Tổng thống Obama (trái) và người đồng cấp Hàn Quốc Lee Myung-bak trong cuộc họp báo tại Seoul ngày 19-11. Ảnh: Reuters

Tổng thống Mỹ Barack Obama vừa kết thúc chuyến công du 9 ngày tới 4 nước châu Á là Nhật Bản, Singapore, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Trong chặng dừng chân cuối cùng, ông Obama đã có cuộc gặp kéo dài 3 giờ với Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak vào hôm qua 19-11. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận phương thức thúc đẩy hiệp định thương mại tự do Mỹ - Hàn, đạt được hồi tháng 4-2007, nhưng chưa được Quốc hội hai nước thông qua. Đây là thỏa thuận thương mại lớn nhất mà Mỹ ký kết từ sau Hiệp định mậu dịch tự do Bắc Mỹ (với Canada và Mexico) ra đời đầu thập niên 1990. Nếu được phê chuẩn, hiệp định này dự kiến sẽ giúp kim ngạch thương mại song phương hằng năm trị giá 80 tỉ USD giữa Hàn Quốc và Mỹ tăng thêm 10-20 tỉ USD trong khoảng 5 năm tới. Các nhà phân tích cho rằng, với chính sách cải cách y tế vừa được Quốc hội Mỹ thông qua, ưu tiên hàng đầu của ông Obama hiện nay là sự thống nhất trong nội bộ các nghị sĩ Dân chủ. Điều đó có thể hạn chế khả năng ông Obama tạo sự tiến bộ trong hiệp định thương mại với Hàn Quốc, vì lo ngại các nghiệp đoàn và các đồng minh của họ trong Quốc hội không tiếp tục ủng hộ ông.

Còn chuyến thăm Bắc Kinh của Tổng thống Obama được đánh giá là dấu hiệu chuyển biến trong quan hệ giữa cường quốc Mỹ đang yếu đi và một Trung Quốc đang gặp thời. Điều đó thể hiện qua những sự kiện mà giới quan sát cho rằng ông bị “bắt nạt” về chính sách kinh tế và gần như né tránh vấn đề nhạy cảm là nhân quyền. Trung Quốc hiện là chủ nợ lớn nhất của Mỹ (đang nắm giữ khoảng 800 tỉ USD trái phiếu chính phủ Mỹ) nên ông Obama không thể mạnh miệng chỉ trích việc Bắc Kinh dìm giá đồng nhân dân tệ để tạo lợi thế cho hàng xuất khẩu, khiến Mỹ thâm hụt hàng trăm tỉ USD/năm trong buôn bán với nước này. Hình ảnh ông Obama nhìn xuống khi nghe Chủ tịch Hồ Cẩm Đào nói về thương mại tự do cho thấy nhà lãnh đạo Mỹ không đồng tình nhưng bất lực!

Còn tại Tokyo, Tổng thống Obama đã không hàn gắn được liên minh Mỹ-Nhật, vốn ít nhiều bị rạn nứt do tân Thủ tướng Yukio Hatoyama chủ trương bớt lệ thuộc vào Washington. Việc ông Obama cúi đầu trước Nhật hoàng cũng gây tức giận cho các nhân vật bảo thủ Mỹ.

Báo giới xứ cờ hoa chỉ trích chuyến đi của Tổng thống Obama là không mang lại đột phá nào, nhất là về chương trình hạt nhân của Iran và CHDCND Triều Tiên. Ông Obama tự cho mình là “Tổng thống Thái Bình Dương đầu tiên của nước Mỹ”, nhưng chuyến công du vừa rồi cho thấy chinh phục khu vực này là việc không dễ dàng đối với ông.

N. MINH (Theo WSJ, AFP, Reuters)