Mọi sự chú ý đang tập trung vào bài phát biểu lần 2 của Tổng thống Donald Trump tại kỳ họp thường niên của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, và nội dung phiên họp Hội đồng Bảo an (HĐBA) mà ông sẽ chủ trì do Mỹ đang giữ vai trò chủ tịch luân phiên.

Tổng thống Trump tại kỳ họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào năm ngoái. Ảnh: Getty Images

Tuần lễ cấp cao của kỳ họp Đại hội đồng kéo dài từ ngày 24 đến 27-9 tại trụ sở Liên Hiệp Quốc (LHQ) ở New York. Tổng thống Trump sẽ có bài phát biểu trong phiên khai mạc chính thức của đại hội đồng 193 thành viên vào hôm nay 25-9 và chủ trì cuộc họp của HĐBA một ngày sau đó.

Năm ngoái, ông Trump trong lần đầu tiên xuất hiện tại LHQ đã “gây sốc” với lời đe dọa “hủy diệt” CHDCND Triều Tiên sau khi mô tả lãnh đạo Kim Jong-un là “Người Tên lửa” và đang tiến hành “nhiệm vụ tự sát”. Hôm nay, lãnh đạo Mỹ trở lại đây trong bối cảnh quan hệ giữa Washington và Bình Nhưỡng được cải thiện đáng kể sau hội nghị thượng đỉnh ở Singapore vào tháng 6.  Thay cho diễn văn “nảy lửa” năm 2017, các chuyên gia dự đoán Tổng thống Trump sẽ nói về thành công trong chính sách đối ngoại của Mỹ trong năm qua, đặc biệt là cuộc gặp với ông Kim mà ông coi là “thắng lợi lớn” về mặt ngoại giao.

Trái với việc hạ nhiệt trên bán đảo Triều Tiên, Washington hiện đang vướng vào cuộc chiến thương mại ngày càng khốc liệt với Trung Quốc, căng thẳng chưa từng có trong quan hệ với các đồng minh truyền thống, cuộc khủng hoảng leo thang với Thổ Nhĩ Kỳ - một đối tác trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Tây Dương (NATO), trong khi tiến trình hòa bình Trung Đông mờ mịt còn thỏa thuận hạt nhân Iran đang trên đà đổ vỡ. Theo Bloomberg, sự kiện tại New York tuần này là cơ hội để Mỹ giải quyết vấn đề hoặc khiến tình hình “bùng nổ” hơn, đặc biệt nguy cơ “đối đầu trực tiếp” giữa Tổng thống Trump với lãnh đạo Iran khi Tổng thống Hassan Rouhani dự kiến có bài phát biểu trước Đại hội đồng trong ngày 25-9.

Tuần rồi, Tổng thống Trump trên Twitter cho biết phiên họp HĐBA sẽ bàn thảo vấn đề Iran. Theo đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley, ông Trump chủ trì cuộc họp này “để xử lý những vi phạm luật pháp quốc tế của Iran và tình trạng bất ổn nói chung mà Iran gieo rắc trên khắp Trung Đông”. Đáp lại, Tehran cáo buộc Washington đang lạm dụng quyền lực vai trò chủ tịch HĐBA.

Với tư cách chủ tịch luân phiên HĐBA, Mỹ có quyền lên lịch và nội dung cuộc họp. Theo BBC, chính quyền Trump ban đầu muốn phiên họp chỉ tập trung vào vấn đề Iran. Tuy nhiên, một số cố vấn của tổng thống lo ngại sẽ nảy sinh xung đột với những cường quốc khác, phơi bày vị thế bị cô lập của Mỹ tại HĐBA liên quan thỏa thuận hạt nhân mà Washington đã rút khỏi hồi tháng 5. Để tránh những chỉ trích công khai từ đồng minh chủ chốt như Anh và Pháp, chính quyền Trump sau cùng quyết định mở rộng chương trình nghị sự với chủ đề “không phổ biến vũ khí hạt nhân, hóa học và sinh học”; cho phép các nhà lãnh đạo thảo luận từ tình hình Triều Tiên tới nghi án sử dụng vũ khí hóa học ở Syria hoặc vụ tấn công chất độc thần kinh tại Anh.

Ngoài hai vấn đề chính kể trên, Tổng thống Trump trong bài phát biểu trước toàn thể đại hội đồng dự kiến tiếp tục thúc đẩy chính sách “Nước Mỹ trên hết” thông qua những tuyên bố nhấn mạnh chủ quyền của Mỹ, mở rộng quan hệ với các nước có cùng giá trị và đặc biệt mối quan hệ không ràng buộc giữa Washington và các nhiệm vụ của LHQ. 

MAI QUYÊN (Tổng hợp)