Cơ hội đang mở ra rất lớn với người nuôi tôm khi giá tôm đang ở mức cao và dự báo sẽ còn kéo dài sang tận các tháng đầu năm 2025. Tuy nhiên, để biến cơ hội từ thị trường mang lại, người nuôi tôm cần vượt qua những rủi ro, thách thức, bởi đơn giản đây đang là vụ nghịch.
Những trại nuôi có đủ điều kiện vẫn mạnh dạn thả nuôi vụ nghịch để tranh thủ cơ hội tôm có giá cao.
Không lo về giá
Hiện nhu cầu thu mua chế biến xuất khẩu của các nhà máy vẫn khá cao, trong khi nguồn cung tôm nguyên liệu trong nước đã giảm khá mạnh, nên giá tôm cao chắc chắn sẽ kéo dài đến cuối năm, thậm chí là đến hết quý I-2025. Nguyên nhân thiếu hụt tôm nguyên liệu, đẩy giá tôm tăng mạnh trong thời gian gần đây, ngoài việc có nhiều hộ ngưng nuôi vì thua lỗ do giá tôm giảm mạnh kéo dài, còn do dịch bệnh bùng phát. Thực tế cho thấy, do ảnh hưởng dịch bệnh nên từ cuối tháng 6 kéo dài đến gần hết tháng 7, số diện tích thu hoạch sớm ở ÐBSCL là khá nhiều với đa phần là tôm cỡ nhỏ và cỡ trung, nên giá tôm thời điểm này cũng rất rẻ, nhiều hộ nuôi không có lời, thậm chí là thua lỗ.
Cung ít, cầu nhiều khiến giá tôm liên tục tăng mạnh từ tháng 8 đến nay. Ban đầu, chỉ có giá tôm cỡ lớn là tăng mạnh nhất, nhưng từ cuối tháng 9 đến nay, cả tôm cỡ trung lẫn cỡ nhỏ cũng bắt đầu tăng theo. Hiện giá tôm thẻ cỡ 30 con/kg đã đạt mức 185.000 đồng/kg, còn cỡ 50 con/kg cũng có giá 125.000 đồng/kg. Ông Võ Văn Phục, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy sản sạch Việt Nam (Vinacleanfood), cho biết giá tôm từ đầu tháng 8 đã bắt đầu tăng và tăng rất nhanh khiến một số doanh nghiệp không kịp trở tay, nhất là những doanh nghiệp không có nguồn tôm dự trữ trong thời điểm giá rẻ.
Các dự báo còn cho thấy, tôm Ecuador đã qua cao điểm thu hoạch, tồn kho tại các thị trường lớn đã giảm mạnh và nguồn cung tôm thế giới đã không còn dồi dào như những tháng đầu năm. Ðây cũng chính là một trong những cơ sở quan trọng để các dự báo về giá tôm sẽ còn tiếp tục tăng thêm từ nay đến cuối năm. Tuy nhiên, người nuôi vẫn còn đắn đo, phân vân bởi ngoài yếu tố thuận lợi về giá ra thì các yếu tố còn lại, như thời tiết, dịch bệnh, môi trường… hầu hết đều bất lợi cho nghề nuôi. Ðây cũng chính là cơn đau đầu không dễ chịu chút nào của người nuôi tôm, bởi "nuôi thì lo, không nuôi thì tiếc". Hay nói cách khác, cơ hội tuy lớn nhưng gần như chỉ dành cho những "cao thủ" trong nghề nuôi tôm, tức những người có bản lĩnh, trình độ và khả năng tài chính mạnh.
Ðể nắm bắt tốt cơ hội
Là một doanh nghiệp có vùng nuôi tôm lớn, được đầu tư trang thiết bị, kỹ thuật nuôi tôm hiện đại, có thể nuôi với mật độ rất cao, nhưng theo ông Phục, nghề nuôi tôm ngày càng bấp bênh, nhất là ở vụ nghịch này. "Mấy năm gần đây, nghề nuôi tôm ngày càng có nhiều rủi ro hơn, nhất là rủi ro về dịch bệnh. Ngay cả trang trại của Vinacleanfood của chúng tôi, dù được đầu tư rất bài bản, tích lũy được không ít kinh nghiệm, kỹ thuật trong phòng trị bệnh trên tôm nhưng cũng hết sức vất vả mới có thu hoạch, nhất là ở vụ nghịch này. Theo tôi, ở vụ nghịch này, tuy tôm có giá cao nhưng người nuôi cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định thả nuôi, nếu không sẽ bị lỗ vì dịch bệnh, thời tiết bất lợi", ông Phục chia sẻ.
Khó khăn ở vụ nghịch là điều không thể tránh khỏi, nên muốn nuôi được phải có kiến thức, kinh nghiệm quản lý… nhất là khâu quản lý an toàn sinh học. Còn theo ông Phục, quan trọng nhất ở vụ nuôi này vẫn là tôm giống vì một khi con giống đã mang mầm bệnh EHP rồi thì dù áp dụng giải pháp gì cũng khó đưa tôm nuôi về đích được. Ông Phục chia sẻ: "Ngoài yếu tố mưa bão thất thường thì dịch bệnh ở vụ này cũng rất nhiều; trong đó, bệnh do EHP là điều mà người nuôi tôm hiện nay, kể cả ao bạt hay ao đất cũng đều rất sợ. Do đó, để nuôi được thành công ở vụ này thì việc quản lý an toàn sinh học là rất quan trọng".
Hiện Chi cục Thủy sản các tỉnh khu vực nuôi tôm ở ÐBSCL tiếp tục chủ động khuyến cáo người dân các giải pháp nhằm quản lý hiệu quả quá trình thả nuôi thủy sản; triển khai các chương trình giám sát dịch bệnh chủ động và bị động tại vùng nuôi; tăng cường kiểm tra tôm giống nhập tỉnh nhằm xác định tác nhân gây bệnh để thông tin cảnh báo kịp thời đến người nuôi chủ động trong sản xuất. Ðẩy mạnh công tác quan trắc môi trường vùng nuôi, khuyến cáo giải pháp ngăn ngừa dịch bệnh trong tôm nuôi. Về phía người nuôi, cũng nên thường xuyên cập nhật bản tin thời tiết, khí tượng thủy văn, bản tin giá cả thị trường để có thể đưa ra quyết định kịp thời và đúng đắn nhất, nhằm đảm bảo cho vụ nuôi đạt hiệu quả cao nhất, để tận dụng tốt nhất cơ hội từ giá tôm mang lại.