13/12/2018 - 21:09

Nguy cơ chạy đua hạt nhân mới 

Quân đội Trung Quốc đang xây dựng cỗ máy mô phỏng các vụ nổ nhiệt hạch với quy mô lớn chưa từng có, dấy lên quan ngại về cuộc chạy đua hạt nhân mới giữa các cường quốc quân sự hàng đầu thế giới.

Cỗ máy do Học viện Kỹ thuật Vật lý Trung Quốc xây dựng tại cơ sở hạt nhân chủ chốt nằm ẩn sâu trong lòng núi ở Miên Dương, tỉnh Tứ Xuyên. Thiết bị được mô tả như “phiên bản Trung Quốc” của máy phát tia X mạnh nhất thế giới, hay còn gọi Z-Machine đặt tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Sandia ở sa mạc New Mexico (Mỹ). Trong nhiều thập kỷ, cỗ máy nguyên mẫu đã dẫn đầu trong lĩnh vực nghiên cứu các phản ứng nhiệt hạch như theo dõi và kiểm tra quá trình nổ của bom hyđrô. Thiết bị này còn ứng dụng để phát triển vũ khí hạt nhân, từ đầu đạn thông thường đến bom nhiệt hạch tinh khiết. Z-Machine cũng được kỳ vọng là giải pháp cho cuộc khủng hoảng thiếu năng lượng của thế giới khi tạo ra công suất đến 290 terawatt/h, gấp 80 lần tổng công suất điện của toàn thế giới.

Thiết bị Z-Machine tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Sandia. Ảnh: sandia.gov

Trong nỗ lực cạnh tranh, các nhà khoa học vật lý hạt nhân Trung Quốc cho biết nước này trong tương lai gần có thể đưa vào vận hành cỗ máy tạo ra nguồn năng lượng lớn hơn. Cụ thể, công suất cỗ máy Trung Quốc được tính toán tạo ra khoảng 60 triệu Jun - gấp 22 lần so với cỗ máy tại cơ sở thí nghiệm Mỹ. Thông tin về tham vọng xây dựng cỗ máy “khủng” của Trung Quốc được tiết lộ sau báo cáo cho thấy Bắc Kinh “vượt mặt” Mỹ trong tần suất thử nghiệm mô phỏng các vụ nổ hạt nhân giai đoạn 2014-2017. Cụ thể, 5 vụ mỗi tháng là số vụ nổ hạt nhân mô phỏng mà Trung Quốc tiến hành trong khi Mỹ chỉ thử nghiệm tổng cộng 50 vụ từ năm 2012-2017.

Trong bài xã luận hồi tháng 5, tờ China Youth Daily từng xác nhận mục tiêu của các học viện Trung Quốc là đánh bại Mỹ trong phát triển vũ khí hạt nhân và cụm từ “phải vượt qua Mỹ” đã trở thành phương châm của giới khoa học và kỹ sư làm việc tại những cơ sở nghiên cứu tuyệt mật. Trái với thực trạng cắt giảm ngân sách ở Mỹ, chuyên gia nghiên cứu công nghệ thiết bị Z-Machine Zou Xiaobing cho biết Chính phủ Trung Quốc đã cam kết hỗ trợ mạnh mẽ và liên tục cho lĩnh vực khoa học hạt nhân trong nước. 

Dù vậy, nhà vật lý hạt nhân Lei Yuan tại Đại học Bắc Kinh cho rằng Trung Quốc phải chuẩn bị cho những thách thức khi tham vọng của họ ngày càng lớn hơn. Ông cũng cảnh báo viễn cảnh phát triển bom nhiệt hạch tinh khiết đồng nghĩa sẽ viết lại các hiệp ước vũ khí hạt nhân quốc tế. Hiện Trung Quốc không phải là một bên của Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân tầm trung (INF) nên có thể phát triển tên lửa đạn đạo mà không bị hạn chế. Quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi INF cũng được cho là nhằm chuẩn bị cuộc chiến dài hơi với Bắc Kinh.

MAI QUYÊN (Theo SCMP)

Chia sẻ bài viết