Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 22-12 đã tiếp đón Thủ tướng Slovakia Robert Fico trong chuyến thăm hiếm hoi tới Điện Kremlin của một nhà lãnh đạo quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) kể từ khi Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine hồi tháng 2-2022.

Tổng thống Nga Putin (phải) và Thủ tướng Slovakia Fico trong cuộc gặp hôm 22-12. Ảnh: Reuters

Chuyến thăm Nga của Thủ tướng Slovakia diễn ra trong bối cảnh hợp đồng vận chuyển khí đốt của Nga sang một số nước EU thông qua Ukraine sắp hết hạn. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, lãnh đạo hai nước đã thảo luận về tình hình quân sự ở Ukraine, cơ hội kết thúc chiến tranh trong hòa bình, cũng như việc Mát-xcơ-va cung cấp khí đốt tự nhiên cho một số nước châu Âu. Thủ tướng Fico cho biết Tổng thống Putin xác nhận Nga sẵn sàng tiếp tục cung cấp khí đốt cho phương Tây và Slovakia.

Hiện khí đốt tự nhiên của Nga vẫn “chảy” đến một số nước châu Âu, gồm Slovakia, thông qua Ukraine theo thỏa thuận gia hạn 5 năm được ký trước khi xung đột nổ ra ở Ukraine và dự kiến sẽ hết hạn vào cuối năm nay. 

Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh EU ở thủ đô Brussels (Bỉ) hôm 19-12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố Kiev không có ý định gia hạn thỏa thuận này. Theo ông Zelensky, Ukraine sẽ cấm bất kỳ luồng khí đốt nào “đến từ Nga” để tránh nguy cơ khí đốt của xứ bạch dương được bán cho châu Âu dưới vỏ bọc khí đốt do Azerbaijan sản xuất. “Chúng tôi sẽ không kéo dài thời gian quá cảnh khí đốt của Nga. Chúng tôi sẽ không cho phép họ kiếm thêm hàng tỉ USD từ máu của chúng tôi. Bất kỳ quốc gia nào trên thế giới nhận được thứ gì đó giá rẻ từ Nga cuối cũng sẽ trở nên phụ thuộc vào Nga. Đó là chính sách của họ” - ông Zelensky nhấn mạnh.

Tuyên bố của Tổng thống Zelensky khiến ông Fico “nổi đóa”. Ông khẳng định nó sẽ gây tổn hại đến lợi ích của Slovakia, bởi động thái này đặt Slovakia trước nguy cơ phải chi thêm 220 triệu euro để tìm nguồn cung thay thế. “Cuộc gặp của tôi với Tổng thống Putin là câu trả lời cho Tổng thống Zelensky, người đã tuyên bố phản đối bất kỳ hoạt động vận chuyển khí đốt nào qua Ukraine đến lãnh thổ của chúng tôi” - Thủ tướng Fico viết trên tài khoản Facebook cuối ngày 22-12.  

Năm ngoái, Nga đã vận chuyển 14,6 tỉ mét khối khí đốt qua Ukraine, giảm gần 2/3 so với mức trung chuyển vào năm 2021. Tuy nhiên, theo một ước tính của hãng tin Bloomberg, lượng khí đốt Nga chuyển qua Ukraine sang châu Âu vẫn mang lại cho Mát-xcơ-va 6,5 tỉ USD. Lượng khí đốt hiện tại chảy qua Ukraine cung cấp chưa đến 5% nguồn cung của châu Âu, nhưng việc không có thỏa thuận trung chuyển khí đốt với Nga cũng khiến Ukraine mất 800 triệu USD mỗi năm tiền phí trung gian.

Thủ tướng Fico là một chính trị gia cấp cao hiếm hoi của EU từng xuất hiện trên truyền hình nhà nước Nga sau khi Mát-xcơ-va tấn công Kiev. Trong cuộc phỏng vấn với kênh Rossiya-1 hồi tháng 10, ông Fico cho rằng phương Tây đã “kéo dài cuộc chiến” bằng cách ủng hộ Ukraine, đồng thời nói thêm rằng các lệnh trừng phạt đối với Nga là không hiệu quả. Chưa kể, ông Fico còn tuyên bố sẽ tham dự cuộc diễu hành quân sự ở thủ đô Mát-xcơ-va vào tháng 5-2025 nhân kỷ kiệm 80 năm ngày Đức Quốc xã thất bại trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Kể từ khi trở lại nắm quyền vào tháng 10 năm ngoái, ông Fico đã chấm dứt chính sách viện trợ quân sự của Slovakia dành cho Ukraine, chỉ trích lệnh trừng phạt của EU đối với Nga và tuyên bố sẽ ngăn Ukraine gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Ðại Tây Dương (NATO).

TRÍ VĂN (Tổng hợp)