Truyện dài mới nhất của tác giả Nguyễn Nhật Ánh “Cây chuối non đi giày xanh” (NXB Trẻ) một lần nữa tạo kỷ lục về số lượng phát hành khi đợt đầu in 150.000 bản bìa mềm và 20.000 bản bìa cứng. Đây là quyển sách đầu tiên được nhà xuất bản in bằng giấy nhập từ Nhật Bản, tạo sự khác biệt về chất lượng hình thức.
Bối cảnh truyện diễn ra ở thôn Hà Lam (tỉnh Quảng Nam) cách đây mấy chục năm về trước. Các nhân vật chính trong truyện là những cô cậu bé thôn quê ngây thơ với tình bạn trong sáng, dễ thương, dần phát triển thành những rung động đầu đời của tuổi mới lớn. Mô-típ quen thuộc trong truyện của Nguyễn Nhật Ánh được dẫn dắt tài tình và cách đặc tả tâm lý, cảm xúc nhân vật tinh tế, cùng một vài tình huống lắt léo, tạo nên sức hút của tác phẩm.
Đăng và Thắm học chung lớp, chơi thân với nhau. Một lần, sau một sự cố suýt chết đuối, đôi bạn nảy sinh tình cảm khác lạ. Nhất là Thắm, vì Đăng không màng nguy hiểm cứu mình, cô bé quan tâm Đăng nhiều hơn. Cô mặc áo, đi dép, đội nón toàn màu xanh mà Đăng thích, biến mình thành “cây chuối non” trong mắt cậu bạn tinh nghịch. Tình bạn của họ lớn dần theo năm tháng và khi Thắm trở thành thiếu nữ xinh đẹp thì trái tim của cậu trai mới lớn càng loạn nhịp. Đùng một cái, sau kỳ nghỉ hè, Thắm trở nên lạnh lùng, xa cách với Đăng, mẹ Thắm cũng không cho Đăng đến rủ con gái đi học như mọi khi. Lúc biết được lý do là gia đình Thắm chuẩn bị cho Thắm lấy chồng theo lời hứa hẹn năm xưa của ba Thắm với một người bạn, lòng Đăng càng tan nát. Những người bạn thân là Phan, chú tiểu Khôi tìm mọi cách giúp đôi bạn làm hòa và gỡ rối chuyện hứa hôn…
Những tình tiết thú vị của truyện, những câu hỏi dần lân, ngây ngô của Thắm, những nhận xét của Đăng về cô bạn của mình khiến người đọc cứ tủm tỉm cười. Đặc biệt, ngòi bút của tác giả rất tài tình khi đi sâu miêu tả, phân tích những biến đổi tâm lý, những ngượng ngập của tuổi mới lớn khi bắt đầu để ý ai đó. Rồi cái tin Thắm phải lấy chồng như một phép thử cho tình bạn của đôi bạn thân. Ngay cả sự ngây ngô, vụng dại của các chàng trai khi thắc mắc, khó hiểu trước tâm tư, tình cảm của con gái… đều được thể hiện rất mượt mà và trúng tâm lý các bạn trẻ.
Hai nhân vật khác cũng tạo được thiện cảm và sự hứng thú với bạn đọc là chú tiểu Khôi và Phan. Chú tiểu Khôi tu hành đạo mạo nhưng cũng hay tò mò và thường quan tâm, giúp đỡ bạn mình khi gặp khó khăn. Bí mật về thân thế của chú và nguyên nhân chuyện lấy chồng của Thắm là những nút thắt bất ngờ của truyện. Trong khi đó, Phan lại mạnh mẽ, có phần láu cá, những phân tích già đời và cách tư vấn trớt quớt của “quân sư quạt mo” tạo thêm gia vị đáng yêu cho chuyện tình của Đăng.
Không chỉ dừng ở câu chuyện của những đứa trẻ, cuộc sống của vùng quê còn có nhiều màu sắc và đời sống của những người lớn như: anh Thắng khùng, cô Sa, thầy Vỹ, ông Hoạch… hòa quyện tạo nên một bức tranh sinh động.
Với “Cây chuối non đi giày xanh”, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh vẫn giữ vững phong độ, mang đến nhiều điều thú vị cho bạn đọc.
Cát Đằng