Ông Gadhafi vẫn được nhiều người dân Libye ủng hộ. Ảnh: AFP

Dự thảo nghị quyết do Pháp, Anh, Liban và Mỹ đồng bảo trợ về việc thiết lập “vùng cấm bay”, tấn công bằng không quân, đóng băng tài sản của Tổ hợp Dầu mỏ Quốc gia và Ngân hàng Trung ương Libye đã được Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) thông qua chiều 17-3 tại New York (tức rạng sáng 18-3 giờ Hà Nội) với 10 phiếu ủng hộ. Điều bất ngờ là Nga và Trung Quốc, hai nước có quyền phủ phiếu, đã cùng với Ấn Độ, Brazil và Đức không tham gia bỏ phiếu.

Nghị quyết cho phép các quốc gia bên ngoài áp đặt lệnh cấm “tất cả mọi chuyến bay, ngoại trừ mục đích nhân đạo, trên bầu trời Libye nhằm bảo vệ dân thường và sử dụng mọi biện pháp cần thiết bảo vệ người dân Libye tại các khu vực bị đe dọa tấn công, kể cả thành phố Benghazi”. Nghị quyết chỉ không cho phép các nước thành viên LHQ sử dụng bộ binh hay lực lượng chiếm đóng dưới bất kỳ hình thức nào trên lãnh thổ Libye, đồng thời yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức và chấm dứt mọi hành động bạo lực ở nước này.

Phản ứng ngay sau khi nghị quyết trên được thông qua, Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 18-3 đã điện đàm với các nhà lãnh đạo Anh và Pháp. Một số quan chức Mỹ tiết lộ hành động quân sự “có thể bắt đầu từ ngày 20 hoặc 21-3 tới. Tuy nhiên, Thủ tướng Pháp Francois Fillon tuyên bố Paris sẵn sàng hậu thuẫn hành động quân sự chống chế độ Muammar Gadhafi “trong vài giờ tới”. Các nguồn tin ngoại giao Pháp cho biết thêm một hành động quân sự sẽ bao gồm sự tham gia của cả Anh và có thể Mỹ cùng một hoặc vài nước A-rập. Tại Anh, một nhà lập pháp trên lĩnh vực quốc phòng nhấn mạnh lực lượng không quân nước này đã sẵn sàng nhận lệnh ngay tối 17-3. Kênh truyền hình CTV của Canada thông báo nước này sẽ đóng góp 6 máy bay chiến đấu CF-18 tham gia “cấm vận bay” chống Libye. Tham mưu trưởng Không quân Mỹ, Tướng Norton Schwartz tuyên bố Lầu Năm Góc có thể sử dụng máy bay ném bom và chiến đấu, như F-15, F-16 và F-22, để tấn công các mục tiêu dưới mặt đất. Một số nghị sĩ Mỹ thì nói rằng chính quyền Barack Obama đã sẵn sàng các kế hoạch tham gia áp đặt “vùng cấm bay” với sự hỗ trợ của các quốc gia A-rập như Jordanie, Qatar và Các Tiểu Vương quốc A-rập Thống nhất (UAE). Phát biểu tại Tunisie, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cho rằng tiến hành áp đặt “vùng cấm bay” của LHQ đòi hỏi phải sử dụng biện pháp ném bom vào các mục tiêu quân sự như hệ thống phòng thủ của Libye.

Trong khi đó, phát biểu trên truyền hình quốc gia Libye, Đại tá Gadhafi tuyên bố nghị quyết của LHQ không có giá trị pháp lý đối với quốc gia Bắc Phi này, đồng thời cho biết lực lượng trung thành tinh nhuệ của ông vẫn tiến đến Benghazi, đại bản doanh của lực lượng nổi dậy ở miền Đông Libye, trong cuộc tổng tấn công giành lại quyền kiểm soát thành phố này. Theo hãng tin AP của Mỹ, lực lượng của ông Gadhafi đến tối 17-3 (giờ Libye) chỉ còn cách Benghazi khoảng 100 km về phía Nam, nhưng chưa rõ họ có thể tiến nhanh về đây hay không. Trong khi đó, theo Reuters và AFP, chính quyền của ông Gadhafi dường như vẫn chưa thể kiểm soát hoàn toàn Misrata, thành phố lớn thứ 3 Libye nằm cách Thủ đô Tripoli 200 km về phía Đông.

KIẾN HÒA (Tổng hợp)

Thứ trưởng Ngoại giao Libye Khaled Kaaim hôm qua tuyên bố Libye sẵn sàng ngừng bắn và sẽ đàm phán với lực lượng nổi dậy chống chính phủ. Phản ứng về nghị quyết của HĐBA LHQ, ông Kaaim cho rằng nghị quyết “đe dọa sự thống nhất và ổn định của Libye, đồng thời thể hiện thái độ hiếu chiến của một số thế lực trong cộng đồng quốc tế”. Người phát ngôn của Chính phủ Libye, ông Mussa Ibrahim cũng cho rằng mọi hành động quân sự từ bên ngoài chống Tripoli sẽ là “bất hợp pháp và phi đạo đức” vì chính phủ Libye đang đấu tranh chống lại lực lượng nổi dậy có vũ trang. Bộ Quốc phòng Libye cảnh báo sẽ đáp trả mọi hành động quân sự nhằm vào nước này. Ngày 18-3, Cơ quan kiểm soát không lưu châu Âu Eurocontrol cho biết Libye đã đóng cửa không phận nước này, động thái được xem là nhằm ngăn chặn việc thực hiện vùng cấm bay. Eurocontrol cho biết cơ quan này nhận được thông tin từ Malta, khẳng định cơ quan kiểm soát không lưu Libye đã ra tuyên bố không cho phép bất kỳ máy bay nào đi vào không phận Libye “cho đến khi có thông báo tiếp theo”.