Năm 2015, UBND thành phố trình HĐND thành phố thông qua danh mục 210 dự án thu hồi đất, với diện tích trên 532ha. Tuy nhiên, qua 9 tháng triển khai thực hiện, toàn thành phố mới thu hồi đất được 86 dự án, với diện tích trên 91 ha, đạt tỷ lệ 40,9%. Mới đây, Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND thành phố tổ chức giám sát tình hình thực hiện công tác thu hồi đất và chuyển mục đích sử dụng đất năm 2015 trên địa bàn thành phố. Qua đó cho thấy tình hình thu hồi đất ở các quận, huyện còn chậm so với kế hoạch.

Đoàn giám sát nhận thấy nguyên nhân thu hồi và chuyển mục đích sử dụng đất chậm là do các quận, huyện đăng ký thực hiện nhiều công trình, dự án, trong khi kinh phí của UBND thành phố cấp cho các quận, huyện còn hạn chế dẫn đến nhiều dự án không có nguồn vốn thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Chẳng hạn như năm 2015 quận Thốt Nốt đăng ký 33 dự án thu hồi đất (3 dự án do các sở làm chủ đầu tư và 30 dự án do quận làm chủ đầu tư). Đến nay, toàn quận mới tổ chức thu hồi đất được 11 dự án (1 dự án sở và 10 dự án của quận), 22 dự án còn lại chưa thực hiện thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, chuyển mục đích sử dụng đất. Ông Phạm Trung Hiếu, Phó Chủ tịch UBND quận Thốt Nốt, lý giải: "Nguyên nhân chính là do nguồn vốn bố trí đầu tư còn thấp nên quận không thể thực hiện công tác thu hồi đất để bồi thường thiệt hại, giải phóng mặt bằng các công trình, dự án trên địa bàn". Để công tác thu hồi đất đạt hiệu quả, UBND quận Thốt Nốt đề nghị các sở, ngành thành phố sớm tham mưu UBND thành phố xem xét phê duyệt hệ số điều chỉnh giá các dự án, công trình còn lại để quận làm cơ sở đẩy nhanh tiến độ thu hồi đất các dự án năm 2015. Bên cạnh đó, UBND thành phố xem xét bố trí bổ sung vốn đầu tư để quận thực hiện tốt công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho người dân trong vùng thực hiện dự án...

Ông Nguyễn Văn Vinh, Trưởng Ban Pháp chế HĐND, thành viên đoàn giám sát, cho biết: "Qua giám sát cho thấy, các quận, huyện trên địa bàn thành phố chưa thực hiện sát với kế hoạch thu hồi đất đề ra. Tình trạng trên làm cho nhiều dự án, công trình trên địa bàn thành phố rơi vào quy hoạch kéo dài, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người dân có đất nằm trong quy hoạch. Thời gian tới, UBND thành phố cần theo dõi chặt chẽ, đánh giá tiến độ triển khai và sắp xếp các dự án, công trình theo tính cấp thiết của từng dự án...". Theo các thành viên đoàn giám sát, các quận, huyện phải lên kế hoạch cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế, với nhu cầu của địa phương để hạn chế tình trạng quy hoạch tràn lan, ảnh hưởng đến thu nhập của người dân. Ông Lê Văn Bảnh, thành viên đoàn giám sát, nhận định: "Tôi thấy một số quận, huyện "vô tư" đăng ký danh mục thu hồi đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất nhưng không tổ chức thực hiện dự án. Từ đó, dẫn đến tình trạng sử dụng đất không hiệu quả, gây lãng phí tài nguyên, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của người dân. Do đó, các ngành chức năng cần rà soát, đối chiếu danh mục các dự án với nguồn kinh phí được cấp để thực hiện đồng bộ nhằm hạn chế tình trạng quy hoạch kéo dài không thực hiện hoặc thực hiện chậm". Trước tình trạng trên, ông Nguyễn Chí Kiên, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố, hứa: "Sắp tới, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố và các cơ quan thẩm quyền thành phố tiếp tục rà soát, xây dựng kế hoạch cụ thể, sát với điều kiện thực tế từng địa phương để việc thu hồi đất đạt hiệu quả hơn".

Bà Đặng Thị Anh Đào, Trưởng Ban kinh tế và Ngân sách HĐND thành phố, Trưởng đoàn giám sát đề nghị các quận, huyện khẩn trương hoàn thiện các thủ tục để thu hồi một số dự án còn lại. Đối với các dự án thuộc danh mục thu hồi đất năm 2015 chưa triển khai thực hiện các quận, huyện cần tiếp tục rà soát để đưa vào danh mục thu hồi đất năm 2016. Để việc thu hồi đất và chuyển mục đích sử dụng đất năm 2016 đạt hiệu quả, bà Đặng Thị Anh Đào đề nghị: "Trong năm 2016, UBND các quận, huyện và Sở Tài nguyên và Môi trường phải dự báo được số vốn tương ứng với danh mục thu hồi đất để tránh quy hoạch tràn lan, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người dân có đất nằm trong quy hoạch".

Bài, ảnh: K.V