Bài, ảnh: THU SƯƠNG

Trong nỗ lực giúp tầm soát, phát hiện sớm các tật, bệnh bẩm sinh ở trẻ sơ sinh, Bệnh viện (BV) Phụ sản TP Cần Thơ miễn phí chi phí xét nghiệm lần thứ hai cho các trường hợp có kết quả xét nghiệm ban đầu nghi ngờ mắc bệnh. Chương trình góp phần chia sẻ gánh nặng về kinh tế với các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, nâng cao chất lượng dân số vùng ÐBSCL.

BV Phụ sản TP Cần Thơ thực hiện sàng lọc chẩn đoán và điều trị nhiều bệnh lý bẩm sinh ở trẻ sơ sinh.

Thống kê từ Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TP Cần Thơ, trong 6 tháng đầu năm 2022, kết quả thực hiện Dự án tầm soát các dị dạng, bệnh, tật bẩm sinh, Chi cục phối hợp với BV Phụ sản TP Cần Thơ và BV đa khoa các quận, huyện trên địa bàn thành phố thực hiện sàng lọc sơ sinh lấy máu gót chân cho trên 5.100 trẻ, phát hiện 59 trường hợp thiếu men G6DP, 18 trường hợp suy giáp bẩm sinh và 5 trường hợp tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh.

Những trường hợp phát hiện nghi ngờ bệnh được đội ngũ cán bộ, cộng tác viên dân số và cán bộ y tế cơ sở tư vấn, giới thiệu gia đình đưa trẻ đến BV Phụ sản TP Cần Thơ thăm khám lại và hướng dẫn điều trị kịp thời. Ðối với các bé nghi ngờ mắc các bệnh thiếu men G6DP và bệnh suy giáp bẩm sinh xét nghiệm chẩn đoán lần 2 được BV miễn phí hoàn toàn chi phí.

BS CKII Phạm Thị Linh, Phó Giám đốc Trung tâm Sàng lọc - Chẩn đoán trước sinh và sơ sinh BV Phụ sản TP Cần Thơ cho biết, sau khi em bé được sinh ra trong vòng 48-72 giờ, BV lấy máu gót chân, tiến hành sàng lọc 58 bệnh lý sơ sinh cho bé. Khi có kết quả sàng lọc, những trường hợp nguy cơ cao, có chỉ số bất thường, sẽ được xét nghiệm lại lần 2 để chẩn đoán xác định bệnh. Chi phí xét nghiệm với bệnh G6DP khoảng 200.000 đồng, bệnh suy giáp bẩm sinh khoảng 300.000 đồng được miễn phí cho các bé. Ngoài những bé được sinh tại BV đều làm sàng lọc gần 60 bệnh, thì các em bé sinh ở các BV tuyến quận, huyện hoặc các tỉnh khác, đến BV sàng lọc cũng đều được miễn phí xét nghiệm lần 2 đối với 2 bệnh.

Trung tâm Sàng lọc - Chẩn đoán trước sinh và sơ sinh BV Phụ sản TP Cần Thơ là một trong những trung tâm của Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình trong cả nước đảm trách đề án nâng cao chất lượng dân số vùng ÐBSCL. Thời gian qua, Trung tâm thực hiện đồng thời 2 hình thức, vừa miễn phí từ kinh phí của chương trình đề án cùng với kinh phí của BV đối với các hoàn cảnh khó khăn, vừa thúc đẩy xã hội hóa, kêu gọi sự chung tay góp sức của các gia đình vì những đứa con khỏe mạnh.

Trong chương trình sàng lọc sau sinh, khi kết quả xét nghiệm lần 2 xác định em bé bị bệnh, các bác sĩ tư vấn cặn kẽ về bệnh, mức độ bệnh của trẻ và hướng điều trị cho người thân của trẻ. Các bệnh thiếu men G6DP, suy giáp bẩm sinh không thể chữa khỏi, phải điều trị suốt đời cùng với chế độ dinh dưỡng hợp lý.

Thời gian qua, Khoa Nhi - Sơ sinh BV Phụ sản TP Cần Thơ tiếp nhận theo dõi, điều trị cho nhiều trường hợp trẻ mắc các bệnh lý bẩm sinh. Với bệnh suy giáp, tỷ lệ mắc từ 1/3.000 đến 1/4.000, cần được điều trị sớm trong vòng 2-3 tuần đầu sau sinh. Nếu phát hiện trễ, việc điều trị không mang lại hiệu quả cao, bệnh gây nên những hậu quả và di chứng nặng nề, có thể khiến trẻ chậm phát triển về thể chất và tinh thần.

Bên cạnh công tác chuyên môn, phát triển nhiều kỹ thuật cao, chuyên sâu trong lĩnh vực xét nghiệm tầm soát, Trung tâm Sàng lọc - Chẩn đoán trước sinh và sơ sinh BV Phụ sản TP Cần Thơ cũng đẩy mạnh công tác đào tạo, tập huấn cho các tỉnh trong vùng. Qua đó, góp phần nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ y tế và cán bộ dân số các địa phương trong công tác tuyên truyền, vận động, tư vấn các cặp vợ chồng về lợi ích của việc sàng lọc, tầm soát trước sinh và sơ sinh, công tác lấy mẫu, bảo quản mẫu và vận chuyển đến BV đạt hiệu quả.

BS Linh cho biết thêm, hầu hết các quận, huyện trong và ngoài thành phố đều làm được sàng lọc sơ sinh từ 2 đến 6 bệnh, tùy đơn vị. Tuy nhiên, các nơi chưa mở rộng được số bệnh có thể tầm soát, vì nhiều khó khăn như năng lực tư vấn còn hạn chế, BV chưa duyệt được giá để triển khai sàng lọc, điều kiện kinh tế của người dân...