Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Thủ đô Hà Nội) là minh chứng sống động cho truyền thống hiếu học, khuyến học khuyến tài của dân tộc ta. Ngàn năm trôi qua, Văn Miếu - Quốc Tử Giám vẫn rạng ngời đạo học, vẫn sáng bừng chân lý “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”.

Nghi môn ngoại (tứ trụ) được xây bằng gạch, hai trụ giữa xây cao hơn, đỉnh trụ đặt hai tượng nghê chầu; hai trụ ngoài thấp hơn, đỉnh trụ đắp hình chim phượng.

Năm 1070, vua Lý Thánh Tông cho dựng Văn Miếu, ngoài tế tự còn cho Hoàng thái tử đến học. Năm 1076, triều đình lập Quốc Tử Giám. Trải qua nhiều tên gọi khác nhau, từ Quốc Tử Giám đến Quốc Tử Viện (thời Trần), Thái Học đường (thời Lê), Văn Miếu Hà Nội (thời Nguyễn), Quốc Tử Giám được xem là trường đại học đầu tiên ở Việt Nam. Dựa vào công năng, có thể chia di tích thành hai khu vực chính là Văn Miếu - nơi thờ tự tiên Nho và Quốc Tử Giám - trường đào tạo trí thức Nho học. Trong ảnh: Khuê Văn Các - lầu vuông, gồm 2 tầng, 8 mái, dựng năm 1805. Khuê Văn Các được xem là biểu tượng của văn hiến Việt Nam và là biểu tượng của Thủ đô Hà Nội.

Hai dãy nhà bia Tiến sĩ, gồm 82 bia tiến sĩ, được dựng từ năm 1484 đến năm 1780, của 82 khoa thi. Nội dung bia ghi tên, quê quán, khoa thi của 1305 vị đỗ đại khoa. 82 bia tiến sĩ đã được UNESCO vinh danh là “Di sản tư liệu thế giới”.

Vạn thế sư biểu - Người thầy của muôn đời - Danh sư Chu Văn An là vị Tư nghiệp đầu tiên của Quốc Tử Giám vào năm 1329. Tượng Danh sư Chu Văn An được thờ trong khu Ðại Thành, cùng với Khổng Tử và các bậc Tiên hiền, Tiên nho.

Văn Miếu - Quốc Tử Giám được xem là “Ngôi đền của tri thức”.

Bài thi và dụng cụ học tập của giám sinh Quốc Tử Giám.

Ðây cũng là địa điểm du lịch nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội cũng như Việt Nam.

Tại Ðền thờ Vua Hùng tại TP Cần Thơ, Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám phối hợp Bảo tàng TP Cần Thơ đang tổ chức triển lãm “Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám”. Công chúng có thể đến tham quan để tìm hiểu rõ hơn về di tích đặc biệt này. Trong ảnh: Nghệ nhân trình diễn dập mộc bản hoa văn trên bia tiến sĩ.

Phóng sự ảnh: ÐĂNG HUỲNH