Trước tình trạng bạo động leo thang tại thị trấn Ferguson (bang Missouri) sau vụ cảnh sát da trắng bắn chết một thanh niên da đen không vũ trang, Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 23-8 đã ra lệnh rà soát chương trình 1033 của Lầu Năm Góc liên quan tới việc cung cấp các thiết bị quân sự cho lực lượng cảnh sát tiểu bang và địa phương.

Một quan chức cấp cao của Chính phủ Mỹ cho biết, ông chủ Nhà Trắng đã ra lệnh kiểm tra các chương trình liên bang và ngân sách cho phép lực lượng thực thi pháp luật tiểu bang và địa phương đặt mua các thiết bị quân sự. Tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng, Tổng thống Obama tỏ ý sẽ xem xét lại các chương trình này vào hôm nay 25-8 khi ông nhấn mạnh Washington muốn chắc chắn rằng cảnh sát mua sắm các trang thiết bị mà họ thực sự cần, bởi "có sự khác biệt rất lớn trong việc trang bị thiết bị quân sự giữa lực lượng quân đội và lực lượng thực thi pháp luật địa phương" và Nhà Trắng không muốn những ranh giới đó lu mờ. Tổng thống Obama cũng muốn biết liệu chương trình 1033 có phát huy hiệu quả hay không và lực lượng thực thi pháp luật tiểu bang cũng như địa phương có được huấn luyện thuần thục hay chưa.

Nhiều nghị sĩ cũng tỏ ra lo ngại về các chương trình "quân sự hóa" lực lượng cảnh sát do Bộ Quốc phòng, Bộ Tư pháp và Bộ An ninh nội địa chủ trì. Thượng nghị sĩ Claire McCaskill của bang Missouri vừa công bố kế hoạch tổ chức một buổi điều trần về chương trình này vào tháng 9 tới. Còn Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Carl Levin mới đây cho biết sẽ xem xét để đảm bảo chương trình 1033 đang hoạt động hiệu quả trước khi Thượng viện quyết định ngân sách chi tiêu quân sự hàng năm.

Chương trình 1033 được bắt đầu vào năm 1991 nhằm giúp lực lượng cảnh sát Mỹ trong cuộc chiến chống ma túy. Nó được cải tổ vào năm 1997 với việc cho phép cảnh sát triển khai các hoạt động chống khủng bố, và được mở rộng sau vụ tấn công khủng bố 11-9-2001. Thông qua chương trình này, cảnh sát hạt St. Louis, bang Missouri đã nhận được hàng chục khẩu súng trường M-16, 6 súng Colt 45, 7 xe bọc thép Humvee và 3 trực thăng.

Kể từ năm 2006, Lầu Năm Góc đã chi hơn 4 tỉ USD tiền mua sắm thiết bị quân sự gồm xe bọc thép, lều, súng trường, kính nhìn ban đêm cho các sở cảnh sát địa phương và tiểu bang. Trong năm vừa qua, Lầu Năm Góc cho biết đã chuyển khoảng 600 xe tải quân sự bọc thép MRAPS vốn được dành riêng cho cuộc chiến tại Iraq cho các sở cảnh sát địa phương trên khắp cả nước. Ngoài ra, Bộ An ninh Nội địa đã chi hơn 35 tỉ USD trong các khoản tài trợ cho cảnh sát trong thập kỷ qua.

HOÀNG NAM
(Theo Reuters, CS Monitor)