, có khoảng 125.000 con khỉ đột đang cư trú trong các khu rừng và đầm lầy ở miền Bắc CHDC Congo, nhiều gấp đôi so với ước tính trước đó của các nhà khoa học.

6. Khám phá thế giới mới. Tháng 6, nhà thiên văn học Michel Mayor của Thụy Sĩ phát hiện 45 hành tinh ngoài Hệ Mặt trời. Tất cả đều cực nóng đến nỗi không thể có sự sống tồn tại.

7. Sức mạnh tàng hình. Các chuyên gia Đại học California loan báo chế tạo áo khoác tàng hình. Sử dụng dây nano được đúc bên trong ống tuýp nhôm có lỗ nhỏ li ti, họ đã tạo ra một loại chất liệu mỏng gấp 10 lần tờ giấy. Với phát minh này, các nhà khoa học chứng minh có thể gói đồ vật trong chất liệu này và bẻ cong các bước sóng ánh sáng quanh nó, để làm “hô biến” đồ vật.

8. Tái lập bản đồ gien voi mamut. Tháng 11 vừa qua, giáo sư hóa sinh Steven Schuster ở Đại học Pennsylvania (Mỹ) cho biết đã tái lập 80% bản đồ gien của loài voi mamut bị tuyệt chủng từ lâu thông qua sử dụng mẫu lông hóa thạch.

9. Bạn có say mê khoa học? Trong những năm 1979-2006, tỷ lệ người Mỹ đọc hiểu các bài báo chuyên ngành khoa học tăng gấp đôi, lên 17%. Theo khảo sát của Đại học Michigan, năm nay tỷ lệ này có lẽ đã cải thiện, nhưng không đáng kể. Cứ 4 người trưởng thành thì chỉ có 1 có thể đọc và hiểu các bài viết trong mục khoa học hằng tuần trên tờ Thời báo New York.

10. Gia đình “hạt nhân” đầu tiên. Các nhà khảo cổ Đức phát hiện gia đình hạt nhân (hình thái gia đình gồm cha mẹ và các con) lâu đời nhất khi khai quật ngôi mộ tập thể 4.600 tuổi vào thời đồ đá. Trong đó có hóa thạch của 1 phụ nữ, 1 nam giới trưởng thành và 2 con trai. Qua phân tích ADN, các chuyên gia xác nhận đây là một gia đình.

TUYẾT HỒNG (Theo Time)