Chỉ sau 8 ngày được đề cử làm Bộ trưởng Tư pháp, cựu hạ nghị sĩ bang Florida Matt Gaetz hôm 21-11 đã rút lui vì những cáo buộc nghiêm trọng và điều này cảnh báo về cái giá mà Tổng thống đắc cử Donald Trump phải trả cho những đề cử vội vã của mình.
Bà Pam Bondi trong chiến dịch vận động tranh cử ủng hộ ông Trump. Ảnh: AP
Ngay sau khi ông Gaetz thông báo rút lui, ông Trump lại nhanh chóng đề cử nhân vật trung thành là cựu Tổng chưởng lý bang Florida Pam Bondi cho ghế Bộ trưởng Tư pháp. Trong bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump lên án “sự bè phái” trong Bộ Tư pháp thời gian qua đã biến cơ quan này thành công cụ chống lại ông và những thành viên khác của đảng Cộng hòa. “Nhưng điều đó sẽ sớm biến mất” - ông Trump khẳng định kèm theo tuyên bố vai trò của bà Bondi là khôi phục nhiệm vụ cốt lõi chống tội phạm và “Làm cho nước Mỹ an toàn trở lại” của Bộ Tư pháp.
Theo hãng tin AP, bà Bondi nổi tiếng trong nhóm của Tổng thống đắc cử Trump khi từng đảm nhận ghế Chủ tịch Viện Chính sách Nước Mỹ Trên Hết (AFPI). Bà cũng là một trong những luật sư của ông Trump trong phiên tòa luận tội đầu tiên hồi năm 2019, sau đó mạnh mẽ bảo vệ tỉ phú New York trước các vụ án hình sự liên quan hoạt động kinh doanh và chính trị. Trong lần xuất hiện gần đây, bà Bondi gọi cố vấn đặc biệt của Bộ Tư pháp Jack Smith cùng những công tố viên khác đã buộc tội ông Trump là những “gã xấu xa” vì muốn tạo dựng tên tuổi mà biến hệ thống luật pháp quốc gia thành vũ khí.
Trước đề cử mới cho ghế Bộ trưởng Tư pháp, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham mô tả đây là lựa chọn “rất chính xác” và đoán rằng bà Bondi sẽ sớm được Thượng viện do đảng Cộng hòa lãnh đạo phê chuẩn. Lúc đó, cựu Tổng chưởng lý bang Florida sẽ đảm nhận trọng trách bảo vệ một số chính sách gây tranh cãi của ông Trump, đặc biệt về vấn đề nhập cư. Tuy nhiên, sự trung thành của Pam Bondi cũng khiến bà trở thành một trong những thành viên bị theo dõi chặt chẽ nhất trong nội các mới, đặc biệt sau đe dọa trả đũa của phe bảo thủ nhằm vào những đối thủ chính trị. Ngoài vấn đề trên, sự hiện diện của nữ chính trị gia 59 tuổi còn khiến đảng Dân chủ lo ngại ông Trump có thể dễ dàng “bẻ cong” Bộ Tư pháp vì lợi ích của mình, chẳng hạn như gác lại 2 vụ án hình sự của công tố viên đặc biệt chống lại ông và các đồng minh.
Giới quan sát cho rằng bà Bondi có thể là lựa chọn gây tranh cãi nhưng sẽ ít gây chia rẽ hơn ứng cử viên tiền nhiệm Matt Gaetz. Ông Gaetz phải rút tên khỏi danh sách đề cử vị trí Bộ trưởng Tư pháp và hiện bị giám sát chặt chẽ vì hàng loạt cáo buộc nghiêm trọng. Cụ thể, hãng tin AFP hôm nay 22-11 cho hay ông Gaetz đối mặt cuộc điều tra của quốc hội vì bị nghi ngờ quan hệ tình dục với một cô gái 17 tuổi, sử dụng ma túy và chiếm dụng tiền quỹ của chiến dịch tranh cử.
Diễn biến trên có thể khiến quy trình kiểm tra ứng viên do ông Trump đề cử trở nên nghiêm ngặt hơn. Bởi không riêng gì ông Gaetz, trang tin NPR cho biết các ứng cử viên cốt cán như Pete Hegseth cho ghế Bộ trưởng Quốc phòng, Robert F. Kennedy Jr của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh và tỉ phú Elon Musk của Bộ Hiệu suất Chính phủ cũng từng đối mặt một số cáo buộc tương tự dù tất cả đều phủ nhận. Bản thân ông Trump cũng là chủ đề của nhiều cáo buộc về lạm dụng tình dục và hành vi sai trái.
Nói thêm về vụ việc của ông Gaetz, các nhà phân tích coi đây là ví dụ mới nhất về quá trình bổ nhiệm đầy nóng vội của Tổng thống đắc cử Trump. Theo đó, tỉ phú New York đã bỏ qua bước thẩm định chính trị vốn có trong tiến trình chuyển giao quyền lực để đưa vào nội các những nhân vật cực kỳ trung thành, nổi tiếng với truyền thông nhưng không đủ tiêu chuẩn và kinh nghiệm cho các chức vụ cấp cao. Với quyền kiểm soát của đảng Cộng hòa tại Thượng viện, nhiều ứng cử viên có thể dễ dàng được xác nhận nhưng việc ông Trump gom đội ngũ trung thành cho nhiệm kỳ 2 đồng thời phát đi tín hiệu về nguy cơ lặp lại sai lầm “tuyển nhầm người” của nhiệm kỳ đầu.
Chiến lược gia đảng Cộng hòa Karl Rove còn cảnh báo, Tổng thống đắc cử Trump sẽ sớm trả giá cho “sự hỗn loạn” mà ông gây ra khi lựa chọn các thành viên nội các gây tranh cãi như hiện nay.
MAI QUYÊN (Theo Politico, Hill)