Căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới tiếp tục có dấu hiệu leo thang sau cảnh báo của Tổng thống Mỹ Donald Trump về kế hoạch tăng thuế đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Sản phẩm của Apple khó “thoát đòn” thuế mới từ Chính phủ Mỹ. Ảnh: Hindustan Times

Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung manh nha vào tháng 3 năm nay khi ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc để trừng phạt việc Bắc Kinh bị cáo buộc chiếm đoạt công nghệ, bí mật thương mại, việc làm và hàng tỉ USD doanh thu của các doanh nghiệp Mỹ. Tiến trình đàm phán giữa hai nước đi vào bế tắc làm bùng phát chiến tranh thương mại khi Mỹ tiến hành áp thuế 25% lên 50 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc vào tháng 7. Căng thẳng nhanh chóng leo thang khi Washington áp thuế bổ sung 10% lên hàng hóa Trung Quốc trị giá 200 tỉ USD và mức thuế này sẽ tự động tăng lên 25% vào đầu năm sau. Đáp lại, Bắc Kinh trả đũa bằng việc áp thuế lên 110 tỉ USD hàng nhập khẩu từ Mỹ.

Trả lời Nhật báo Phố Wall (WSJ) ngày 26-11, Tổng thống Trump nhận định Mỹ và Trung Quốc “rất khó” đạt thỏa thuận đình chỉ kế hoạch tăng thuế nói trên. Cảnh báo được đưa ra trước thềm cuộc gặp trong tuần này giữa nhà lãnh đạo Mỹ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại Argentina. Theo ông chủ Nhà Trắng, cuộc đàm phán sắp tới nếu chưa thể hạ nhiệt tình hình, Washington sẽ áp thuế từ 10% đến 25% lên tất cả hàng hóa còn lại của Trung Quốc trị giá 267 tỉ USD. Đặc biệt, nếu các vòng thuế quan trước đó tránh ngành hàng tiêu dùng, ông Trump cho biết Washington đã sẵn sàng áp thuế lên các mặt hàng như điện thoại iPhone và máy tính xách tay của hãng Apple nhập khẩu từ Trung Quốc. “Thỏa thuận duy nhất là Trung Quốc phải mở cửa thị trường cho hoạt động cạnh tranh với Mỹ” – ông Trump nhấn mạnh. Theo cảnh báo từ các nhà kinh tế, thuế áp lên hàng tiêu dùng sẽ ảnh hưởng trực tiếp người tiêu dùng Mỹ, khiến chi tiêu tiêu dùng sụt giảm và làm tổn thương tăng trưởng kinh tế Mỹ. Không đồng ý với đánh giá trên, ông Trump nói rằng có thể áp mức thuế thấp 10% đối với ngành hàng này và mọi người sẽ dễ dàng chấp nhận.

Trong khi cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Trung sắp tới được kỳ vọng tìm ra giải pháp cho cuộc chiến thương mại hiện nay, giới phân tích cho rằng động thái gần đây của chính quyền Trump báo hiệu đối đầu giữa hai cường quốc kinh tế sẽ còn kéo dài. Thực tế ngoài áp thuế, Mỹ còn đang áp dụng nhiều biện pháp khác như thắt chặt kiểm soát công nghệ xuất khẩu sang Trung Quốc, tiến hành truy tố các công ty và công dân nước này về hành vi gián điệp kinh tế.

Tàu sân bay Trung Quốc là nạn nhân của chiến tranh thương mại

Tiến độ đóng tàu sân bay thế hệ mới của Trung Quốc đang bị chậm lại vì căng thẳng thương mại với Mỹ cũng như ngân sách bị ảnh hưởng do tác động từ công cuộc cải tổ quân đội, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) của Hồng Công trích nguồn tin quốc phòng cho biết hôm 27-11.

Thông tin này đăng tải một ngày sau khi Bắc Kinh chính thức xác nhận đang đóng tàu sân bay thứ 3. Trung Quốc dự định đưa vào vận hành 4 nhóm tác chiến tàu sân bay vào năm 2030. Song, trong bối cảnh hiện nay kế hoạch này có thể thay đổi.

MAI QUYÊN