Phe nổi dậy gia tăng hoạt động chống chính phủ Syrie.  Ảnh: Reuters

Dựa trên nhận định của Thứ trưởng Ngoại giao Nga rằng chính phủ của Tổng thống Syrie Bashar al-Assad đang mất dần quyền kiểm soát đất nước, Mỹ cùng lãnh đạo lực lượng nổi dậy tại Syrie trong một động thái "té nước theo mưa" đã lên tiếng kêu gọi Mát-xcơ-va tăng áp lực lên Damas nhằm buộc Tổng thống al-Assad từ chức và kết thúc nội chiến đẫm máu bắt đầu hồi 1-2011.

Phát biểu tại Thủ đô Washington, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland cho biết "rất hoan nghênh" khi Chính phủ Nga "cuối cùng cũng đối diện và thừa nhận sự thật về tình hình Syrie hiện nay". Tuy nhiên, bà Nuland cho rằng vấn đề đặt ra hiện nay là nghi vấn liệu Mát-xcơ-va có hợp tác với cộng đồng quốc tế để hỗ trợ phe đối lập tiến tới quá trình chuyển đổi dân chủ ở Syrie hay không. Theo bà, Nga trước hết cần phải hỗ trợ Liên Hiệp Quốc trong nỗ lực ngăn chặn tình trạng bạo lực đẫm máu lan rộng hơn nữa ở Syrie. Trong khi đó tại thành phố Marrakech của Maroc, lãnh đạo Liên minh Dân tộc Syrie (SNC) Mouaz al-Khatib lại lên tiếng khẳng định thời điểm hiện tại Nga đang tìm cách thoát khỏi những dính dáng liên quan đến "vũng lầy Syrie".

Trước đó vào hôm 13-11, Mát-xcơ-va lần đầu tiên thừa nhận khả năng thất bại của Syrie, khi Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov cho biết chế độ của Tổng thống al-Assad đang ngày càng mất kiểm soát trong cuộc chiến với nhiều khu vực quan trọng rơi vào tay lực lượng nổi dậy khi các chiến binh nhận được sự hỗ trợ ngày càng nhiều từ bên ngoài. Sau những lời bình luận từ phía Nga, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Anders Fogh Rasmussen cũng đưa ra nhận định tương tự rằng sự sụp đổ của chính phủ Syrie trong cuộc nội chiến kéo dài 21 tháng qua "chỉ còn là vấn đề thời gian". Theo ông Rasmussen, Tổng thống al-Assad cần khởi động một tiến trình chuyển giao chính trị nhằm đáp ứng nguyện vọng của người dân Syrie. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Nga trong tuyên bố mới nhất cho biết nước này không thay đổi quan điểm chính trị về Syrie và nhận định của ông Bogdanov chỉ đơn thuần điểm lại tình hình Syrie. Đồng thời, Mát-xcơ-va khẳng định vẫn muốn đạt được một thỏa thuận trên cơ sở tuân thủ Hiệp định Genève về Syrie hồi đầu năm nay.

Trong 2 tuần qua, Đặc phái viên chung của Liên Hiệp Quốc (LHQ) và Liên đoàn A-rập (AL) về vấn đề Syrie Lakhdar Brahimi đã có cuộc gặp với Nga cùng các quan chức Mỹ trong nỗ lực tìm kiếm một giải pháp cho tiến trình thành lập chính phủ chuyển tiếp ở Syrie. Tuy nhiên, Nga vẫn đưa ra cảnh báo rằng động thái công nhận SNC của một số quốc gia, đặc biệt là Mỹ, đang làm xói mòn nỗ lực ngoại giao, đồng thời bác bỏ mâu thuẫn với Mỹ xung quanh Hiệp định Genève về Syrie. Tuy nhiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng "nếu cuộc chiến cứ kéo dài, tình hình này buộc phải tiến hành sự can thiệp quân sự, và như vậy chỉ càng tăng thêm tình trạng đổ máu". Người đứng đầu phe đối lập al-Khatib cũng cho biết, ông sẵn sàng lắng nghe đề xuất về một lối thoát cho Tổng thống Syrie, tuy nhiên vị này thẳng thừng bác bỏ giải pháp của Nga về việc thành lập và trao quyền lực cho chính phủ chuyển tiếp trong đó ông al-Assad vẫn tiếp tục tại vị.

Trong diễn biến mới nhất, quân đội chính phủ tiếp tục triển khai máy bay chiến đấu và trực thăng tấn công cứ điểm phiến quân, nhưng bác bỏ những cáo buộc của các quan chức Mỹ và NATO rằng chính phủ đã bắn tên lửa Scud trong những ngày gần đây. Theo Bộ Ngoại giao Syrie, Damas sẽ không sử dụng các tên lửa tầm xa để chống lại "các nhóm khủng bố".

VI VI (Theo Reuters, Guardian)