Phóng viên TTXVN tại châu Phi dẫn báo cáo mới nhất của Viện Kinh tế và Hòa bình (IEP) cho biết khu vực Sahel và châu Phi cận Sahara nói chung đã trở thành điểm nóng khủng bố toàn cầu, vượt qua cả Trung Đông. Gần một nửa số người thiệt mạng do tấn công khủng bố trên toàn thế giới là ở khu vực này.

Người dân Nam Sudan cần được cứu trợ khẩn cấp. Ảnh: WFP

Theo báo cáo, một số quốc gia Tây Phi đang phải đối mặt với sự gia tăng các cuộc tấn công khủng bố và đây là xu hướng đáng lo ngại đe dọa sự ổn định và phát triển kinh tế của lục địa đen.

Với 1.907 người chết liên quan đến khủng bố vào năm 2023, tương đương 25% tổng số trên toàn cầu, Burkina Faso chiếm vị trí đầu tiên trong danh sách các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Các nhóm thánh chiến liên kết với al-Qaeda và tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã gia tăng các cuộc tấn công đẫm máu và chiếm giữ lãnh thổ.

Mali và Nigeria cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Xếp thứ 3 trong danh sách với 1.012 người chết, Mali đã phải trả giá đắt khi số nạn nhân tăng 68% vào năm ngoái. Miền Bắc đất nước này, vốn bất ổn kể từ năm 2012, vẫn phải tiếp tục gánh chịu các cuộc đụng độ giữa các nhóm vũ trang và lực lượng quân đội chính quy. Thậm chí mối đe dọa khủng bố cũng đã lan đến miền Trung đất nước, đe dọa sự tồn vong kinh tế của nhiều cộng đồng nông thôn khi nạn trộm cắp gia súc và tình trạng bất ổn lan rộng.

Báo cáo nêu bật nhiều thách thức an ninh của lục địa đen. Xung đột vũ trang, nghèo đói, tội phạm có tổ chức, trong đó có buôn bán ma túy tạo ra mảnh đất màu mỡ cho sự mở rộng các nhóm khủng bố. Vùng Sahel là minh chứng rõ ràng cho nhận định này với sự gia tăng đáng lo ngại các vụ bắt cóc đòi tiền chuộc và cướp bóc.

Nếu thiệt hại về người là bi thảm thì ảnh hưởng tiêu cực bởi chủ nghĩa khủng bố cũng có thể được đo lường bằng những hậu quả kinh tế nặng nề mà nó gây ra. Bất ổn chính trị, thiếu vốn đầu tư nước ngoài cản trở hoạt động kinh tế địa phương gây thiệt hại lên tới hàng tỉ USD mỗi năm cho các quốc gia thuộc nhóm nghèo nhất thế giới này. Một vòng luẩn quẩn gây phẫn nộ trong dân chúng, tạo cơ hội cho chủ nghĩa cực đoan lên ngôi.

Đối mặt với mối đe dọa đa hình này, báo cáo khuyến nghị một cách tiếp cận của toàn cầu kết hợp các nỗ lực đảm bảo an ninh và phát triển kinh tế, bao gồm việc tăng cường hợp tác giữa các quốc gia, viện trợ phát triển có mục tiêu và các chương trình giúp làm cạn kiệt nguồn tuyển dụng của các nhóm vũ trang khủng bố.

Gần 64 triệu người vùng Sừng châu Phi cần viện trợ khẩn cấp

Trong khi đó,  phóng viên TTXVN tại châu Phi dẫn thông báo của Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hiệp Quốc (OCHA) cho biết có tới gần 64 triệu người ở vùng Sừng châu Phi cần được nhận viện trợ khẩn cấp trong năm 2024.

Thông cáo báo chí của OCHA nêu rõ 25 triệu người ở Sudan, 21 triệu người ở Ethiopia, 9 triệu người ở Nam Sudan và 8,3 triệu người ở Somalia cần nhận hỗ trợ nhân đạo trong năm nay. Khoảng 700.000 trẻ em ở Sudan đang đối mặt với tình trạng suy dinh dưỡng nghiêm trọng đe dọa đến tính mạng. Con số này ở trẻ em dưới 5 tuổi tại Nam Sudan và Somalia lần lượt là 1,65 triệu và 1,45 triệu em.

Cũng theo báo cáo, mất an ninh lương thực nghiêm trọng đang phổ biến ở nhiều nơi trong khu vực, nhất là sau trận lũ lụt do hiện tượng thời tiết El Nino gây ra vào năm 2023, đợt hạn hán tồi tệ gần đây do có tới 5 mùa mưa liên tiếp dưới mức trung bình và các cuộc xung đột cũng như những thách thức kinh tế đang diễn ra.

OCHA cho rằng dù khó khăn nhưng vẫn có cơ hội ngăn chặn thảm họa nhân đạo quy mô lớn ở một số khu vực thuộc 4 nước trên, nếu như có thêm hàng hóa tăng cường khẩn cấp cho các nguồn tài trợ và mở rộng khả năng tiếp cận nhân đạo.

TRUNG KHÁNH - NGUYỄN TÚ