Trung Quốc đã phản ứng giận dữ sau khi hay tin Nhật Bản đang cân nhắc nâng cấp các tàu khu trục trực thăng thành hàng không mẫu hạm và tậu thêm chiến đấu cơ tàng hình để đối phó với sức mạnh không quân của Bắc Kinh.
Ảnh:Popular Mechanics
Khi xảy ra trận chiến Trân Châu Cảng hồi cuối năm 1941, Nhật Bản là siêu cường về tàu sân bay, với số lượng nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào, kể cả Mỹ. Nhưng chỉ hơn 4 năm sau, tất cả tàu sân bay của họ, ngoại trừ một chiếc, đều nằm sâu dưới đáy biển.
Trong nhiều thập niên, Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (MSDF) đã âm thầm tìm cách phát triển trở lại lực lượng không quân hải quân. Trong vài năm qua, Tokyo từng bước chế tạo các tàu chiến gánh trọng trách không quân nhiều hơn, từ tàu khu trục với boong đáp trực thăng rộng cho đến tàu đổ bộ xe tăng có bãi đáp dài. Các tàu hải quân lớn nhất của Nhật Bản như khu trục hạm trực thăng lớp Izumo (ảnh) là những tàu hội tụ đủ điều kiện của hàng không mẫu hạm ngoại trừ cái tên. Tàu Izumo và “cô em” Kaga không khác gì hàng không mẫu hạm thu nhỏ khi có tháp điều khiển hoạt động bay trên boong tàu, boong dài gần 250m và rộng 38m, khoang chứa máy bay rộng lớn và thang nâng hạ máy bay.
Với lượng choán nước 27.000 tấn, hai tàu này có kích cỡ xấp xỉ 1/3 siêu hàng không mẫu hạm lớp Ford của Hải quân Mỹ. Izumo và Kaga đều được thiết kế để cõng 14 chiếc trực thăng săn ngầm SH-60K Seahawk cùng máy bay vận tải V-22 Osprey. Trên lý thuyết, cả hai tàu có thể thích hợp để cất và hạ cánh chiến đấu cơ tàng hình JSF F-35B theo hướng thẳng đứng, song việc thay đổi kết cấu tàu rất tốn kém và chứa đựng rủi ro chính trị. Izumo có thể chở khoảng 10 chiếc F-35B ( “ngốn” khoảng 1,4 tỉ USD). Việc “lột xác” Izumo cũng tiêu tốn thêm nửa tỉ USD và toàn bộ quá trình làm mới con tàu này sẽ chiếm xấp xỉ 5% ngân sách quốc phòng hàng năm của Nhật Bản. Tổng chi phí nâng cấp Izumo và Kaga vào khoảng 4 tỉ USD- được cho là “viên thuốc đắng” đối với quốc gia chi tiêu chỉ hơn 1% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào quốc phòng.
Tuy nhiên theo báo Popular Mechanics, Nhật Bản hiện có ít lựa chọn. Họ rất quan ngại về số lượng chuyến bay quân sự của Trung Quốc tăng cao ở đoạn cuối phía Nam xứ hoa anh đào. Đây là nơi chiến đấu cơ và máy bay ném bom Trung Quốc liên tục bay qua các đảo của Nhật. Vấn đề còn là chuyện quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư nằm trên Biển Hoa Đông gần đó. Do vậy, bổ sung hàng không mẫu hạm sẽ giúp Tokyo đặt “sân bay nổi” bất cứ nơi đâu họ muốn để tăng cường sức mạnh phòng thủ.
Theo hãng tin Kyodo, ngoài chuyện cải tiến tàu Izumo thành hàng không mẫu hạm, Nhật Bản còn tính mua các chiến đấu cơ F-35B của Mỹ để hoạt động trên tàu sân bay. Thông tin này đã khiến Trung Quốc lập tức lên tiếng cảnh báo Tokyo nên “hành động thận trọng”, theo trang news.com của Úc. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm 26-12 cho rằng việc nâng cấp tàu Izumo sẽ gây sự chú ý của các nước láng giềng vì “những lý do lịch sử”. Nhật từng đánh chìm phần lớn tàu chiến Mỹ bằng hạm đội tàu sân bay của họ trong trận Trân Châu Cảng nổi tiếng.
THANH BÌNH